Nga đối mặt tình thế xấu về xuất khẩu năng lượng

Xuất khẩu các sản phẩm dầu tinh chế của Nga đã giảm xuống mức thấp chưa từng thấy kể từ khi chiến sự nổ ra, do hoạt động thương mại năng lượng của nước này bị ảnh hưởng bởi việc nhiều nhà máy lọc dầu phải ngừng hoạt động và các lệnh trừng phạt của phương Tây ngày càng siết chặt, theo Bloomberg ngày 30/10.

Hạ tầng năng lượng Nga bị Ukraine tập kích gây hư hại vào năm 2024. Ảnh: AFP.

Dẫn số liệu của hãng phân tích Vortexa Ltd., Bloomberg cho biết lượng xuất khẩu các sản phẩm dầu qua đường biển của Nga trong 26 ngày đầu tháng 10 chỉ đạt 1,89 triệu thùng/ngày – mức thấp nhất kể từ đầu năm 2022.

Mặc dù xuất khẩu dầu diesel có nhích nhẹ, song lượng naphtha (một loại dầu nhẹ dùng trong công nghiệp hóa dầu) và dầu nhiên liệu xuất đi giảm – đặc biệt là từ các cảng vùng Baltic bị ảnh hưởng bởi cuộc tấn công của Ukraine. Điều này đã kéo tổng lượng hàng xuất khẩu giảm xuống. Thời tiết xấu cũng có thể là nguyên nhân làm chậm hoạt động tại cảng.

Đà sụt giảm này được xem là đòn giáng mạnh vào nỗ lực của Moscow nhằm duy trì nguồn thu năng lượng – vốn là huyết mạch của nền kinh tế, chiếm khoảng 25% ngân sách nhà nước.

Trong những tháng gần đây, Ukraine đã tăng cường tấn công các cơ sở năng lượng của Nga bằng máy bay không người lái (UAV) tầm xa, nhằm vào các nhà máy lọc dầu và kho chứa sâu trong lãnh thổ Nga. Kiev cho rằng những đòn đánh này có thể làm tê liệt khả năng tài trợ cho chiến dịch quân sự của Moscow.

Theo một số nguồn tin, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump được cho là đã cung cấp thông tin tình báo giúp Kiev xác định mục tiêu các cơ sở dầu mỏ của Nga, trong một nỗ lực nhằm thúc ép Moscow ngồi vào bàn đàm phán.

Tuần trước, Washington cũng áp đặt thêm các biện pháp trừng phạt mới đối với hai tập đoàn dầu khí hàng đầu của Nga là Rosneft và Lukoil. Chỉ riêng hai tập đoàn này chiếm khoảng 55% sản lượng dầu của Nga

Động thái đó khiến các bên mua dầu Nga gặp nhiều khó khăn, buộc họ phải điều chỉnh tuyến thanh toán và lịch trình vận chuyển trước hạn chót 21/11.

Theo Bloomberg, xuất khẩu dầu diesel của Nga hiện vẫn khá ổn định, chủ yếu hướng tới các thị trường lân cận như Thổ Nhĩ Kỳ và châu Phi – nơi việc giao hàng có thể hoàn tất trước khi các lệnh trừng phạt mới có hiệu lực đầy đủ.

Tuy nhiên, các chuyến hàng đường dài chở naphtha và dầu nhiên liệu lại dễ bị trì hoãn và chịu rủi ro cao hơn.

Ngày 28/10, Tổng thống Volodymyr Zelensky cho biết Ukraine đang lên kế hoạch mở rộng năng lực tấn công tầm xa, ám chỉ khả năng sẽ tiến hành thêm các cuộc tấn công sâu hơn vào lãnh thổ Nga và cảnh báo rằng ngành công nghiệp dầu mỏ của Moscow sẽ “phải trả giá đắt hơn nữa” cho xung đột.

Trước đó một ngày, ông Zelensky nói rằng các cuộc tấn công của Ukraine vào sâu trong lãnh thổ Nga đã khiến nước này tạm thời mất hơn 20% công suất lọc dầu.