Vàng thế giới chưa đạt đỉnh: Lạm phát có thể là “ngòi nổ” cho đợt tăng giá tiếp theo

Theo Russ Mould – Giám đốc đầu tư của AJ Bell (Anh) – giá vàng hiện đang trong đợt tăng giá thứ ba kể từ năm 1971. Dù từng có nhiều giai đoạn điều chỉnh, các yếu tố như nợ công, địa chính trị, đồng USD yếu và lạm phát có thể tiếp tục đẩy giá vàng lên cao hơn trong chu kỳ hiện tại.

Russ Mould nhận định: “Giá vàng đã tăng 45% tính theo USD trong 12 tháng qua – vượt xa mức tăng của chỉ số Nikkei 225, NASDAQ Composite hay Hang Seng.” Ông cho rằng, dù vàng đã điều chỉnh sau khi chạm đỉnh mới, điều này không đồng nghĩa đợt tăng giá đã kết thúc. Trong hai chu kỳ tăng trước (1971–1980 và 2001–2010), vàng từng nhiều lần giảm trên 20% nhưng vẫn đạt mức tăng lớn sau đó.

Theo Mould, các yếu tố thúc đẩy đợt tăng hiện nay bao gồm: nợ công phình to, chi phí lãi vay cao, căng thẳng địa chính trị và nỗi lo lạm phát dai dẳng. Tất cả tạo ra môi trường thuận lợi để vàng tiếp tục là kênh trú ẩn an toàn cho nhà đầu tư.

Lịch sử cho thấy vàng từng trải qua những chu kỳ ra sao?

Đợt tăng giá đầu tiên của vàng bắt đầu khi Tổng thống Mỹ Richard Nixon chấm dứt chế độ bản vị vàng năm 1971, khiến giá vàng tăng từ 35 USD/ounce lên 835 USD vào năm 1980. Dù vậy, trong giai đoạn đó, vàng vẫn có ba đợt giảm trên 20% và năm đợt điều chỉnh 10–20%.

Sau giai đoạn lạm phát cao của thập niên 1970, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) do Paul Volcker dẫn đầu đã tăng mạnh lãi suất để kiềm chế giá cả, khiến vàng rơi vào “giấc ngủ dài”.

Đến đầu những năm 2000, vàng bước vào chu kỳ tăng thứ hai, khi nhà đầu tư tìm kiếm nơi trú ẩn sau khủng hoảng công nghệ (2001–2003) và khủng hoảng tài chính toàn cầu (2007–2009). Vàng đạt đỉnh gần 1.900 USD/ounce năm 2011 rồi giảm về 1.000 USD vào năm 2015 khi các ngân hàng trung ương dần ổn định chính sách tiền tệ.

Đợt tăng giá hiện nay có gì khác biệt?

Sau năm 2015, vàng lặng lẽ tăng trở lại, trước cả khi đại dịch COVID-19, chiến tranh thương mại hay xung đột ở châu Âu diễn ra. Theo Mould, điều này cho thấy nhà đầu tư sớm nhận ra rằng các ngân hàng trung ương khó có thể rút khỏi chính sách nới lỏng tiền tệ (ZIRP và QE).

Từ đó đến nay, vàng đã trải qua nhiều nhịp điều chỉnh – bao gồm mức giảm hơn 20% trong năm 2022 và các đợt giảm 10%–15% vào các năm 2016, 2018, 2020, 2021 và 2023. Tuy nhiên, đà phục hồi vẫn mạnh mẽ, nhờ vào nợ chính phủ tăng cao, chiến tranh kéo dài, và niềm tin suy giảm vào đồng USD.

Mould cho rằng các yếu tố này sẽ khiến nhà đầu tư tiếp tục nắm giữ vàng cho đến khi những rủi ro lớn như lạm phát và nợ công giảm bớt, trước khi họ chuyển hướng sang tài sản khác.

Khi nào giá vàng có thể đạt đỉnh?

Theo Mould, một cách để đo “sức nóng” của thị trường vàng là so sánh giá vàng với thu nhập trung bình của hộ gia đình. Trước năm 1971, một ounce vàng chỉ chiếm 1% thu nhập khả dụng hàng năm của người Mỹ. Đến cuối thập niên 1970, tỷ lệ này lên tới hơn 9%, trùng thời điểm vàng đạt đỉnh lịch sử.

Hiện nay, tỷ lệ này ở mức khoảng 6,5%, cho thấy giá vàng vẫn còn dư địa tăng, nhất là nếu lạm phát và giá tài sản tiếp tục leo thang. Mould kết luận: “Chừng nào người dân còn lo ngại về nợ, lạm phát và rủi ro chính trị, vàng vẫn sẽ là nơi trú ẩn đáng tin cậy.”