Lãi vay khó giảm do nợ xấu

Theo báo cáo tình hình kinh tế vĩ mô 2 tháng đầu năm của Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia, đến cuối tháng 1-2017, tín dụng đã tăng trưởng 1% so với đầu năm và đây là tháng 1 có tăng trưởng tốt nhất trong 5 năm trở lại đây. Trong đó, tín dụng ngắn hạn chiếm 45% tổng dư nợ tín dụng và tín dụng bằng VNĐ tiếp tục chiếm hơn 91% tổng tín dụng.

Việc tín dụng tăng cao trong khi huy động giảm so với cùng kỳ năm ngoái đã khiến tỉ lệ tín dụng/huy động bình quân của tổ chức tín dụng tăng lên mức 88,2% và thanh khoản của hệ thống căng thẳng nhẹ trong thời gian qua. Điều này được phản ánh qua việc lãi suất qua đêm trên thị trường liên ngân hàng đã tăng lên khoảng 5% trong tháng 1-2017 và hiện giảm còn 3,65% tính đến đầu tháng 3-2017.

Lãi suất cho vay tiếp tục ổn định dù lãi suất huy động có nhích lên. Ảnh: Tấn Thạnh

Trên thị trường 1 (giữa các ngân hàng thương mại và dân cư), mặt bằng lãi suất huy động không có nhiều biến động so với tháng trước nhưng ở một số ngân hàng, đã ghi nhận hiện tượng lãi suất huy động bằng VNĐ kỳ hạn ngắn tăng nhẹ từ 0,1%-1,2% so với thời điểm trước Tết nguyên đán.

Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia cho rằng một phần nguyên nhân lãi suất tăng do tác động của quy định về tỉ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn giảm xuống 50% áp dụng từ đầu năm 2017 và nhu cầu cân đối nguồn vốn trước Tết. Trong khi đó, lãi suất cho vay tiếp tục ổn định. Đặc biệt, một nguyên nhân khiến lãi suất cho vay trung dài hạn không giảm được nhiều trong năm 2016 là do nợ xấu dù các yếu tố vĩ mô như lạm phát, tỉ giá ổn định. Cụ thể, trong số nợ xấu đã được xử lý giai đoạn 2012-2015 khoảng 500.000 tỉ đồng, chủ yếu các tổ chức tín dụng tự xử lý chiếm 55,4%, số còn lại bán cho Công ty Quản lý tài sản các tổ chức tín dụng Việt Nam (VAMC). Tuy nhiên, số nợ xấu VAMC xử lý được còn khá khiêm tốn. Theo Ngân hàng Nhà nước, tính đến cuối năm 2016, VAMC còn phải xử lý khoảng 190.000 tỉ đồng nợ tồn đọng.

Công ty này đặt mục tiêu sẽ xử lý khoảng 33.000 tỉ đồng nợ xấu trong năm nay. Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia cho rằng năm 2017 được kỳ vọng sẽ có sự cải thiện về khuôn khổ pháp lý nhằm tạo thuận lợi cho việc xử lý nợ xấu và tái cơ cấu một số ngân hàng yếu kém, từ đó hỗ trợ mục tiêu ổn định lãi suất.