Tương lai của Thống đốc Fed Lisa Cook ra sao sau nỗ lực sa thải của ông Trump?

Phiên tòa liên quan đến yêu cầu ngăn chặn Tổng thống Donald Trump sa thải Thống đốc Cục Dự trữ Liên bang (Fed) Lisa Cook đã khép lại hôm thứ Sáu mà chưa có phán quyết. Vụ việc có thể trở thành tiền lệ lịch sử, quyết định giới hạn quyền lực của tổng thống đối với Fed.

Nguyên nhân bắt đầu từ các cáo buộc của Giám đốc Cơ quan Tài chính Nhà ở Liên bang (FHFA), Bill Pulte, rằng bà Lisa Cook từng gian lận thế chấp trong các hồ sơ liên quan đến bất động sản ở Atlanta (Georgia) và Ann Arbor (Michigan). Pulte – một nhân vật do ông Trump bổ nhiệm – nhiều lần công khai tấn công Cook trên mạng xã hội và yêu cầu bà phải rời khỏi Fed.

Luật sư của Cook, Abbe Lowell, đã phản bác gay gắt, cho rằng “những dòng tweet lúc nửa đêm của Pulte” không thể là căn cứ pháp lý để sa thải một thống đốc Fed. Ông gọi đây là chiến dịch bôi nhọ có mục đích chính trị hơn là căn cứ pháp lý rõ ràng.

Theo luật hiện hành, tổng thống chỉ có thể sa thải một thống đốc Fed “vì lý do chính đáng”. Điều này khiến tranh cãi tập trung vào câu hỏi: liệu những cáo buộc chưa được chứng minh có đủ để xem là “lý do chính đáng” hay không.

Thống đốc Cục Dự trữ Liên bang (Fed) Lisa Cook 

Tòa án đang xử lý vụ việc như thế nào?

Phiên điều trần do Thẩm phán Jia Cobb (Tòa án Quận Columbia) chủ trì kéo dài hơn hai giờ, nhưng chưa đưa ra phán quyết về yêu cầu của Cook xin lệnh cấm tạm thời nhằm giữ ghế. Nếu yêu cầu này được chấp nhận, Cook sẽ tiếp tục tham gia các cuộc họp chính sách tiền tệ sắp tới của Fed.

Thẩm phán Cobb cho biết đây là vụ án “nêu ra những câu hỏi quan trọng chưa từng có tiền lệ”, đặc biệt liên quan đến quyền độc lập của Fed. Bà cũng yêu cầu các bên nộp thêm văn bản giải trình trước khi quyết định bước đi tiếp theo, có thể là phán quyết về lệnh cấm tạm thời, lệnh sơ bộ, hoặc phán quyết nhanh.

Trong khi đó, Chủ tịch Fed Jerome Powell đã đề nghị giữ nguyên hiện trạng, tức Cook vẫn giữ chức, cho đến khi tòa ra quyết định cuối cùng. Fed cũng khẳng định sẽ tuân thủ bất kỳ phán quyết nào từ tòa án.

Vì sao vụ việc này mang tính bước ngoặt với Fed và ông Trump?

Nếu ông Trump thành công trong việc sa thải Lisa Cook, ông sẽ tiến gần hơn đến việc kiểm soát đa số trong Hội đồng Thống đốc Fed – cơ quan nắm quyền quyết định chính sách lãi suất và tiền tệ của Mỹ. Điều này gây lo ngại lớn về khả năng Nhà Trắng can thiệp sâu vào một cơ quan vốn được thiết kế để hoạt động độc lập.

Cook, người được Tổng thống Joe Biden bổ nhiệm năm 2022, là phụ nữ da màu đầu tiên trong lịch sử phục vụ tại Hội đồng Thống đốc Fed, với nhiệm kỳ kéo dài đến năm 2038. Vì vậy, việc bà bị nhắm đến không chỉ là vấn đề cá nhân, mà còn là thử thách đối với nguyên tắc độc lập của ngân hàng trung ương Mỹ.

Nhiều chuyên gia cảnh báo rằng nếu quyền sa thải thống đốc Fed bị mở rộng mà không cần lý do rõ ràng, các tổng thống sau này cũng có thể làm tương tự. Khi đó, niềm tin của thị trường và người dân vào sự độc lập của Fed sẽ bị lung lay nghiêm trọng.

Ông Trump tuyên bố sa thải, Thống đốc Fed phản pháo bất ngờ

Tổng thống Donald Trump vừa gây chấn động khi tuyên bố sa thải Thống đốc Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Lisa Cook. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử...

Bấm xem >>