Người Mỹ đổ xô bỏ tiền vào kênh này: Tín hiệu cảnh báo đỏ cho nền kinh tế

Người Mỹ đang nắm giữ lượng cổ phiếu lớn chưa từng có, hưởng lợi từ đà tăng của thị trường. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo: khi mức độ “phơi nhiễm” với rủi ro thị trường cao kỷ lục, một cú sụp giá có thể tác động sâu rộng tới kinh tế và đời sống người dân.

Theo dữ liệu Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), trong quý II/2025, chứng khoán chiếm tới 45% tổng tài sản tài chính của các hộ gia đình, mức cao kỷ lục lịch sử. Con số này bao gồm cả việc đầu tư trực tiếp và gián tiếp thông qua quỹ tương hỗ hay các kế hoạch hưu trí như 401(k).

Sự bùng nổ này là kết quả của nhiều yếu tố cộng hưởng: giá cổ phiếu leo lên mức đỉnh, giá trị danh mục tăng mạnh; ngày càng nhiều người dân tham gia trực tiếp vào thị trường; và kế hoạch đầu tư hưu trí gắn với chứng khoán trở nên phổ biến hơn trong vài thập kỷ gần đây.

Đà tăng mạnh của thị trường cũng được tiếp sức bởi “cơn sốt AI”, khi các tập đoàn công nghệ lớn như Nvidia, Apple, Microsoft, Meta, Amazon, Alphabet và Tesla đóng góp tới 41% mức tăng của chỉ số S&P 500 năm nay. Từ đầu năm, S&P 500 đã tăng 13% và lập 28 đỉnh mới, tăng tổng cộng 33% kể từ đáy ngày 8/4.

Cổ phiếu chiếm khoảng 45% tài sản tài chính của các hộ gia đình Hoa Kỳ trong quý 2.

Kỷ lục sở hữu cổ phiếu: Tín hiệu cảnh báo đỏ

Jeffrey Roach, chuyên gia kinh tế trưởng tại LPL Financial, cho rằng quy mô sở hữu cổ phiếu hiện nay khiến tác động của thị trường chứng khoán đối với nền kinh tế trở nên “đòn bẩy kép”: một đợt tăng vọt hay sụp đổ giờ có ảnh hưởng lớn hơn nhiều so với 10 năm trước.

John Higgins, chuyên gia kinh tế thị trường tại Capital Economics, lưu ý rằng mức độ sở hữu cổ phiếu hiện đã vượt giai đoạn cuối thập niên 1990 - thời điểm bong bóng dot-com chuẩn bị vỡ. “Điều đó nên gióng lên hồi chuông cảnh báo, kể cả khi thị trường vẫn đang bay cao nhờ kỳ vọng vào AI,” ông nói.

Lịch sử cũng cho thấy, khi tỷ lệ sở hữu cổ phiếu chạm mức kỷ lục, rủi ro điều chỉnh thị trường tăng lên và lợi suất trong tương lai thường giảm. Rob Anderson (Ned Davis Research) dự báo trong 10 năm tới, lợi nhuận đầu tư khó có thể duy trì như thập kỷ vừa qua.

Các nhà đầu tư đang thu lợi lớn từ đà tăng của thị trường, nhưng cũng trở nên phụ thuộc vào số ít tập đoàn khổng lồ. Nhóm “Magnificent Seven” hiện chiếm 34% vốn hóa của chỉ số S&P 500. Nếu một hoặc vài cái tên này gặp biến động lớn, toàn thị trường có thể bị kéo theo.

Không chỉ các hộ gia đình Mỹ, nhà đầu tư nước ngoài cũng đang nắm giữ lượng cổ phiếu Mỹ ở mức cao kỷ lục, theo Fed. Điều này khiến thị trường dễ bị tác động dây chuyền khi có biến động quốc tế.

Khoảng cách giàu – nghèo ngày càng nới rộng vì chứng khoán

Trong khi thị trường chứng khoán bay cao, nền kinh tế Mỹ đang có dấu hiệu “K-shaped”: người giàu tiếp tục giàu thêm, còn người nghèo chật vật hơn. Đa số người Mỹ dựa vào thu nhập từ công việc, nhưng thị trường lao động đang chững lại, trong khi người giàu - vốn nắm nhiều cổ phiếu - đang hưởng lợi từ đà tăng giá.

Michael Green, chiến lược gia trưởng tại Simplify Asset Management, nhận xét: “Những người giàu có tài sản lớn trên thị trường chứng khoán cảm thấy họ đang sống trong một nền kinh tế tuyệt vời. Nhưng những người không có tài sản đầu tư, sống dựa vào lương, lại thấy mình bị gò bó hơn bao giờ hết.”

Sự chênh lệch này cũng làm sai lệch dữ liệu kinh tế tổng thể: tiêu dùng của nhóm giàu giúp duy trì tăng trưởng, nhưng nếu thị trường sụp đổ, “đầu tàu chi tiêu” này có thể chững lại, kéo theo kinh tế chung giảm tốc. Theo Moody’s Analytics, nhóm 10% người có thu nhập cao nhất (trên 353.000 USD/năm) hiện chiếm gần 50% tổng chi tiêu tiêu dùng - mức cao nhất kể từ 1989.

Kevin Gordon, chiến lược gia cấp cao tại Charles Schwab, cảnh báo: “Thị trường tăng có thể thúc đẩy chi tiêu, nhưng điều ngược lại cũng đúng. Một đợt sụt giảm kéo dài sẽ tác động đến tâm lý và chi tiêu của tầng lớp giàu - nhóm hiện đang giữ vai trò then chốt đối với tăng trưởng.”

Nói cách khác, khi chứng khoán trở thành “đầu tàu” kinh tế, bất kỳ cú trượt nào của thị trường cũng có thể lan rộng sang đời sống thường nhật của hàng triệu hộ gia đình Mỹ.

Lượng tiền khổng lồ 23.000 tỷ USD người dân Trung Quốc tiết kiệm được đang hướng tới kênh đầu tư nào?

Trong bối cảnh các kênh đầu tư như bất động sản, trái phiếu hay sản phẩm quản lý tài sản đều ảm đạm, thị trường chứng khoán Trung Quốc nổi lên như lựa...

Bấm xem >>