‘Đại gia’ vận tải biển một thời ngập trong thua lỗ hơn 5.500 tỷ đồng

00:00 / 0:00

Chuẩn

Tốc độ đọc

Từng là tên tuổi lớn trong ngành vận tải đường biển, CTCP Vận tải biển và thương mại Phương Đông - đơn vị mà Tổng công ty Hàng hải Việt Nam nắm 49% vốn giờ đây ngập trong thua lỗ. Kiểm toán viên cũng nghi ngờ khả năng hoạt động liên tục.

Lỗ lũy kế hơn 5.500 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu âm 5.265 tỷ đồng

CTCP Vận tải biển và Thương mại Phương Đông (OSTC) hoạt động trong lĩnh vực vận tải biển. Tiền thân là doanh nghiệp nhà nước trực thuộc Tổng công ty Hàng hải Việt Nam (VIMC) được thành lập năm 1993 với tên gọi Công ty Vận tải Thủy Bắc. Trụ sở chính của công ty tại số 278 đường Tôn Đức Thắng, TP Hà Nội.

Vốn điều lệ của công ty là 200 tỷ đồng. Trong đó, 3 cổ đông lớn nhất gồm: VIMC sở hữu 49% vốn điều lệ, CTCP Thương mại Vận tải Biển Bắc 7,55%, Tổng CTCP Bảo hiểm Bảo Minh 9,97%.

Số lượng nhân viên tại ngày 30/6 chỉ còn 60 người (tại ngày 31/12/2024 là 121 người). Chủ tịch HĐQT hiện tại là ông Hoàng Lê Vượng, Tổng giám đốc là ông Trần Quang Toàn.

Theo giới thiệu của OSTC, công ty sở hữu đội tàu biển hùng hậu gồm: tàu Hồng Lĩnh, tàu Phương Đông 05, tàu Phương Đông 10, tàu Phương Đông 06, tàu Oriental Glory...

Tuy nhiên, việc sở hữu đội tàu cũng kéo theo gánh nặng vay nợ tài chính khổng lồ. Các khoản vay nợ đều có tài sản đảm bảo là những con tàu nói trên, một số đã bị ngân hàng thu giữ và xử lý.

Tại thời điểm 30/6/2025, công ty đang phải gánh số nợ phải trả lên đến 5.530 tỷ đồng. Trong đó, nợ ngắn hạn lên đến 5.528 tỷ đồng, bao gồm 3.163 tỷ đồng vay nợ tài chính ngắn hạn.

Lợi nhuận kế toán trước thuế 6 tháng đầu năm tiếp tục ở con số âm 166 tỷ đồng (lợi nhuận cùng kỳ năm ngoái âm 205 tỷ đồng). Lỗ lũy kế đến 30/6 lên đến 5.524 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu âm 5.265 tỷ đồng.

Một trong số những con tàu trong đội tàu biển của OSTC. Ảnh: OSTC.

6 tháng đầu năm, doanh thu của công ty đạt 56 tỷ đồng nhưng chi phí tài chính lên đến 110 tỷ đồng (chi phí lãi vay hơn 36 tỷ đồng, lỗ chênh lệch tỷ giá 74 tỷ đồng).

Gánh nặng chi phí lãi vay và trả nợ gốc cho các ngân hàng là nguyên nhân khiến OSTC chưa thể tìm thấy “cửa sáng” để thoát khỏi tình cảnh hiện tại.

Trong số 3.000 tỷ đồng vay nợ đến hạn trả, OSTC nợ Vietcombank 1.097 tỷ đồng, nợ Agribank 1.214 tỷ đồng, nợ SeABank 466 tỷ đồng, nợ VDB 151 tỷ đồng, nợ MSB 52 tỷ đồng và nợ Công ty Bảo Minh Sài Gòn 15 tỷ đồng.

Kiểm toán viên nghi ngờ khả năng hoạt động liên tục

Những vấn đề OSTC đang gặp phải khiến kiểm toán viên của đơn vị kiểm toán phải từ chối đưa ra ý kiến kiểm toán về báo cáo tài chính do không thể thu thập đầy đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp để làm cơ sở đưa ra ý kiến kiểm toán.

Đơn vị kiểm toán (Công ty TNHH kiểm toán và định giá Quốc tế) cho biết, tại thời điểm phát hành báo cáo soát xét về báo cáo tài chính giữa niên độ cho kỳ kế toán từ 1/1-30/6/2025, đơn vị chưa nhận được thư xác nhận số dư của khoản vay và nợ thuê tài chính.

Mặt khác, trong kỳ 6 tháng đầu năm OSTC không xác định chi phí lãi vay phải trả đối với các khoản vay liên quan đến tàu Nosco Victory, tàu Hồng Lĩnh và tàu Ngọc Sơn, tổng số tiền lãi ước tính hơn 20,4 tỷ đồng (dư nợ gốc vay tương ứng hơn 623,4 tỷ đồng).

Theo giải thích của OSTC, do 3 tàu này đã được (ngân hàng) bán nhưng công ty không nhận được thông báo cụ thể về số dư nợ gốc được trừ, do vậy công ty chưa thực hiện tính toán lãi vay phải trả đối với các khoản vay liên quan đến 3 con tàu trên.

Cụ thể, tàu Nosco Victory được tài trợ vốn vay bởi Ngân hàng SeABank với sự đồng tài trợ của PVCombank và VIB. Khoản vay này đã được các ngân hàng bán nợ cho VAMC.

Tàu Hồng Lĩnh được tài trợ vốn vay bởi Ngân hàng MSB và Ngân hàng VDB. Năm 2018, công ty đã bàn giao tàu này để ngân hàng bán đấu giá tài sản thu hồi nợ. Từ đầu năm 2025, công ty đã ngừng hạch toán lãi vay của tàu này.

Tàu Ngọc Sơn được tài trợ vốn vay bởi VDB và Agribank. Năm 2016 tàu gặp nạn tại Maldives và được Bảo hiểm Pjico bồi thường toàn bộ tổn thất. Vì vậy, từ 2020 đến nay công ty không tính lãi vay phải trả của tàu này.

Cũng theo đơn vị kiểm toán, kiểm toán viên đã đưa ra ý kiến từ chối về báo cáo tài chính giữa niên độ của OSTC do chưa nhận được thư xác nhận số dư các khoản công nợ, vay và nợ thuê tài chính tại thời điểm 30/6; chưa nhận được thư xác nhận khoản đầu tư và báo cáo tài chính của khoản đầu tư vào hai công ty liên kết.

OSTC đang niêm yết cổ phiếu trên sàn Upcom, mã chứng khoán NOS. Tuy nhiên, do lợi nhuận sau thuế âm, cổ phiếu này đã bị HNX đưa vào diện hạn chế giao dịch từ năm 2023. Hiện giá cổ phiếu NOS chỉ còn 600 đồng/cp nhưng rất hiếm khi có giao dịch.