Chuyên gia tiếp tục dự báo sốc về giá vàng

Theo chuyên gia tài chính Edward Dowd, vàng đã chuyển từ tài sản đầu cơ sang tài sản tiền tệ cốt lõi sau khi Basel III “Endgame” có hiệu lực toàn cầu, mở đường cho một chu kỳ tăng giá dài hạn có thể đưa kim loại quý lên mức 10.000 USD/ounce. Trong bối cảnh thế giới đối mặt khủng hoảng nợ, tăng tốc gom vàng của Trung Quốc và rủi ro vỡ bong bóng AI, các cảnh báo về biến động tài chính 2026 ngày càng dày đặc.

Theo Edward Dowd – nhà sáng lập Phinance Technologies và cựu quản lý danh mục của BlackRock – việc Basel III được triển khai đầy đủ từ ngày 1/7/2025 đã thay đổi cơ bản vai trò của vàng trong hệ thống tài chính.

Quy định mới phân loại vàng vật chất phân bổ là tài sản cấp 1 với trọng số rủi ro 0%, cho phép các ngân hàng tính 100% giá trị thị trường của vàng vào yêu cầu thanh khoản, tương đương tiền mặt và trái phiếu chính phủ. Dowd cho rằng điều này đã đánh dấu bước tái định giá của thị trường khi “bong bóng nợ công toàn cầu” đi đến hồi kết.

BIS cũng phát cảnh báo hiếm hoi rằng vàng và chứng khoán đang đồng thời bước vào “vùng bùng nổ”, điều không xảy ra trong 50 năm với giá vàng tăng 20% từ tháng 9. Dựa vào đồ thị dài hạn, Dowd dự báo mức giá mục tiêu lên tới 10.000 USD/ounce.

Vì sao Trung Quốc trở thành lực đẩy quan trọng của thị trường vàng?

Dowd cho biết nhu cầu gom vàng đang đến từ các ngân hàng trung ương chuẩn bị cho một cuộc “thiết lập lại hệ thống tiền tệ”. Trung Quốc là ví dụ rõ nhất khi tăng tốc tích trữ vàng trong bối cảnh đối mặt suy giảm nhân khẩu, áp lực kinh tế nội địa và sự dịch chuyển thương mại toàn cầu.

Dữ liệu mới của hải quan Trung Quốc cho thấy thặng dư thương mại vượt 1.000 tỷ USD nhờ xuất khẩu sang các nước Nam Bán Cầu, trong khi xuất khẩu sang Mỹ giảm 29% trong tháng 11 – một dấu hiệu “tách rời” kinh tế mà Dowd nhiều lần cảnh báo.

Theo ông, giới tinh hoa Trung Quốc hiểu rõ rủi ro và đang tìm nơi trú ẩn trong vàng. Tuy nhiên, Dowd cũng cảnh báo nhà đầu tư không nên chạy theo giá khi thị trường bước vào giai đoạn “bong bóng thổi phồng”, đặc biệt nếu xảy ra cú sốc thanh khoản giống Lehman trong năm 2026.

Dowd dự báo 2026 sẽ là năm đầy biến động

Dowd cho rằng nền kinh tế Mỹ hai năm qua được “nâng đỡ nhân tạo” bởi thâm hụt ngân sách lớn và dòng nhập cư bất hợp pháp – yếu tố mà ông mô tả là “kích thích giả”. Khi hai lực đẩy này chấm dứt, nền kinh tế sẽ bộc lộ sự suy yếu, thể hiện qua thị trường nhà ở đang chững lại và tỷ lệ nợ thẻ tín dụng quá hạn cao nhất từ 2011.

Ông dự báo năm 2026 sẽ là giai đoạn “rất hỗn loạn” của kinh tế và tài chính, trong đó giá nhà buộc phải giảm để lấy lại cân bằng. Nhà đầu tư vàng cũng có thể chứng kiến các đợt giảm 20–40% khi dòng tiền tháo chạy vì khủng hoảng thanh khoản.

Tuy vậy, Dowd cho rằng đó là cơ hội mua vào khi xu thế dài hạn của vàng vẫn tăng, nhất là khi hệ thống tiền pháp định chịu áp lực lớn từ nợ toàn cầu và rủi ro địa chính trị.

Dowd cảnh báo nhà đầu tư kim loại quý đang tìm kiếm lợi nhuận ở cổ phiếu công nghệ sẽ sớm thất vọng. Ông cho rằng cơn sốt AI hiện nay là “bẫy tăng giá” tương tự bong bóng dot-com và dự báo những doanh nghiệp dẫn đầu như Nvidia có thể giảm 80%, giống cách Cisco lao dốc sau năm 2000.

Cisco từng là công ty giá trị nhất thế giới trước khi mất 4/5 giá trị và phải mất gần 20 năm để quay lại mức đỉnh danh nghĩa. Dowd cho rằng ai mua Nvidia hiện nay có thể phải chờ 10–15 năm mới hòa vốn.

Nhà đầu tư nên làm gì trong bối cảnh bất định?

Dowd chỉ ra một nguy cơ lớn khác: thị trường tín dụng tư nhân toàn cầu đã vượt 2.000 tỷ USD, lớn hơn cả thị trường trái phiếu lợi suất cao của Mỹ. Ông mô tả cấu trúc này như “tòa tháp Jenga”, dễ tạo hiệu ứng dây chuyền khi biến động xảy ra do thiếu minh bạch và thanh khoản.

Trong bối cảnh đó, chiến lược ông khuyến nghị là bảo toàn vốn và tăng tỷ trọng tiền mặt để sẵn sàng mua tài sản với mức giá hấp dẫn hơn sau các cú điều chỉnh mạnh.