Quản lý tài chính tốt hơn với phương pháp tiêu tiền lạ "mỏ neo"

Phương pháp này sẽ giúp chúng ta tiêu tiền một cách thông minh hơn.

“Lần đầu tiên chúng ta nghe thấy một mức giá cho một thứ gì đó, nó trở thành “điểm neo” của chúng ta và ảnh hưởng tới việc đánh giá các thông tin nhận được sau đó”, theo chuyên gia tài chính cá nhân Emily Guy Birken, đó gọi là hiệu ứng “mỏ neo tâm lý”.

Emily Guy Birken nói rằng việc “thả neo” giúp cô nhanh chóng đưa ra quyết định tài chính (nguồn: NBC News)

Giả sử bạn không chắc chắn về chi phí nhà trung bình trong thành phố là bao nhiêu và đồng nghiệp của bạn đề cập rằng gần đây anh ấy đã mua một ngôi nhà với giá 450.000 USD. Nếu bạn không tìm hiểu về giá cả thật sự, bạn sẽ vô tình coi đó là giá nhà trung bình. Theo Guy Birken, giá nhà có thể thấp hơn con số bạn nghe được rất nhiều.

Nữ chuyên gia nói rằng xu hướng nhận thức này thường được các nhà tiếp thị sử dụng để lừa chúng ta đưa ra quyết định chi tiêu phi lý. Ví dụ: Một nhà hàng quảng cáo một chai rượu vang với giá 90 đô la. Guy Birken nói rằng nhà hàng thực sự sử dụng nó như một mỏ neo để thuyết phục bạn mua chai 28 đô la.

Dưới đây là phương pháp “mỏ neo” mà Emily Guy Birken cho biết sẽ giúp bạn chi tiêu khôn khéo, không mất tiền vào những thứ không cần thiết:

Tự đặt ra mỏ neo

Tại sao bộ não của chúng ta thường bám vào những “mỏ neo” của người khác? Guy Birken giải thích rằng bởi nếu không dựa vào thứ gì đó, chúng ta thường có xu hướng choáng ngợp với bất cứ quyết định nào được đưa ra.

Tuy nhiên, Guy Birken khẳng định bạn có thể tránh được cái bẫy này bằng cách tự tạo ra “mỏ neo” của riêng mình. Hãy đặt giá tối đa bạn sẵn sàng chi cho một thứ gì đó và biến nó thành “mỏ neo” của bạn.

Ví dụ, Guy Birken có sở thích nghe sách âm thanh và nói rằng cô ấy đã tạo ra một mỏ neo để xác định số tiền cô ấy sẽ chi cho loại dịch vụ này.

Guy Birken thường đặt ra hạn mức chi tiêu mà cô sẽ dành cho sách nói (audiobook), trung bình là 16 USD/tháng (khoảng 350.000 VND). Mỗi tháng, cô sẽ nhận được điểm thưởng miễn phí. Tuy nhiên, Guy Birken phân tích điểm thưởng này không hề miễn phí chút nào, nó tương đương với số tiền cô phải bỏ ra. Để đơn giản hơn, Guy Birken chỉ mua sách có giá cao nhất là 10 USD. Cô sẽ sử dụng điểm thưởng cho những cuốn có giá trên 10 USD (khoảng 230.000 VND).

Làm thế nào để xác định neo của bạn

Một lý do lớn khiến chúng ta gặp khó khăn khi đưa ra quyết định chi tiêu hợp lý, theo Guy Birken, là vì tiền không có giá trị cố hữu.

Đầu tiên, hãy quy đổi món hàng sang số giờ bạn phải làm việc để kiếm đủ tiền mua nó.

Giả sử bạn kiếm được 35 USD/ngày (hơn 800.000 USD). Bạn quyết định thuê huấn luyện viên cá nhân khi đi tập gym. Một người yêu cầu 70 USD/tuần (hơn 1,6 triệu VND), tương đương với 2 ngày làm việc của bạn. Người khác bắt bạn trả 40 USD/tuần (hơn 900.000 VND), tương đương với hơn một ngày làm việc.

Tùy theo lối sống và chi tiêu của mình, bạn có thể trả 40 USD nếu thấy thời gian tập luyện chỉ đáng giá một ngày làm việc của bạn.

Sau đó, hãy so sánh chi phí của món đồ cần mua với chi phí của một thứ bạn yêu thích.

Giả sử bạn thích cà phê rang tay có giá 25 USD/gói (khoảng hơn 550.000 VND). Nhưng bạn đang phân vân không biết có nên bỏ ra 50 USD để mua một cái váy (hơn 1 triệu VND). Chiếc váy này đáng giá bằng 20 gói cà phê của bạn. Hãy sử dụng cà phê như một chiếc “mỏ neo”, bạn sẽ dễ dàng xác định giá trị của chiếc váy đối với mình.