Quân đội châu Âu chuẩn bị cho trường hợp ông Trump và ông Putin thống nhất ngừng bắn ở Ukraine

Bộ trưởng Quốc phòng Anh John Healey ngày 20/10 cho biết quân đội châu Âu “đã sẵn sàng triển khai” tới Ukraine trong những tuần tới, nếu Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin đạt thỏa thuận ngừng bắn ở Ukraine.

Các binh sĩ quân đội Ukraine tham gia huấn luyện ở chiến hào. Ảnh: EPA.

Theo BBC, sau cuộc điện đàm kéo dài hơn 2 giờ hôm 18/10, hai nhà lãnh đạo Nga và Mỹ dự kiến sẽ họp thượng đỉnh tại Budapest, Hungary. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tuyên bố sẵn sàng tham gia nếu được mời.

Khi được hỏi liệu binh sĩ châu Âu có thể được triển khai nếu một thỏa thuận hòa bình được ký kết trong hai tuần tới hay không, ông Healey trả lời: “Nếu ông Trump có thể làm trung gian cho hòa bình, chúng tôi sẽ sẵn sàng hỗ trợ bảo đảm hòa bình đó”. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh Ukraine phải là “bên quyết định cách thức và nội dung” của bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào.

Theo ông Healey, các thành viên trong “Liên minh thiện chí” ủng hộ Ukraine gồm 26 quốc gia châu Âu, đã “xây dựng kế hoạch chi tiết trong trường hợp các bên thống nhất ngừng bắn”.

Trong khuôn khổ này, binh sĩ Anh có thể tham gia lực lượng đa quốc gia nhằm bảo vệ biên giới Ukraine. Ông Healey cho biết “hơn 200 quan chức quân sự từ hơn 38 quốc gia” đã phối hợp suốt 6 tháng qua để chuẩn bị cho khả năng triển khai quân đội.

Chính phủ Anh dự kiến chi “hơn 100 triệu bảng” cho chiến dịch này, trong đó một phần ngân sách đã được sử dụng để chuẩn bị, ông Healey nói.

Bộ trưởng Quốc phòng Anh không tiết lộ quy mô lực lượng châu Âu có thể được triển khai tới Ukraine. Trong các phương án triển khai quân trước đây của “Liên minh thiện chí”, lực lượng trên thực địa chủ yếu đến từ Anh và Pháp, trong khi nước châu Âu khác đóng vai trò hỗ trợ hoặc gửi số lượng hạn chế binh sĩ.  

Phát biểu trong sự kiện diễn ra ở London, ông Healey cho rằng Nga coi Anh là “kẻ thù số một” do vai trò hỗ trợ Ukraine. Bộ trưởng Quốc phòng Anh cảnh báo châu Âu đang bước vào “kỷ nguyên đe dọa mới”, và nguy cơ bùng phát xung đột lớn chưa từng có kể từ sau Thế chiến II.

Trong bài phát biểu, ông Healey nói quân đội Anh sẽ được trao quyền bắn hạ các máy bay không người lái (UAV) đe dọa căn cứ quân sự trong nước. Quyết định trước mắt chỉ được áp dụng với khu vực quân sự, nhưng có thể mở rộng sang các địa điểm dân sự như sân bay.

Nhìn chung, châu Âu ủng hộ khả năng ngừng bắn ở Ukraine, nhưng lo ngại việc ông Trump gây sức ép buộc Kiev phải nhượng lãnh thổ cho Nga.

Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk cảnh báo “chính sách nhân nhượng chưa bao giờ mang lại một nền hòa bình công bằng và bền vững”. Tổng thống Phần Lan Alexander Stubb nhấn mạnh: “Chỉ người Ukraine mới có quyền quyết định vấn đề lãnh thổ của họ”.

Ông Stubb khẳng định các nước thành viên trong “Liên minh thiện chí”sẽ không bao giờ công nhận bán đảo Crimea, vùng Donetsk hay Lugansk là khu vực lãnh thổ của Nga.