Mỹ "tự trói chân" trong cuộc đua vũ khí hạt nhân với Trung Quốc?

Khoảng 80% nhân viên ngành an ninh hạt nhân Mỹ bị tạm thời cho nghỉ việc, khiến tiến trình hiện đại hóa vũ khí bị đình trệ. Các quan chức cảnh báo việc tạm dừng có thể khiến Washington “tự đánh mất lợi thế” trong cuộc đua hạt nhân với Bắc Kinh.

Nhiều chuyên gia cho rằng việc chính phủ Mỹ đóng cửa khiến Washington tự đánh mất lợi thế trong cuộc đua hạt nhân với Bắc Kinh. Ảnh: Desmog

Do chính phủ Mỹ đang tạm thời đóng cửa, khoảng 1.400 nhân viên của Cơ quan Quản lý An ninh Hạt nhân Quốc gia (NNSA) bị cho nghỉ tạm thời, chỉ còn khoảng 400 người ở lại làm việc để “bảo đảm an toàn tính mạng con người và tài sản,” theo người phát ngôn của NNSA.

Theo Telegraph (Anh), đợt cắt giảm quy mô lớn này làm dấy lên lo ngại rằng Mỹ đang tự làm suy yếu chính mình trong cuộc chạy đua hạt nhân với Trung Quốc.

Một nguồn tin của NNSA nói với Telegraph rằng tình hình hiện nay làm gián đoạn nỗ lực của Mỹ nhằm đuổi kịp tốc độ mở rộng chương trình hạt nhân của Trung Quốc, vốn đã tăng gấp đôi quy mô kể từ năm 2020.

“Giống như cố dừng một con tàu khổng lồ đang chạy vậy, đó là điều rất khó, và khi muốn khởi động lại thì cũng chẳng dễ dàng”, nguồn tin nói thêm.

Đây là lần đầu tiên nhân viên NNSA bị nghỉ việc trong thời gian chính phủ Mỹ đóng cửa.

“Lần này, chúng tôi không còn lựa chọn nào khác,” người phát ngôn Bộ Năng lượng Mỹ Ben Dietderich nói với tờ New York Times.

Bộ trưởng Năng lượng Mỹ Chris Wright cho biết các nhân viên bị nghỉ việc là những người “giữ vai trò quan trọng trong việc hiện đại hóa kho vũ khí hạt nhân Mỹ”, đồng thời ông Wright đổ lỗi cho phe Dân chủ.

“Chính quyền này muốn chấm dứt tình trạng đóng cửa càng sớm càng tốt”, ông Wright viết trên mạng xã hội X, gọi việc lãnh đạo phe thiểu số Thượng viện Chuck Schumer từ chối thông qua dự luật chi tiêu của phe Cộng hòa là “hành động chống lại nước Mỹ”.

Nguy cơ chậm trễ sản xuất lõi plutonium

Việc cho các nhân viên NNSA nghỉ tạm thời có thể làm gián đoạn việc sản xuất “plutonium pit” - quả cầu nhỏ chứa vật liệu phân hạch đóng vai trò lõi nổ của bom hạt nhân.

Theo NNSA, nếu tiến độ sản xuất bị chậm, “điều đó có thể gây tăng chi phí cực lớn và đe dọa an ninh quốc gia”.

“Chúng tôi luôn chịu áp lực về sản xuất. Quân đội cần chúng tôi tăng tốc làm plutonium pit để đáp ứng nhu cầu”, nguồn tin nói.

Việc thiếu nhân sự cũng sẽ làm chậm các chuyến vận chuyển vật liệu hạt nhân trên toàn nước Mỹ.

Theo Telegraph, NNSA là cơ quan trực thuộc Bộ Năng lượng Mỹ, chịu trách nhiệm bảo đảm an toàn và ngăn chặn phổ biến vật liệu hạt nhân nguy hiểm trên phạm vi quốc tế, bao gồm cả việc bảo vệ vật liệu hạt nhân tại Ukraine. Cơ quan này giám sát khoảng 60.000 nhà thầu đang bảo dưỡng và thử nghiệm vũ khí tại các phòng thí nghiệm quốc gia.

Rủi ro không thể bàn giao vũ khí cho Lầu Năm Góc

Bộ Quốc phòng Mỹ có nguy cơ không nhận được vũ khí từ Cơ quan Quản lý An ninh Hạt nhân Quốc gia sau khi chính phủ tạm đóng cửa. Ảnh: Tencent

Ngoài nhân viên chính phủ bị nghỉ việc, Bộ trưởng Năng lượng Mỹ nói với USA Today rằng hàng chục nghìn nhà thầu cũng có thể bị ngừng hoạt động do thiếu ngân sách.

Một nguồn tin của CNN cho biết nếu các nhà thầu hết tiền và phải ngừng hoạt động, NNSA sẽ không thể bàn giao vũ khí cho Bộ Quốc phòng đúng hạn. Tuy nhiên, hiện chưa có nguy cơ tức thời đối với an ninh quốc gia.

Chuyên gia kiểm soát vũ khí Daryl Kimball, giám đốc điều hành Hiệp hội Kiểm soát Vũ khí, chỉ trích các khoản cắt giảm này:

“Nếu chính quyền ông Trump thực sự coi trọng an toàn và an ninh hạt nhân, họ hoàn toàn có thể tìm ra ngân sách để giữ các nhân viên NNSA ở lại làm việc, hoặc nên xem lại quan điểm về việc chính phủ bị đóng cửa”.

“Đây không phải những người mà bạn có thể cho về nhà”

Bộ trưởng Năng lượng Mỹ Chris Wright nói với Bloomberg rằng những người làm nhiệm vụ khẩn cấp của NNSA sẽ không bị nghỉ việc, nhưng tiến trình hiện đại hóa chương trình hạt nhân có thể bị ảnh hưởng.

“Chúng tôi đang dần lấy lại đà phát triển. Nếu mọi người đều không được trả lương và phải ở nhà, điều đó chẳng giúp ích gì cả”, ông Wright nói.

Chủ tịch Ủy ban Quân vụ Hạ viện Mike Rogers cũng cảnh báo: “Đây không phải là những người mà bạn có thể cho về nhà. Họ đang quản lý một tài sản chiến lược cực kỳ quan trọng. Họ cần được trả lương và tiếp tục làm việc”.

Theo Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ (CBO), việc hiện đại hóa kho vũ khí hạt nhân của Mỹ dự kiến tiêu tốn hơn 900 tỷ USD trong thập kỷ tới.

Ông Trump kêu gọi tăng mạnh chi tiêu cho NNSA, từ 19 tỷ USD năm nay lên 25 tỷ USD trong năm tài chính tới, tăng 29%.

Tên lửa liên lục địa DF-61 Trung Quốc: Bước nhảy vọt nhắm đến điểm yếu hạt nhân Mỹ

Trong lễ duyệt binh ngày 3/9/2025 tại Bắc Kinh, giới quan sát quốc tế bị bất ngờ khi chứng kiến một “màn hoán đổi” kỳ lạ. Những chiếc tên lửa DF-41,...

Bấm xem >>