Mẫu tàu lặn khổng lồ có thể giúp Ukraine đe dọa cầu Crimea

Tàu lặn không người lái TLK 1000 Ukraine mang được 5 tấn thuốc nổ, được đánh giá là đủ sức đánh sập cầu Crimea của Nga.

Truyền thông Ukraine tuần trước cho biết tàu lặn không người lái (UUV) TLK 1000 do nước này tự sản xuất đã ra mắt tại triển lãm quốc phòng ở thành phố Lviv. Đây là biến thể lớn nhất trong dòng tàu lặn không người lái Toloka của Ukraine, trong đó phiên bản đầu tiên TLK 150 xuất hiện từ năm 2023.

TLK 1000 có chiều dài 12 m, đường kính thân 1,5 m, sử dụng hệ thống đẩy kết hợp giữa 4 động cơ điện và một động cơ đốt trong. Tàu có thể mang 5 tấn thuốc nổ, tầm hoạt động 2.000 km và lặn sâu tới 300 m, thời gian hoạt động tối đa 60 ngày.

Tàu lặn không người lái TLK 1000 trong bức ảnh đăng ngày 22/9. Ảnh: Defense Express

Dù thông tin về TLK 1000 đã được đề cập cách đây một năm, triển lãm tại Lviv là lần đầu tiên mẫu UUV được trưng bày trước công chúng. Nhà sản xuất cho biết đây là mẫu UUV chuyên rải thủy lôi và có khả năng tự động hóa cao, được tích hợp công nghệ AI để nhận biết môi trường xung quanh và định vị.

David Hambling, biên tập viên tạp chí Forbes, gọi TLK 1000 là "tàu ngầm khổng lồ". "Chưa có thông tin chi tiết về quá trình thử nghiệm hay giới hạn năng lực của nó. Dù vậy, nếu chỉ cần di chuyển đến vị trí nhất định để rải thủy lôi và kích nổ, UUV có thể không cần thiết kế quá tinh vi", Hambling nhận định.

Theo cây viết này, thủy lôi là loại vũ khí thường bị đánh giá thấp do không nổi bật như tên lửa và máy bay, song lại cực kỳ hiệu quả. Trong Thế chiến II, Mỹ đã đánh chìm hơn 1.000 tàu địch bằng thủy lôi mà không để mất tàu ngầm nào trong quá trình rải đạn.

"Các biện pháp khắc chế thủy lôi thường tốn rất nhiều công sức. Ngay cả khi không gây ra thiệt hại, sự hiện diện của chúng vẫn gây cản trở tới hoạt động tác chiến của đối phương", Hambling cho hay.

Theo nhà sản xuất, TLK 1000 còn được thiết kế để đảm nhận một nhiệm vụ khác là "phá hủy mục tiêu cố định cỡ lớn", điều mà giới quan sát nhận định là ám chỉ cầu Crimea.

Cầu Crimea, hay còn gọi là cầu Kerch, dài 19 km, nằm trên eo biển giữa Biển Đen và biển Azov, được Nga xây dựng sau khi sáp nhập bán đảo Crimea. Đây được coi là tuyến đường trọng yếu kết nối bán đảo với đất liền Nga.

Vụ nổ dưới trụ công trình được cho là cầu Crimea trong video công bố ngày 3/6. Video: SBU

Ukraine coi cầu Crimea là mục tiêu mang tính chiến lược lẫn biểu tượng, tuyên bố đánh sập công trình này là "điều không thể tránh khỏi". Quân đội và tình báo Ukraine từng nhiều lần tấn công cầu Crimea bằng xe bom và xuồng tự sát, nhưng không phá hủy được cây cầu.

Cây cầu bị tấn công lần đầu bằng quả bom giấu trong xe tải hồi tháng 10/2022, khiến một số dầm cầu bị sập. Vụ tập kích thứ hai bằng xuồng tự sát của Ukraine hồi tháng 7/2022 khiến một số nhịp trên làn đường bộ của cầu Crimea bị sập, nhưng làn còn lại và cầu đường sắt chạy song song vẫn nguyên vẹn.

Tình báo Ukraine hồi tháng 6 tuyên bố tấn công lần ba bằng khối thuốc nổ tương đương 1,1 tấn TNT nhằm vào trụ dưới nước của cầu. Tuy nhiên, cuộc tập kích dường như không gây hư hại nghiêm trọng và cầu Crimea mở cửa trở lại chỉ sau 4 giờ.

"Với khả năng mang theo lượng thuốc nổ nhiều gấp 5 lần, TLK 1000 có thể sẽ là vũ khí mà Ukraine cần. Nga đã triển khai nhiều biện pháp phòng thủ cả trên mặt biển và dưới nước, nhằm ngăn chặn đòn tấn công của đối phương. Tuy nhiên, các cuộc tập kích trước đó cho thấy Ukraine có khả năng sẽ một lần nữa thành công", Hambling nêu quan điểm.

Vị trí cầu Crimea (màu đỏ). Đồ họa: Guardian

Ngoài cầu Crimea, UUV của Ukraine còn có những mục tiêu khác để nhắm tới như các giàn khoan ở Biển Đen, được Nga sử dụng làm nơi triển khai radar và hệ thống phòng không. Các tàu thuộc Hạm đội Biển Đen neo tại cảng cũng là mục tiêu tiềm năng. Các quân cảng của Nga hiện được bảo vệ bằng nhiều biện pháp, trong đó có rào chắn dưới nước để ngăn xuồng tự sát.

Theo Hambling, LTK 1000 sẽ bí mật tiếp cận và kích hoạt khối thuốc nổ 5 tấn, từ đó tạo ra lỗ hổng trong lưới bảo vệ và mở đường cho các phương tiện khác tấn công. Ngoài ra, mẫu UUV này còn có thể được dùng làm phương tiện chuyên chở thiết bị bay không người lái góc nhìn thứ nhất (drone FPV) hoặc các loại drone khác.

"Nhiều quốc gia đang phát triển UUV ngoại cỡ với mức độ khác nhau, ví dụ Mỹ, Anh, Australia, Trung Quốc, Pháp và Israel, nhưng sản phẩm của họ thường quá phức tạp và đắt đỏ. Ukraine có thể trở thành quốc gia dẫn đầu thế giới về loại hình tác chiến dưới nước mới này, nhờ tư duy coi thiết bị không người lái là vũ khí giá rẻ và sẵn sàng tiêu hao", cây viết của Forbes đánh giá.