Lý do Tổng thống Mỹ Trump giận dữ đến đâu vẫn không làm gì Thủ tướng Israel Netanyahu

Tổng thống Mỹ Donald Trump nhiều lần nổi giận với Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu. Nhưng dường như nhà lãnh đạo Mỹ chưa bao giờ đủ tức giận để làm điều gì đó ngăn cản đồng minh.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu (bìa trái). (Ảnh: Getty)

Trong những tuần gần đây, ông Trump nói với một số phụ tá rằng ông Netanyahu thích sử dụng vũ lực để buộc Hamas đầu hàng, thay vì phương pháp thương lượng ngừng bắn mà nhà lãnh đạo Mỹ ưa thích. Tuần trước, cơn thịnh nộ của ông bùng lên sau khi Israel triển khai chiến dịch không kích các lãnh đạo Hamas ở Qatar, làm chệch hướng tiến trình đàm phán hòa bình mong manh.

Wall Street Journal dẫn lời các quan chức nắm được tình hình cho biết, ông Trump đã trao đổi với các phụ tá cấp cao, trong đó có Ngoại trưởng Marco Rubio, về cách xử lý cuộc tấn công táo bạo này.

Việc ông Trump thể hiện sự nóng nảy nhưng rồi không làm gì ngăn cản ông Netanyahu khiến nhiều người bối rối. Tại sao một người luôn muốn giữ thế thượng phong trong các mối quan hệ như ông Trump lại bỏ qua việc ông Netanyahu liên tục hành động trái với mong muốn của mình?

“Điều này hơi khó hiểu và trái ngược với trực giác. Những hành động của ông Netanyahu đang kéo dài cuộc xung đột ở Dải Gaza, gây rắc rối cho ông Trump với các đồng minh khác của Mỹ ở khu vực và khiến việc mở rộng Hiệp định Abraham trở nên vô cùng khó khăn”, ông Shalom Lipner, người đã phục vụ 7 đời thủ tướng Israel liên tiếp trong hơn 1/4 thế kỷ và đang làm việc tại Hội đồng Đại Tây Dương, nhận xét.

Ông Trump nhiều khi dùng lời lẽ gay gắt với ông Netanyahu, kể cả khi nhà lãnh đạo Israel chúc mừng ông Joe Biden khi đắc cử tổng thống năm 2020. Khi đó, ông Trump nói với nhà báo Barak Ravid, rằng ông coi nhà lãnh đạo Israel là “kẻ bất trung”.

Tuy nhiên, những lời chỉ trích của ông Trump dường như không làm ông Netanyahu chùn bước. "Ông ấy (Thủ tướng Netanyahu) đang bị bao vây và mắc sai lầm. Điều duy nhất thực sự có lợi cho ông ấy là sự ủng hộ của ông Trump", ông Itamar Rabinovich, cựu Đại sứ Israel tại Mỹ thời chính quyền cựu Tổng thống Clinton, nhận định.

Những bực tức của ông Trump không biến thành bất kỳ áp lực công khai nào: Ông từ chối gây áp lực quân sự và chính trị với Israel cũng như với ông Netanyahu. Thay vào đó, nhà lãnh đạo Mỹ chọn cách đứng nhìn Israel phát động một cuộc tấn công lớn vào thành phố Gaza và để vuột cơ hội đạt được thỏa thuận hòa bình mà ông mong muốn.

Nhà Trắng từ chối bình luận về điều này.

Một quan chức cấp cao của Israel mô tả mối quan hệ giữa ông Netanyahu và ông Trump là tuyệt vời, rằng hai nước chia sẻ lợi ích và các giá trị cốt lõi.

Những người hiểu tình hình cho biết, một lý do là ông Trump và ông Netanyahu có cùng chí hướng. Cả hai đều tin rằng họ phải đối mặt với sự đối xử bất công của giới tinh hoa trong nước, trong đó có các phiên tòa hình sự, và cả hai đều coi mình là những người đang thực hiện sứ mệnh thay đổi một hệ thống nhiều sai sót.

Tích cực lấy lòng

Ông Omer Dostri - cựu phát ngôn viên của ông Netanyahu, mô tả mối quan hệ giữa hai nhà lãnh đạo "rất, rất chặt chẽ". Ông cho biết, thông tin trên truyền thông về căng thẳng giữa hai bên chỉ là "hành động truyền thông được thiết kế vì lý do chiến lược".

Theo những người hiểu rõ suy nghĩ của ông Netanyahu, một lý do nữa là ảnh hưởng của nhà lãnh đạo Israel ở Quốc hội Mỹ và các cơ quan truyền thông ủng hộ đảng Cộng hòa. Ông Netanyahu thường xuyên gặp gỡ các nghị sĩ Mỹ tại Israel. Những cuộc phỏng vấn của ông với truyền thông Mỹ trong vài tháng gần đây chủ yếu là với các kênh được những người ủng hộ ông Trump theo dõi, bao gồm Fox News, Newsmax và OAN.

Trong khi sự ủng hộ của đảng Dân chủ dành cho Israel giảm mạnh trong những năm gần đây, đảng Cộng hòa vẫn không lay chuyển.

Một cuộc thăm dò do hãng Gallup thực hiện vào tháng 7 cho thấy 2/3 thành viên của đảng Cộng hòa có quan điểm tích cực về ông Netanyahu, trong khi đảng Dân chủ chỉ có 9%.

"Đảng Cộng hòa muốn thấy một câu chuyện thành công chống lại Hamas", Avner Golov, cựu giám đốc cấp cao tại Hội đồng An ninh quốc gia Israel và hiện là phó chủ tịch của tổ chức phi lợi nhuận MIND Israel, cho biết.

Dẫu vậy, đã xuất hiện một số vết nứt trong lực lượng ủng hộ Israel tại Mỹ. Một số thành viên trong liên minh MAGA của Tổng thống Trump gần đây công khai chỉ trích Israel, tin rằng cuộc xung đột kéo dài ở Dải Gaza có thể sẽ kéo Mỹ vào cuộc xung đột nghiêm trọng hơn. Nghị sĩ Marjorie Taylor Greene của đảng Cộng hòa và là đồng minh trung thành của ông Trump, gần đây cáo buộc Israel phạm tội "diệt chủng" ở Dải Gaza.

Ông Netanyahu cũng tìm cách lấy lòng ông Trump và những người thân cận ông. Cuối tuần qua, ông Netanyahu cùng Đại sứ Mỹ tại Israel Mike Huckabee dự lễ đặt tảng đá để đặt tên cho một lối đi dạo ở thành phố ven biển Bat Yam theo tên ông Trump.

Ông Netanyahu thường xuyên gọi ông Trump là "người bạn tốt nhất mà Israel từng có tại Nhà Trắng".

"Ông Netanyahu biết rằng dù Nhà Trắng có thể hơi càu nhàu, nhưng thực sự không có nhược điểm nào trong phương pháp 'xin tha thứ, chứ không phải xin phép'", ông Damian Murphy, cựu giám đốc nhân sự của đảng Dân chủ tại Ủy ban Đối ngoại Thượng viện, nhận xét.

Israel dội bom lãnh thổ nước đồng minh Mỹ: Câu hỏi khó cho Washington

Qatar có lẽ chưa bao giờ nghĩ rằng nước này phải hứng chịu đòn tấn công quân sự từ một quốc gia khác, đặc biệt là từ Israel, nhờ vị thế là đồng minh...

Bấm xem >>