Giới chuyên gia Moscow bàn về chiến lược của ông Trump trong tiếp cận Nga

Sau 9 tháng tạm ngưng, Mỹ tiếp tục áp đặt trừng phạt với Nga - cùng lúc hoãn hội nghị thượng đỉnh Trump-Putin, diễn biến khiến dư luận Nga đặt câu hỏi về ý định thật sự của Washington.

Mỹ trong tuần này nối lại trừng phạt Nga, sau 9 tháng tạm ngưng áp đặt các biện pháp hạn chế mới với Moscow, đài RT đưa tin.

Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 22-10 ban hành gói trừng phạt đầu tiên trong nhiệm kỳ 2 của mình với Nga, nhắm vào hai tập đoàn dầu khí lớn nhất của Nga: Rosneft và Lukoil, cùng các công ty con. Nhà Trắng cho biết động thái này nhằm “thúc đẩy Moscow đồng ý ngừng bắn” tại Ukraine.

Sự việc diễn ra đồng thời với việc ông Trump hủy hội nghị thượng đỉnh dự kiến với Tổng thống Nga Vladimir Putin tại thủ đô Budapest (Hungary). Chính quyền Mỹ khẳng định cuộc gặp chỉ bị hoãn chứ không hủy, ông Trump vẫn để mở khả năng gặp ông Putin sau này.

Hai quyết định trên từ phía Mỹ đã làm dấy lên cuộc tranh luận mới ở Moscow về ý định thực sự của ông Trump, về việc ai mới là người định hình chính sách của Mỹ với Nga.

Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) và người đồng cấp Nga Vladimir Putin. Ảnh: RT

Dưới đây là một số phản ứng từ các chuyên gia và bình luận viên hàng đầu của Nga:

Ông Ivan Timofeev, Giám đốc chương trình tại Câu lạc bộ nghiên cứu Valdai

Hai tập đoàn năng lượng hàng đầu của Nga cùng các công ty con vừa bị áp đặt lệnh trừng phạt tài chính phong tỏa, trong bối cảnh ngành năng lượng Moscow vốn đã chịu sức ép lớn do các biện pháp kiểm soát xuất khẩu.

Xét về thực tế, việc bổ sung thêm hai “ông lớn” vào danh sách trừng phạt không thay đổi nhiều. Điều quan trọng là thông điệp chính trị. Washington đã kiềm chế việc áp đặt lệnh trừng phạt mới kể từ khi ông Trump trở lại Nhà Trắng, trong khi EU và Anh vẫn tiếp tục tăng cường biện pháp hạn chế.

Theo ông Timofeev, việc quay lại trừng phạt là tín hiệu tiêu cực, cho thấy hy vọng về một giải pháp chính trị cho xung đột Ukraine đang yếu đi. Dù Mỹ tuyên bố biện pháp này nhằm gây sức ép buộc Nga ngừng bắn, Moscow sẽ không đưa ra quyết định dưới áp lực.

Lập trường của Nga vẫn rõ ràng: một lệnh ngừng bắn đơn thuần sẽ không giải quyết được gì, thậm chí còn khiến khủng hoảng sâu thêm. Đây là giai đoạn mới của xung đột, khi cả hai bên đều tìm cách củng cố vị thế trước đàm phán.

Ông Konstantin Kosachev, Phó Chủ tịch Hội đồng Liên bang Nga

“Việc Washington trừng phạt Rosneft và Lukoil hoàn toàn phù hợp với cách tiếp cận quen thuộc của ông Trump: tăng áp lực, rồi bước vào bàn đàm phán từ vị thế được cho là mạnh hơn. Tuy nhiên, kết quả có thể ngược lại. Các biện pháp trừng phạt mới có thể không giúp ông thành công trong đàm phán [hòa bình cho Ukraine” - ông Kosachev nói.

Theo ông Kosachev, những người thuyết phục ông Trump rằng “thêm trừng phạt, thêm tên lửa, tầm bắn xa hơn” sẽ khiến Nga nhượng bộ đang thực ra làm suy yếu vai trò trung gian của Washington.

Ông Kosachev cho rằng việc kỳ vọng ông Trump sẽ có “lá bài mạnh hơn” khi đàm phán với Nga là ảo tưởng lớn.

“Thực tế, vị thế của ông ấy sẽ yếu đi chứ không mạnh lên” - ông Kosachev bình luận.

Giới chuyên gia Moscow bàn về chiến lược của ông Trump trong tiếp cận Nga - 2

Tổng thống Mỹ Donald Trump (phải) và Tổng thống Nga Vladimir Putin tại hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Nga tại bang Alaska (Mỹ) hồi tháng 8-2025. Ảnh: Sergey Bobylev/POOL/TASS

Ông Dmitry Novikov, Phó giáo sư Đại học Kinh tế Cao cấp (HSE)

Theo ông Novikov, những bước ngoặt khó lường của Mỹ có thể giải thích bằng hai yếu tố đơn giản.

Thứ nhất, Washington vẫn tin rằng việc được tiếp xúc với Tổng thống Mỹ là điều Nga coi trọng, nên việc hoãn gặp được cho là sẽ khiến Moscow “suy nghĩ lại”. Nhưng với Nga, các cuộc tiếp xúc này mang tính chức năng, không mang ý nghĩa biểu tượng.

Thứ hai, Mỹ cho rằng chưa cần phải vội. Mục tiêu của Washington là làm Nga bớt cứng rắn trước thềm hội nghị thượng đỉnh tiềm năng giữa ông Trump và ông Putin, từ đó cho thấy có “tiến triển” trong đối thoại. Tuy nhiên, dù nhẹ đến đâu thì sức ép vẫn là sức ép, và Moscow chưa bao giờ chịu nhượng bộ trước áp lực.

Ông Dmitry Simes, Giáo sư tại Học viện Quan hệ Quốc tế Nhà nước Moscow (MGIMO)

“Ông Trump liên tục khẳng định chiến tranh Ukraine không phải lỗi của ông, rằng nếu ông còn cầm quyền thì chiến tranh đã không nổ ra. Đúng là cuộc chiến bắt đầu dưới thời người tiền nhiệm Joe Biden, nhưng trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump, Mỹ đã mở rộng trừng phạt, bắt đầu cung cấp vũ khí sát thương cho Ukraine và từ chối đàm phán đảm bảo an ninh với Nga” - ông Simes nói.

Dù vậy, Moscow từng tin rằng ông Trump nghiêm túc khi nói muốn bình thường hóa quan hệ và tìm giải pháp tổng thể. Nhưng giờ đây, ông Trump lại hoãn hội nghị thượng đỉnh Budapest với lý do mơ hồ, đồng thời ban hành các biện pháp trừng phạt do chính quyền ông Biden soạn thảo nhưng chưa thi hành.

“Ông Trump trên thực tế đã tiếp nối chính sách của ông Biden” - ông Simes nói.

Ông Valentin Bogdanov, Trưởng văn phòng đài VGTRK (Nga) tại New York

Các lệnh trừng phạt nhằm vào Rosneft và Lukoil là biện pháp đầu tiên chống Nga trong nhiệm kỳ 2 của ông Trump. Theo ông Bogdanov, việc ông Trump nói rằng các biện pháp này ‘có thể không kéo dài’ chỉ cho thấy sự thiếu chắc chắn”.

Ông Bogdanov lưu ý rằng ông Trump vẫn giữ cửa cho đối thoại, thể hiện qua việc ủng hộ gia hạn Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí Chiến lược Mới (New START) và bày tỏ tin tưởng vào “một cuộc gặp trong tương lai” với ông Putin.