Có thể dừng hẳn đấu thầu vàng?

Chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh Vàng Việt Nam cho rằng với chính sách điều hành vàng hiện nay, NHNN là kênh cung ứng vàng miếng duy nhất cho DN và NH, nếu kênh này "tắt" thì cả thị trường cũng "tắc" theo".

Dừng đấu thầu vàng 1 tuần, giá vàng giao dịch trên thị trường vẫn ổn định, quanh ngưỡng 38,4 triệu đồng/lượng. Phải chăng đã tới lúc thị trường có thể cân bằng và không cần thêm vàng đấu thầu?

Không buông lỏng "trận địa" vàng

57 phiên đấu thầu được tổ chức đều đặn trong 5 tháng, trung bình mỗi tuần NHNN tổ chức 2 phiên đấu thầu vàng, tổng cộng 56,9 tấn vàng đã được tung ra để giải tỏa "cơn khát" vàng. Nhờ lượng vàng "khủng" này, các NHTM đã kịp tất toán trạng thái dư nợ vàng của mình, ngoài ra một lượng cung vàng đáng kể đã kịp được đưa ra để đáp ứng sức mua của thị trường.

Cũng nhờ số lượng vàng lớn được đưa ra thị trường, chênh lệch giá vàng trong – ngoài nước cũng được thu hẹp. Từ mức "đỉnh" chênh lệch tới gần 7 triệu đồng/lượng, biên độ giảm về 2 triệu đồng/lượng ở thời điểm cuối tháng 8, thấp nhất kể từ tháng 11/2012. Trong những ngày đầu tháng 9, chênh lệch giá vàng nội – ngoại có tăng đôi chút, lên mức 3 triệu đồng/lượng nhưng vẫn được đánh giá "nằm trong tầm kiểm soát".

Cùng với xu hướng giảm dần, từ 3 phiên đấu thầu vàng/tuần, 2 tháng trở lại đây cơ quan này chỉ tổ chức 2 phiên đấu thầu vàng/tuần, lượng vàng đấu thầu cũng giảm từ 26.000 lượng/phiên (tương đương 1 tấn) xuống còn 20.000 lượng/phiên. 

Cao điểm là trong 10 ngày qua NHNN không tổ chức phiên đấu thầu vàng nào.

Dừng đấu thầu vàng 1 tuần giá trong nước vẫn ổn định, NHNN có nên tính tới phương án dừng luôn đấu thầu?

Khi giá vàng đã đi vào "quỹ đạo", biên độ chênh lệch giá được rút ngắn, nhiều luồng ý kiến cho rằng đã tới lúc NHNN nên ngưng đấu thầu vàng, và nếu có tiếp tục nên đấu thầu "hai chiều", nghĩa là vừa đấu thầu bán – mua vàng để "thị trường có đầu vào – ra nhịp nhàng hơn".

Trao đổi với  PV Infonet, ông Nguyễn Thành Long – Chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh Vàng cho rằng, việc tổ chức các phiên đấu thầu nhiều hay ít NHNN đã có sự tính toán kỹ lưỡng. Còn "nếu nhìn vào diễn biến thị trường với biên độ đang dần thu hẹp nhiều người ngỡ tưởng "sóng" vàng đã lặng, nhưng thực chất không hẳn vậy. Có thể, thời điểm hiện này khi thị trường vừa được "tiếp sức" gần 60 tấn vàng thì NHNN có thể "giãn" thời gian các phiên đấu thầu thưa hơn, thay vì tuần nào cũng tổ chức như trước đây thì có thể ngưng 1-2 tuần, nhưng về lâu dài thị trường vẫn cần vàng cung qua kênh này.

"Với chính sách điều hành vàng hiện nay, NHNN là kênh cung ứng vàng miếng duy nhất cho DN và NH, nếu kênh này "tắt" thì cả thị trường cũng "tắc" theo" – ông Long nói.

Về phía cơ quan quản lý, ông Nguyễn Quang Huy - Vụ trưởng Vụ Quản lý ngoại hối NHNN cho rằng, biên độ giá vàng trong nước thu hẹp với thế giới tới 2 - 2,5 lần so với trước đây cho thấy kịch bản quản lý thị trường vàng đang đi đúng hướng.

Sau khi tất toán xong trạng thái huy động vàng của tổ chức tín dụng, lực cầu trên thị trường phần lớn chỉ phụ thuộc vào nhu cầu mua của người dân, còn đầu cơ thì không còn khả năng lũng đoạn như trước. Vai trò của NHNN trong thời gian tới là chỉ can thiệp khi thấy cần và sẽ không phải guồng chạy đấu thầu theo quy mô lớn như thời gian trước. Cụ thể, các phiên đấu thầu có thể tổ chức 3-4 phiên/tuần, 1-2 phiên/tuần, thậm chí có tuần không tổ chức phiên nào... và số lượng vàng đấu thầu cũng giảm dần để phù hợp với sức mua của thị trường.

Tuy nhiên, biên độ thu hẹp quá mức cũng không hẳn đã tốt vì dễ khiến đầu cơ gom hàng. Nếu duy trì ở một khoảng cách nhất định, nhất là trong bối cảnh giá vàng trên thế giới đang diễn biến phức tạp, giới đầu cơ sẽ khó lũng đoạn hơn.

"Nhưng dù thế nào, NHNN không bao giờ bỏ trận địa vàng, có nghĩa: còn nhu cầu bình ổn, còn tiếp tục đấu thầu vàng và công việc này chỉ chấm dứt khi nhu cầu bình ổn không còn"- Vụ trưởng Vụ Quản lý ngoại hối nhấn mạnh.

Lo USD "chạy" khỏi ngân quỹ 

Để có vàng đấu thầu NHNN phải nhập khẩu vàng nguyên liệu, sau đó thuê Công ty SJC dập thành vàng miếng. Theo tính toán, khoảng 2 tỉ USD (tương đương 6% của nguồn quỹ 30 tỉ USD trong ngân quỹ dự trữ ngoại hối) đã "đội nón ra đi" để nhập về gần 60 tấn vàng. Nếu tiếp tục dùng kênh đấu thầu vàng, đồng nghĩa một lượng ngoại tệ không nhỏ sẽ được huy động để nhập vàng, nguồn dữ trữ ngoại hối vừa được cải thiện sau rất nhiều nỗ lực, nay lại hao hụt đáng kể.

Chuyên gia tài chính TS. Nguyễn Trí Hiếu nêu quan điểm, nếu từ nay đến cuối năm, NHNN cung thêm 20 tấn vàng nữa ra thị trường mà nhu cầu vàng vẫn không giảm thì cần xem lại kế hoạch đấu thầu vàng của mình. "Bởi, nếu thị trường vàng như “thùng không đáy”, cứ cung bao nhiêu vàng là hút hết thì sẽ hút luôn cả dự trữ quốc gia, rất nguy hiểm"- ông Hiếu nói.

Trong khi đó đại diện NHNN cho rằng, ở góc độ cơ quan quản lý thị trường vàng, mục tiêu của NHNN là bình ổn thị trường và chịu trách nhiệm quản lý dự trữ ngoại hối, do đó cơ quan này đã tính toán tới phương án để đảm bảo nguồn dự trữ ngoại hối không bị "thâm hụt".