Bao giờ ngưng đấu thầu vàng?

Hết phiên thứ 57 liên tiếp, tuần đầu tiên vừa qua không xuất hiện dòng thông báo nào liên quan đến lịch đấu thầu vàng. Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sẽ chỉ tạm nghỉ giải lao và vẫn tiếp tục. Đã xuất hiện luồng ý kiến cho rằng đến lúc cơ quan này nên ngưng tổ chức đấu thầu vàng.

Nhìn lại 5 tháng qua với 57 phiên đấu thầu vàng miếng, NHNN đã tung một lượng vàng lớn khoảng gần 60 tấn ra thị trường. Lượng cung khổng lồ này nhắm đến hai đích: giúp các tổ chức tín dụng (TCTD) kịp thời tất toán số dư huy động vàng đúng thời hạn vừa đáp ứng nhu cầu mua vàng của người dân. Điều quan trọng là giải quyết sự mất cân đối cung – cầu vàng trên thị trường. Bởi trước nay cầu vàng luôn át cung.

Đấu thầu vàng chỉ chấm dứt khi nhu cầu bình ổn không còn.

Và mỗi lần xảy ra đoản cung vàng tình trạng đổ xô đi mua vàng của người dân Việt Nam lại tái diễn tạo ra những cơn sốt vàng gây xáo trộn trên thị trường… Với những ưu điểm ấy, đấu thầu vàng như TS Lê Xuân Nghĩa nhận định: đã hoàn thành sứ mệnh của mình. Đây có thể là thời điểm phù hợp để NHNN “rút chân” khỏi hoạt động này. Bởi có thể nếu kéo dài tình trạng đấu thầu NHNN sẽ rơi vào thế kẹt khi luôn phải chịu trách nhiệm trực tiếp về việc đứng ra cân bằng thị trường. Chưa kể, nếu giá vàng thế giới tăng giảm đột biến tổ chức này sẽ phải đối mặt với những rủi ro…

Tại sao NHNN chưa công bố lộ trình ngừng đấu thầu vàng miếng, một lãnh đạo NHNN chia sẻ cho rằng: NHNN với tư cách là cơ quan quản lý không thể bỏ trận địa. Về nguyên tắc, nếu thị trường còn nhu cầu NHNN sẽ vẫn phải bình ổn thị trường vàng qua các phiên đấu thầu vàng.

Mặc dù nhu cầu vàng đã giảm dần nhất là sau khi các ngân hàng hoàn tất đóng trạng thái vàng, nhưng qua thông tin của NHNN có được, cầu vàng giảm chưa bền vững. Bởi trong số gần 60 tấn vàng NHNN đấu thầu vàng miếng thì có gần một nửa số vàng được các TCTD mua để tất toán số dư huy động vàng, số còn lại đã được đưa ra thị trường. Điều đó cho thấy, nhu cầu mua vàng của người dân là không nhỏ.

Phó phòng kinh doanh Công ty SJC Nguyễn Công Tường cho rằng, việc đấu thầu nhiều hay ít đã được cơ quan quản lý tính toán cẩn trọng. Ví như, khi nhận định nhu cầu vàng trong dân không nhiều NHNN đã giảm dần số lượng phiên đấu thầu vàng cũng như khối lượng vàng qua các phiên đấu thầu. Cụ thể từ trung tuần tháng 8/2013, NHNN chỉ tổ chức 2 phiên đấu thầu vàng/tuần, thay vì 3 phiên như trước đây.

Và trong 3 phiên trở lại đây số lượng vàng chào bán giảm xuống còn 20 nghìn lượng sau một thời gian duy trì ở mức 26 nghìn lượng vàng. Thậm chí trong tuần vừa rồi NHNN không tổ chức phiên đấu thầu vàng nào. Lãnh đạo vụ chức năng NHNN nêu quan điểm: thời gian tới, việc đấu thầu được hoạch định trên cơ sở bám sát tình hình thị trường để tổ chức cho phù hợp.

Tuy nhiên, trước diễn biến thị trường quốc tế khá bất ổn ông Tường cho rằng, nếu NHNN đấu thầu thường xuyên giá vàng trong nước có xu hướng giảm. Hiện tại thị trường đang lấy giá vàng đấu thầu của NHNN làm giá tham chiếu cho thị trường. Còn nếu NHNN không đấu thầu nữa, giá vàng trong nước có xu hướng tăng lên.

Câu hỏi khi nào NHNN sẽ ngừng đấu thầu vàng miếng, lãnh đạo vụ chức năng cho biết: hoạt động đấu thầu vàng chỉ chấm dứt khi nhu cầu bình ổn không còn. Mặt khác NHNN cũng đang chuẩn bị các phương án thay thế. Bởi trận chiến nào cũng có hồi kết. Và cũng không loại trừ NHNN đang chuẩn bị cho phương án mua vàng miếng. “Thị trường vẫn cần vàng đấu thầu.Tất nhiên tần suất và quy mô đấu thầu phải bám sát thực tế yêu cầu của thị trường” – một chuyên gia khẳng định.