Trẻ nhiễm sán lợn: Hàng nghìn bà mẹ đang hoang mang quá mức

Theo TS Huỳnh Hồng Quang - Phó Viện trưởng Viện Sốt rét và ký sinh trùng Quy Nhơn, khi mắc sán người dân không nên quá hoang mang và lo lắng về việc xét nghiệm máu dương tính với sán lợn

Trẻ nhiễm sán lợn: Hàng nghìn bà mẹ đang hoang mang quá mức - 1

Thói quen ăn thực phẩm sống, tái, gỏi... chính là nguồn gốc gây bệnh giun sán. (Ảnh minh họa)

Thông tin học sinh mầm non bị sán ở Bắc Ninh vẫn gây xôn xao dư luận. Nhiều bà mẹ lo lắng ôm con đi xét nghiệm sán. Cho đến nay đã có khoảng 1500 trẻ ở Thuận Thành, Bắc Ninh được bố mẹ đưa đi xét nghiệm sán. Điều này gây tốn kém bởi mức chi phí xét nghiệm các gia đình đang phải chi trả khoảng từ 1- 2 triệu đồng.

Các bà mẹ đều tỏ ra lo lắng. Chị Nguyễn Thị Y - bà mẹ đến từ Thanh Khương, Thuận Thành chia sẻ sau khi hay tin có trẻ bị sán lợn, chị hoang mang phải nghỉ làm ở nhà đưa con đi xét nghiệm. Bé nhà chị may mắn không bị sán tuy nhiên nhiều bé khác bị sán và việc lây nhiễm sán có thể từ môi trường khiến bà mẹ trẻ này không khỏi lo lắng.

TS Quang cho biết với tỷ lệ hơn 50 tỉnh ở nước ta có bệnh sán lợn lưu hành thì việc đưa hàng loạt trẻ đi xét nghiệm gây hoang mang và sợ hãi cho trẻ vì khi sán chưa có biến chứng gì người nhà cũng như bệnh nhân không quá lo lắng.

Nếu chỉ ăn thịt lợn nhiễm nang sán thì rất khó bị sán vì ở các trường mầm non các cháu đã được nấu chín không ai cho trẻ ăn thịt sống. Chính vì thế, TS Quang cho biết nếu chỉ nói do ăn phải thịt chứa nang sán gây ra sán cũng không đúng và không hẳn bữa ăn ở trường đã khiến các bé bị sán.

Việc dư luận hoang mang và đưa con đi xét nghiệm, về mặt cộng đồng TS Quang cho biết có thể làm được nhưng không nên quá lo sợ như hiện nay.

TS Quang nhấn mạnh nếu chỉ xét nghiệm máu dương tính với sán lợn thì đó chưa được coi là ca bệnh, chưa cần điều trị nếu trẻ không có các triệu chứng đi kèm như rối loạn tiêu hóa, trên da, niêm mạc có thể ngứa, mày đay từng đợt, có đốt sán đi ra từ hậu môn... thì mới có thể coi là ca bệnh và cần phải uống thuốc.

Cùng suy nghĩ, bác sĩ Trương Hữu Khanh – khoa Nhiễm, thần kinh Bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM cũng cho biết giun sán thì có mặt rất nhiều trong môi trường, trong đất, trong rau không sạch, trong phân, nước miếng của động vật cho nên vệ sinh ăn uống, vệ sinh môi trường rất quan trọng nhưng cũng khó mà tránh.

Chính vì thế, các bác sĩ thường khuyến cáo nên xổ giun sán 1 năm hai lần.

Giun sán ký sinh trên người vào cơ thể qua đường tiêu hóa hay qua da cũng sẽ di chuyển vào ruột nguời để thải ra môi trường nhằm "nhân giống". Nếu loại giun sán ký sinh trên động vật khác khi "lỡ" đi vào người có thể đi lạc lên cơ quan khác nhưng tình huống này rất hiếm, biến chứng sợ nhất là lên não, thường là lên da nhưng cũng không phải có nhiều.

Có nên xét nghiệm tìm giun sán không? Đây băn khoăn của nhiều phụ huynh. Theo bác sĩ Khanh số giun sán vào cơ thể người sau một thời gian cơ thể người tự thải ra nhưng xét nghiệm vẫn dương tính cho nên dù cha mẹ có đưa bé đi làm xét nghiệm và nhận được kết quả dương tính nhưng trong người không có, không còn giun sán nào cả.

Khi xét nghiệm giun sán rất dễ nhầm vì nhiễm giun sán này đã hết lâu rồi nhưng lại xét ra giun sán khác, Nhiễm giun sán người nhưng xét nghiệm ra giun sán chó, mèo, sán lợn. Trong những trường hợp này chỉ bệnh nhân có dấu hiệu ký sinh trùng xuất hiện ở da (nổi sần, nổi cục trên da) , dấu hiệu ở não như co giật, hôn mê, yếu liệt chi… bác sĩ điều trị nghi ngờ do ký sinh trùng "chạy nhầm đường" mới cho chỉ định xét nghiệm sán.

Chính vì vậy, việc ồ ạt đưa trẻ đi xét nghiệm là không cần thiết. Bác sĩ Khanh cho biết nếu nghi ngờ ăn phải gì đó mà có thể nhiễm giun sán thì cứ uống thuốc xổ giun. Với giun sán thông thường albendazol, mebendazol, pyrentel. Nghi sán lợn thì dùng Praziquantel hay albendazol.

TS Quang cho biết người bệnh không nên điều trị bằng thuốc đông y, thuốc nam hoặc các thuốc cổ điển đối với bệnh sán dây lợn vì dễ xảy ra biến chứng nguy hiểm;

Việc điều trị bệnh ấu trùng sán dây lợn nên thực hiện ở cơ sở y tế có trang bị phương tiện cấp cứu tốt, có bác sĩ chuyên khoa theo dõi.

Phòng bệnh sán, theo TS Quang không ăn thịt lợn, gan lợn hoặc thịt trâu bò chưa nấu chín như nem, thính, nem chua, tré, thịt lợn tái, gan tái, thịt trâu, bò tái; kết hợp với các ngành chức năng kiểm tra chặt chẽ các lò mổ lợn, trâu bò và loại bỏ các con vật mang ấu trùng sán; quản lý phân tốt: luôn sử dụng hố xí hợp vệ sinh, không để lợn thả rông ăn phân người; tốt nhất không nuôi lợn thả rông.

Không ăn rau sống, không uống nước lã; quản lý phân tốt, nhất là phân của những người nhiễm ấu trùng sán dây lợn T.solium; phát hiện và điều trị sớm những người mắc bệnh sán dây và xử lý những con sán được tẩy ra, đặc biệt sán dây lợn để ngăn ngừa mắc bệnh ấu trùng sán lợn theo cơ chế tự nhiễm.