Chứng khoán được nâng hạng: Thách thức nào đang chờ đợi phía trước?

Thị trường chứng khoán đã phản ánh khá tích cực thông tin về việc nâng hạng. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cho rằng đây không phải là mục tiêu cuối cùng mà chỉ là một cột mốc trong lộ trình cải cách dài hơi để thị trường ngày càng minh bạch, ổn định và hiệu quả hơn.

Ngay khi mở cửa phiên giao dịch sáng 8-10, thị trường chứng khoán Việt Nam đã tăng điểm tích cực. Chỉ số VN-Index tăng tốc 15 điểm, tiệm cận mốc 1.700 điểm.

Đây cũng là thời điểm Tổ chức cung cấp chỉ số toàn cầu FTSE Russell công bố quyết định nâng hạng Việt Nam từ thị trường cận biên (Frontier Markets) lên thị trường mới nổi thứ cấp (Secondary Emerging Markets).

Bùng nổ

"Thông tin thị trường chứng khoán Việt Nam được nâng hạng lên nhóm mới nổi đã và đang tạo ra một làn sóng tích cực, lan tỏa mạnh mẽ khắp thị trường"- ông Phạm Lưu Hưng, Kinh tế trưởng SSI Research, nhận định.

Ông Bùi Hoàng Hải, Phó Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, cho rằng nâng hạng không phải là đích đến cuối cùng. Mục tiêu quan trọng hơn là cải cách thị trường ngày càng minh bạch, ổn định, vận hành hiệu quả để nhà đầu tư có cơ hội tìm kiếm lợi nhuận.

Tuy nhiên, theo ông Hải, để đạt được mục tiêu nâng hạng, Việt Nam đã trải qua một chặng đường dài với sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị.

Ông Hải kể, vài tuần trước khi được nâng hạng, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã có chuyến công tác sang Anh và tổ chức một diễn đàn quan trọng nhằm thúc đẩy đầu tư vào Việt Nam. Diễn đàn này thu hút gần 200 nhà đầu tư, đại diện cho các công ty quản lý tài sản hàng đầu thế giới với tổng tài sản sơ bộ khoảng 16.000 tỉ USD. Đây là một sự kiện chưa từng có, phản ánh mức độ quan tâm sâu sắc của giới đầu tư toàn cầu đối với thị trường Việt Nam.

Thị trường chứng khoán vẫn còn nhiều điều cần phải làm sau nâng hạng thị trường. Ảnh: PM

Minh chứng rõ ràng cho mối quan tâm này là ngoài hội nghị chính, các nhà đầu tư nước ngoài đã tổ chức gần 100 cuộc làm việc, tiếp xúc trực tiếp với các doanh nghiệp Việt Nam. Điều này cho thấy sự quan tâm của các nhà đầu tư toàn cầu đối với thị trường nước ta là rất lớn, không chỉ dừng lại ở cấp độ vĩ mô mà còn đi sâu vào từng cơ hội kinh doanh cụ thể.

Đặc biệt, cuộc làm việc giữa Bộ trưởng với Sở Giao dịch Chứng khoán London (London Stock Exchange) – công ty mẹ của FTSE Russell – và chính FTSE Russell đã thể hiện quyết tâm chính trị rất lớn từ phía Chính phủ và Bộ Tài chính.

Theo đánh giá từ FTSE Russell và London Stock Exchange, trong hơn một năm qua, các đối tác quốc tế đều nhìn nhận Chính phủ, Bộ Tài chính và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã giữ lời hứa, tất cả những gì chúng ta cam kết đều được thực hiện đúng thời hạn.

"Đối với những vấn đề còn tồn tại, chúng ta đều có lộ trình rõ ràng và quyết tâm chính trị cao nhất để thực thi. Từ đó, cả London Stock Exchange và FTSE Russell đều bày tỏ sự tin tưởng rất lớn vào công cuộc cải cách thị trường tài chính của Việt Nam" - ông Hải chia sẻ.

Chặng đường dài phía trước

Dù vậy, thực tế là sự hào hứng trong phiên sáng qua không kéo dài lâu khi VN-Index đã đảo chiều, khiến chỉ số này chỉ giữ được mốc 1.700 điểm trong thời gian ngắn. Cùng lúc, khối ngoại vẫn tiếp tục bán ròng.

Ông Phạm Lưu Hưng cho biết lúc này sẽ diễn ra việc bán cổ phiếu trong rổ cận biên, đây là một bước tất yếu trong quá trình chuyển đổi. Nhưng sự kiện này sẽ sớm qua đi khi các nhà đầu tư lớn định vị lại Việt Nam vào danh mục thị trường mới nổi.

Mặc dù việc nâng hạng là một bước ngoặt, thể hiện sự cam kết của Việt Nam theo các chuẩn mực toàn cầu, tính hấp dẫn thực sự của thị trường chứng khoán Việt Nam không chỉ nằm ở danh hiệu này.

Những năm gần đây, khối ngoại đã bán ròng một lượng lớn cổ phiếu (hơn 4 tỉ USD từ đầu năm và con số cộng dồn đáng kể từ các năm trước). Điều này cho thấy để thu hút và giữ chân vốn ngoại, Việt Nam cần một câu chuyện tăng trưởng vượt trội so với sự dịch chuyển vốn thụ động khi được nâng hạng.

"Việt Nam cần đẩy mạnh các hoạt động IPO (chào bán công khai lần đầu) và niêm yết các doanh nghiệp hàng đầu trong các lĩnh vực tăng trưởng cao. Nếu thị trường chứng khoán Việt Nam có thể thu hút dòng vốn ngoại bằng những câu chuyện tăng trưởng doanh nghiệp riêng biệt và sự mở rộng của thị trường vốn, quy mô dòng tiền thu hút được sẽ lớn hơn rất nhiều so với dòng vốn bị động chỉ đổ vào khi nâng hạng. Nâng hạng là nền tảng, nhưng chất lượng tài sản và sự minh bạch mới là nam châm giữ chân nhà đầu tư quốc tế" - ông Hưng nói.

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) và nhiều tổ chức tài chính cũng khẳng định việc nâng hạng lên thị trường mới nổi thứ cấp là khởi đầu cho giai đoạn phát triển mới, dự kiến thu hút hàng tỉ USD vốn ngoại.

Theo UBCKNN, nâng hạng thị trường chứng khoán là cột mốc quan trọng, ghi nhận những nỗ lực cải cách toàn diện và sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Bộ Tài chính nhằm phát triển thị trường chứng khoán minh bạch, hiện đại theo các chuẩn mực quốc tế cao nhất.

UBCKNN khẳng định việc nâng hạng không phải là đích đến mà là khởi đầu cho một giai đoạn phát triển mới, đòi hỏi cải cách ngày càng sâu rộng hơn. Với vai trò điều hành, UBCKNN cam kết tiếp tục phối hợp với FTSE Russell, triển khai các giải pháp toàn diện để tạo điều kiện tối đa cho nhà đầu tư trong và ngoài nước tiếp cận thị trường, đồng thời hoàn thiện khung pháp lý, hiện đại hóa cơ sở hạ tầng và thúc đẩy hội nhập sâu rộng hơn vào thị trường tài chính toàn cầu.

Quỹ Dragon Capital cũng đánh giá nâng hạng thị trường chứng khoán là cột mốc quan trọng, ghi nhận thành quả của quá trình cải cách quyết đoán, đồng bộ của Việt Nam, góp phần nâng cao vị thế quốc gia trên bản đồ đầu tư toàn cầu.

Chỉ trong thời gian ngắn, các cơ quan quản lý của Việt Nam đã làm việc với cường độ cao để thực hiện các biện pháp cải cách thể chế, hoàn thiện hạ tầng, ban hành hai nghị định, bốn thông tư và một bộ luật sửa đổi nhằm củng cố khung pháp lý, tiệm cận với tiêu chuẩn quốc tế để chuẩn bị cho lộ trình nâng hạng này. Tuy nhiên, việc nâng hạng lên thị trường mới nổi thứ cấp chỉ là bước khởi đầu cho hành trình dài hạn của thị trường vốn Việt Nam.

Với nền tảng vững chắc và động lực mới từ việc nâng hạng, thị trường Việt Nam được kỳ vọng bước vào giai đoạn tăng tốc mới, củng cố bởi nhiều đợt IPO lớn với quy mô dự kiến hơn 40 tỉ USD trong giai đoạn 2026–2028.

Nâng hạng chỉ là một cột mốc quan trọng trong cả một lộ trình dài của chúng ta, nhằm xây dựng thị trường chứng khoán ngày càng hiệu quả, đóng góp tốt hơn vào công cuộc phát triển kinh tế quốc gia. Gần đây nhất, đề án tái cấu trúc nhà đầu tư và phát triển ngành quỹ cũng là một giải pháp rất quan trọng.

"Hiện nay, thị trường chứng khoán Việt Nam có đặc điểm là nhà đầu tư cá nhân chiếm số lượng lớn và thường có tâm lý giao dịch nhanh để tìm kiếm lợi nhuận ngắn hạn.

Tuy nhiên, khi Việt Nam đang bước vào giai đoạn là một quốc gia có thu nhập trung bình và hướng tới mục tiêu trở thành nước phát triển, việc tái cấu trúc và phát triển nhà đầu tư có tổ chức sẽ góp phần tạo nên một thị trường bền vững và chuyên nghiệp hơn, phù hợp với tầm vóc kinh tế mới của đất nước"- ông Bùi Hoàng Hải chia sẻ.

Chứng khoán Việt Nam được nâng hạng

FTSE Russell thông báo nâng hạng chứng khoán Việt Nam từ thị trường cận biên thành thị trường mới nổi thứ cấp vào đầu tháng 9/2026.

Bấm xem >>