Dàn "cá mập" công nghệ của Shark Tank mổ xẻ nạn startup "ngáo giá"

"Ngáo giá" khi kêu gọi đầu tư là vấn đề gây nhiều tranh cãi, đặc biệt liên tục nhắc tới tại Shark Tank mùa 3.

Shark Phạm Thanh Hưng - Phó Chủ tịch HĐQT CenGroup, shark Nguyễn Mạnh Dũng - Giám đốc Quỹ đầu tư Cyber Agent Việt Nam và Thái Lan, ông Hồ Việt Hải - Co-Founder & CEO Triip.me, ông Steven Nguyễn - Founder & CEO Luxstay đều là những chuyên gia công nghệ, vừa góp mặt trong tọa đàm "Định giá đúng, gọi vốn trúng" do e-kíp Shark Tank - Thương vụ bạc tỷ mùa 3 tổ chức.

Theo các diễn giả, bên cạnh những tác động nhất định của tình hình kinh tế vĩ mô, việc định giá công ty quá cao so với thực tế cũng là một lỗi thường gặp của các startup khiến họ thất bại. "Ngáo giá" khi kêu gọi đầu tư là vấn đề gây nhiều tranh cãi, đặc biệt liên tục nhắc tới tại Shark Tank mùa 3 bởi shark Nguyễn Hòa Bình.

Shark Phạm Thanh Hưng.

Giải đáp cho thắc mắc tại sao lại có sự tranh cãi chênh lệch về việc định giá giữa startup với nhà đầu tư, shark Phạm Thanh Hưng nói: "Tại sao định giá hiện nay lại gây tranh cãi? Bởi vì mục đích của người định giá khác nhau: Người đi gọi vốn lại đi định giá tương lai, trong khi người bỏ tiền ra lại muốn mua giá trị ở hiện tại. Vì thế xảy ra sự chênh lệch vô cùng lớn".

Trong phiên thảo luận "Định giá đúng, gọi vốn trúng", shark Dzung Nguyễn thú nhận startup tại Shark Tank đã bị ông ép giá nhiều hơn bên ngoài. Tuy nhiên, sau thẩm định thì Giám đốc Quỹ đầu tư Cyber Agent Việt Nam và Thái Lan có thể tăng giá lên cho startup.

Chia sẻ về góc nhìn đầu tư và cách thức xuống tiền, shark Dzung Nguyễn nói: "Trong quá trình lựa chọn và đưa ra offer thì tôi sẽ tính toán dựa trên các con số mà các bạn đang nói, và quan trọng hơn là tôi sẽ nhìn thấy tiềm năng trong tương lai của cái đấy nhiều hơn ở hiện tại. Và tôi đưa ra con số offer mà tôi nghĩ phù hợp để sau này tôi giải ngân một cách nhanh chóng".

Shark Dzung Nguyễn.

Còn với “cá mập kén ăn” Phạm Thanh Hưng, ông lại phân bổ đầu tư cho startup theo 2 hướng khác nhau và có xu hướng trả giá “xởi lởi” hơn cho các startup nằm trong hệ sinh thái bất động sản của CenGroup, và ngược lại khắt khe với các startup trái hệ sinh thái khi đặt mình ở vai trò của một nhà đầu tư tài chính.

"Tôi cũng định giá dựa trên con số các bạn nói, bởi vì định giá thị trường thì phải có nguyên tắc. Chúng ta tạm gọi là so sánh nhưng trong thực tế startup, chẳng có startup nào giống nhau cả. Mô hình đó quá mới thì chưa có con số nào để so sánh với các doanh nghiệp cùng ngành. Vì vậy đối với các bạn startup thật sự, nhất là trong lĩnh vực công nghệ và những lĩnh vực mới thì việc định giá này không thường.

Các Shark cũng khá là cảm tính. Chủ yếu là đầu tư vào con người, bởi vì trông nhà sáng lập cũng đáng tin cậy. Trong những mô hình mới như vậy, tất cả các con số đều rất khó kiểm chứng, Các bạn đi gọi vốn thì cái tính đúng sai chưa chắc đã quan trọng bằng tính logic", shark Hưng chia sẻ thêm.

Là một trong những startup kêu gọi thành công và được rót vốn nhanh nhất Shark Tank mùa 3, Hồ Việt Hải - Co-Founder & CEO Triip đã tiết lộ bí quyết để “câu” thành công đúng nhà đầu tư mong muốn, đó chính là một sự chuẩn bị có kế hoạch chặt chẽ.

"Triip xác định phương thức là: Thứ nhất, mình tính toán dựa trên GMV thì GMV của Triip nhân khoảng 5,5 lần sẽ ra được giá trị 10 triệu USD. Triip là công ty chuyên về công nghệ nghiên cứu nên dựa trên định giá của kỹ sư là mỗi kỹ sư định giá bao nhiêu. Bên em kết hợp khoảng 3 - 4 phương pháp cộng với dò giá thị trường, thêm với dữ liệu mình sẽ có ở Shark Tank mới rút ra những câu hỏi. Và toàn bộ câu hỏi các shark đưa ra trong buổi gọi vốn đều có trong bảng Excel nên bọn em không bị bất ngờ khi bị hỏi", Hồ Hải nói.

Chia sẻ về tính rủi ro của các công ty công nghệ đem đến cho nhà đầu tư khi được định giá chủ yếu dựa vào giấc mơ, shark Dũng bày tỏ quan điểm của một tri kỷ rằng: Công nghệ sẽ đi vào cuộc sống đáp ứng không chỉ cho người tiêu dùng mà còn phục vụ vấn đề của doanh nghiệp, phục vụ vấn đề liên quan của chính phủ.

"Quan trọng nhất, nếu mình giải được bài toán đủ lớn, quy mô đủ lớn thì trong tương lai mình có thể hoàn toàn kỳ vọng được giá trị doanh nghiệp đi lên từ những nhu cầu ấy. Mình đầu tư vào những công ty để phục vụ cho mục đích nào đấy của con người. Khi mình đã phục vụ đủ lớn rồi thì chắc chắn giá trị công ty sẽ đi lên, bởi vì người dùng thấy được giá trị đấy, họ sẽ trả lại cho mình một doanh số nhất định nào đấy", shark Dzung Nguyễn chia sẻ.