Vì sao bóng đá đỉnh cao không còn hình mẫu đại gia bách chiến bách thắng?
Phải chăng bóng đá đỉnh cao giờ không còn mẫu đội bóng bách chiến bách thắng? Hay mật độ thi đấu quá khốc liệt buộc các siêu CLB phải chọn ưu tiên trong từng thời điểm, không nhất thiết phải hướng đến chiến thắng trong mọi trận đấu?
Trong vòng 1 tuần, cả 4 đội bóng mạnh nhất châu Âu là Real Madrid, Barcelona, Liverpool, Paris SG “rủ nhau” gục ngã ở Champions League hoặc giải VĐQG của họ. Liverpool đang thắng tuyệt đối kể từ đầu mùa bỗng thua liên tiếp 2 trận, từ Premier League đến Champions League.
Real thì chấm dứt mạch thắng liên tiếp ở La Liga, bằng trận thua kinh hoàng 2-5 trước Atletico Madrid (75 năm đã trôi qua kể từ lần gần nhất trước đó, Atletico ghi được 5 bàn vào lưới Real). Ngay cả Paris SG, tưởng như không có đối thủ ở giải Ligue 1, cũng thua Marseille. Và rồi, Barcelona lại bị hạ ngay trên sân nhà bởi đội Paris SG ấy.
Liverpool mới đây để thua Galatasaray
Ngoài Bayern Munich luôn làm vua một cõi ở Bundesliga (Bayern từng vô địch giải này đến 11 năm liên tiếp), tất cả các đội mạnh nhất châu Âu đều đã nếm mùi thất bại trước khi tháng 9 khép lại. Đây là hiện tượng đáng lưu ý. Phải chăng bóng đá đỉnh cao giờ không còn mẫu đội bóng bách chiến bách thắng? Hay mật độ thi đấu quá khốc liệt buộc các siêu CLB phải chọn ưu tiên trong từng thời điểm, không nhất thiết phải hướng đến chiến thắng trong mọi trận đấu? Nguyên nhân có thể khác nhau khi chúng ta xét đến từng trường hợp cụ thể. Nhưng trong bóng đá bây giờ, rất khó thắng mãi.
“Bóng đá triết lý” đã lỗi thời
Từng có lúc, bóng đá đỉnh cao là cuộc so đọ giữa rất nhiều triết lý đặc sắc, thú vị, hấp dẫn. Bóng đá chỉ có những cách chơi khác nhau, chứ không có cách chơi nào là đúng hoặc sai. Nhưng khi cách chơi dựa theo một triết lý nào đó phát huy tác dụng dẫn đến thành công, thì thường là cách chơi ấy cứ thắng mãi.
Triết lý thực dụng của Jose Mourinho (giữ bóng càng ít càng tốt, không giữ bóng thì chắc chắn là không mất bóng) hoặc triết lý Tiki-taka của Pep Guardiola (bóng trong chân bạn thì đối phương lấy đâu ra cơ hội ghi bàn), khi đi kèm với cầu thủ thích hợp thì đều có thể biến đội bóng thành cỗ máy chiến thắng. Người ta thấy trước rằng sẽ thủng lưới, khi các cầu thủ Man City của Guardiola cứ mãi chuyền bóng cho nhau, cho đến khi chuyền thẳng vào khung thành, nhưng không đỡ được!
PSG hùng mạnh nhưng cũng thua thảm Chelsea ở chung kết FIFA Club World Cup 2025
Vấn đề là phải có cầu thủ phù hợp và cần thời gian tập luyện rất công phu để hoàn thiện hóa cách đá theo triết lý. Mặt khác, một khi kiểu “đá như máy” của bóng đá triết lý đã bị vô hiệu hóa, thì lối chơi rất khó thay đổi do tính linh động về chiến thuật không cao. Bóng đá triết lý đã trở nên lỗi thời trong vài năm gần đây, với nhân vật điển hình là Guardiola đã phải thay đổi rất nhiều. Ông đã phải chấp nhận “đỗ xe bus”, kèm theo phát biểu sau đó rằng đôi khi cũng phải làm như vậy (mà trên thực tế thì cũng... làm không được), phải từ bỏ quan điểm chơi bóng từ vị trí thủ môn...
Người ta cứ tưởng Liverpool sẽ bước hẳn vào một thời kỳ suy thoái, phải làm lại từ đầu khi chia tay HLV Juergen Klopp – cũng là một tượng đài nổi tiếng về triết lý tốc độ, rất đặc sắc. Nào ngờ Liverpool lập tức thành công với một Arne Slot chẳng cần hướng đến triết lý nào. Và khi Real Madrid “cực chẳng đã” phải chia tay huyền thoại sống Carlo Ancelotti thì coi như bóng đá triết lý thực sự cáo chung.
Triết lý của Ancelotti? Ông gần như sổ toẹt vấn đề chiến thuật. Chiến thuật thì ai chẳng biết! Trong cặp mắt lão luyện của Ancelotti, ở đẳng cấp cao nhất, người ta chỉ hơn nhau ở tính sáng tạo, ở những khoảnh khắc không ai làm được của những tài năng thiên phú. Và Ancelotti xếp tài năng cá nhân lên trên chiến thuật toàn đội. Real nhung nhúc tài năng tấn công của Ancelotti đã thất bại thảm hại trước kình địch Barcelona trong mùa bóng vừa qua.
Tính ngẫu nhiên tăng cao
Khi loại hình bóng đá triết lý không còn thịnh hành thì những công thức bảo đảm cho những mạch thắng liên tu bất tận cũng không còn nữa. Tính ngẫu nhiên tăng cao và trận đấu thường được quyết định bởi những khoảnh khắc riêng rẽ không nằm trong toan tính toàn cục của những người trong cuộc. Không phải tất cả, nhưng đấy là tình trạng thường thấy trong thời gian gần đây, đặc biệt là mùa bóng này.
Mùa trước, cả thế giới ca ngợi nhà vô địch Champions League Paris SG như thể đấy là đội bóng đến từ hành tinh khác. Họ liên tục thắng những đối thủ mạnh nhất thế giới, trong nhiều trường hợp là thắng với tỷ số rất đậm. Danh sách “bại tướng” bao gồm Man City, Liverpool, Arsenal, Inter, Atletico Madrid, Real Madrid, Bayern Munich! Nhưng Paris SG trước đó suýt bị loại khỏi Champions League ngay sau vòng bảng. Họ thua Botafogo, rồi thua một Chelsea không được đánh giá cao đến 0-3 trong trận chung kết FIFA Club World Cup. Tính ngẫu nhiên cao?
Có thể dùng chi tiết ấy để lý giải tình trạng Barcelona, Real Madrid, Liverpool, Paris SG đang bay bổng thì bỗng đồng loạt gục ngã, ở những trận địa khác nhau, trong những ngày gần đây.
Thật ra, chúng ta chỉ đang nhìn vào bề mặt của bóng đá đỉnh cao, tức nhìn vào các đội bóng đáng chú ý nhất xem họ thắng, thua như thế nào. Bức tranh chung cho thấy diễn tiến của các trận bóng đá đỉnh cao mùa này có thể đảo lộn hoàn toàn chủ yếu vì các tình huống rất ngẫu nhiên, không thể gọi là hệ quả của chiến thuật, chiến lược gì. Ngay từ đầu trận, thủ môn Chelsea đã bị đuổi, thế là MU – một MU đang ngày càng lụn bại ở Premier League – dễ dàng tạo ra khoảng cách 2-0 và có thể hướng đến chiến thắng đậm đà hơn nữa.
Thế rồi, MU cũng có cầu thủ bị đuổi và phải vô cùng vất vả mới rời sân với chiến thắng 2-1. Đến trận kế tiếp, Chelsea lại có cầu thủ bị đuổi, và thua Brighton 1-3 ngay trên sân nhà, thủng lưới 2 bàn trong những phút bù giờ. Còn có rất nhiều trận đấu mà kết quả đổi chiều bất ngờ như vậy. Mà trong bóng đá, khái niệm “bất ngờ” đồng nghĩa: nạn nhân là các... đội mạnh.
Bàn thắng muộn cũng là nguyên nhân quan trọng
Cuối cùng, không thể bỏ qua tình trạng rất rõ ràng: các bàn thắng muộn xuất hiện nhan nhản trong mùa bóng này. Và điều đó có liên quan chặt chẽ đến việc bóng đá hiện đại không còn mẫu đại gia bách chiến bách thắng.
Hãy trở lại một vấn đề “cũ mà mới”: vì sao Liverpool thường xuyên ghi bàn vào cuối trận đấu. Vấn đề này chỉ “cũ” ở các thống kê đã được nói đến quá nhiều (vì quá đặc biệt). Nhưng “mới” ở chỗ, có thể tranh luận: vì Liverpool có tinh thần quyết chiến đến phút chót, có các tài năng tấn công đặc biệt, hay vì đối thủ dám “mời” họ tấn công vào phút chót?
Trước đây, giả sử còn đang cầm hòa vào giữa hiệp 2 (chứ chưa nói chuyện dẫn điểm) sẽ chẳng ai dám “ăn miếng trả miếng” với các đội như Liverpool hoặc Man City. Ưu tiên một sẽ là giữ an toàn cho khung thành. Bây giờ, Crystal Palace vẫn tự tin tấn công trong hoàn cảnh mà trên lý thuyết thì họ phải chơi an toàn để bảo vệ 3 điểm trước Liverpool.
Sự mạo hiểm của Palace khiến Liverpool cân bằng 1-1 ở phút 87, nhưng Palace vẫn ghi bàn để thắng 2-1 ở phút 90+7! Và đấy chính là câu trả lời rất... thời sự: bóng đá bây giờ là phải tìm cách ghi bàn trong những phút chót, kể cả ghi bàn vào lưới đại gia. Trên sân Barcelona, Paris SG ghi bàn quyết định giành chiến thắng 2-1 ở phút 90 tại Champions League, do công của cầu thủ dự bị Goncalo Ramos!
Barca thua đau PSG trên sân nhà
Càng về cuối trận, càng dễ ghi bàn. Tất nhiên, điều này đòi hỏi một sự chuẩn bị phù hợp, chưa kể mục tiêu ghi bàn vào cuối trận đồng nghĩa nguy cơ chính mình thủng lưới cũng tăng lên. Một mặt, các đội bị đánh giá thấp hơn nhưng đủ tự tin có thể hạ gục “đại gia” vào cuối trận. Mặt khác, các “đại gia” không sở trường về việc ghi bàn thắng muộn thì dễ bị quật đổ vì chiêu thức này, dù họ vẫn luôn chiếm thế thượng phong trong toàn trận.
Cứ “mời” họ lên tấn công và sẵn sàng tung phản đòn (hoặc họ không tấn công thì chính mình gia tăng áp lực)! Man City bị Monaco gỡ hòa 2-2 ở Champions League, bị Arsenal gỡ hòa 1-1, thua Brighton 1-2 ở Premier League, đều vì nguyên nhân này!
Trang thống kê và thẩm định cầu thủ Transfermarkt vừa đưa ra con số cập nhật về giá trị cầu thủ tháng 10/2025. Đáng chú ý, đợt cập nhật này chứng kiến...
Nguồn: [Link nguồn]
-03/10/2025 23:05 PM (GMT+7)