Báo động bụi mịn ở Hà Nội và TPHCM, Quốc hội yêu cầu cấp bách khắc phục

Theo Quốc hội, tình trạng ô nhiễm môi trường còn xảy ra ở một số nơi, đặc biệt là ô nhiễm không khí (do bụi mịn) tại các thành phố lớn Hà Nội, TPHCM.

Ban hành và triển khai hiệu quả kế hoạch hành động quốc gia về khắc phục ô nhiễm và quản lý chất lượng môi trường không khí giai đoạn 2025 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045; đồng thời thực hiện ngay các biện pháp cấp bách kiểm soát, ngăn chặn và khắc phục, cải thiện tình trạng ô nhiễm không khí tại TP Hà Nội và TPHCM.

Các đại biểu Quốc hội dự phiên họp sáng 10-12. Ảnh: Phạm Thắng

Đó là yêu cầu được nêu tại Nghị quyết tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường, được Quốc hội khóa XV biểu quyết thông qua sáng nay 10-12.

Nghị quyết của Quốc hội nêu rõ, tình trạng ô nhiễm môi trường còn xảy ra ở một số nơi, vẫn có thời điểm ở mức độ nghiêm trọng, đặc biệt là ô nhiễm không khí (do bụi mịn) tại các thành phố lớn Hà Nội, TPHCM.

Do đó, Quốc hội Quốc hội yêu cầu Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ ngành, địa phương từ nay đến hết năm 2026, khẩn trương hoàn thành và đưa vào vận hành hệ thống thông tin, cơ sở dữ liệu môi trường quốc gia, bảo đảm tích hợp, kết nối, liên thông với cơ sở dữ liệu quốc gia và chia sẻ theo thời gian thực; tích hợp với hệ thống thông tin địa lý (GIS) để xây dựng bản đồ chất lượng môi trường, công bố, công khai cho cộng đồng và triển khai áp dụng cho một số đô thị lớn như Hà Nội, TPHCM.

Đối với nhóm nhiệm vụ, giải pháp đến năm 2030 và các năm tiếp theo, Quốc hội yêu cầu kiểm soát chặt chẽ khí thải của phương tiện giao thông cơ giới đường bộ; hạn chế phương tiện giao thông gây ô nhiễm môi trường không khí tại các đô thị lớn theo phân vùng môi trường; thực hiện lộ trình chuyển đổi xanh phù hợp trong hoạt động giao thông vận tải gắn với đầu tư hạ tầng và các cơ chế, chính sách hỗ trợ người dân, tạo sự đồng thuận trong xã hội; có biện pháp loại bỏ phương tiện cơ giới không đủ tiêu chuẩn lưu hành gây ô nhiễm môi trường.

Quản lý chặt chẽ chất thải phát sinh từ hoạt động giao thông, xây dựng, đặc biệt tại các đô thị và hoạt động đốt phụ phẩm nông nghiệp. Phấn đấu đến năm 2030, tại TP Hà Nội, nồng độ bụi PM2.5 trung bình năm giảm khoảng 20% so với mức trung bình năm 2024 tại tất cả các điểm đo của mạng lưới quan trắc chất lượng không khí quốc gia.

Tại các tỉnh, thành phố xung quanh khu vực TP Hà Nội (bao gồm: Thái Nguyên, Phú Thọ, Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Phòng, Ninh Bình), nồng độ bụi PM2.5 trung bình năm giảm tối thiểu 10% so với mức trung bình năm 2024. Tại TPHCM và các đô thị khác trên toàn quốc, chất lượng không khí được duy trì kiểm soát, không để gia tăng mức độ ô nhiễm.

Quốc hội cũng yêu cầu Chính phủ chỉ đạo các cơ quan chủ động di dời các cơ sở sản xuất trong cụm công nghiệp, làng nghề gây ô nhiễm, đặc biệt là tại các cụm công nghiệp, làng nghề xen lẫn với khu dân cư tới địa điểm có quy hoạch phù hợp.

Triển khai hiệu quả kế hoạch quản lý chất lượng môi trường nước mặt đối với lưu vực sông liên tỉnh, có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội; tập trung khắc phục, cải thiện chất lượng môi trường các đoạn sông bị ô nhiễm như các lưu vực sông Cầu, sông Nhuệ - Đáy, sông Đồng Nai, sông Vu Gia - Thu Bồn và một số sông tại các đô thị lớn.

Quốc hội cũng quyết nghị cần tăng cường thu gom, xử lý nước thải sinh hoạt tại các đô thị, bảo đảm phấn đấu đến năm 2030, tỉ lệ nước thải sinh hoạt tại các đô thị loại I trở lên được thu gom, xử lý đạt khoảng 70%.