Cơ hội của Trung Quốc nếu ông Biden đắc cử Tổng thống Mỹ

Trong cuộc tranh luận cuối cùng trước bầu cử Mỹ, ông Biden nhắc đến cách tiếp cận rất khác trong vấn đề Triều TIên và đó có thể là cơ hội để các đồng minh Mỹ và cả Trung Quốc xây dựng mối quan hệ gắn kết hơn.

Ông Biden đến Trung Quốc khi còn là Phó Tổng thống Mỹ vào năm 2011.

Tổng thống Mỹ Donald Trump lên nắm quyền với những lời cảnh báo sắc lạnh nhằm vào Triều Tiên, gia tăng cấm vận và sau đó bất ngờ hạ nhiệt căng thẳng, gặp nhà lãnh đạo Kim Jong Un.

Trong khi đó, ông Biden đã nhắc đến cách tiếp cận có phần quen thuộc hơn trong vấn đề Triều Tiên. Đó là tận dụng quan hệ của Mỹ với các đồng minh Hàn Quốc, Nhật Bản, cũng như hối thúc Trung Quốc tháo gỡ vấn đề hạt nhân của Triều Tiên.

Trong cuộc tranh luận ngày 23.10 (giờ Việt Nam), ông Biden chỉ trích Tổng thống Trump trong vấn đề Triều Tiên.

“Ông Trump nói về mối quan hệ tốt với ông Kim. Ông Trump nói về những điều tốt đẹp trong khi Triều Tiên giờ đây có thể phóng tên lửa vươn đến lãnh thổ Mỹ một cách dễ dàng hơn”, ông Biden nói. “Chúng ta cũng có mối quan hệ tốt với Hitler trước khi ông ta xâm lược châu Âu”.

Ông Biden cũng chỉ trích cách ông Trump chấm dứt các cuộc tập trận cùng Hàn Quốc, gây ảnh hưởng đến quan hệ giữa Mỹ với Hàn Quốc. Cựu phó Tổng thống Mỹ cũng không hài lòng với cách ông Trump gây sức ép lên đồng minh Nhật Bản.

Daniel Russel, người từng phụ trách vấn đề Đông Á trong chính quyền Obama, nói cách tiếp cận của ông Biden sẽ trái ngược với kiểu “bốc đồng, không nhất quán, cá nhân hóa cao và không hiệu quả của ông Trump”.

“Ông Biden biết cách tận dụng nguồn lực trong đội ngũ an ninh quốc gia Mỹ”, Russel nói. “Ông ấy sẽ siết chặt quan hệ giữa Mỹ và Hàn Quốc, Nhật Bản, cũng như cả đối thủ như Trung Quốc, dù rất khó”.

Trung Quốc, quốc gia láng giềng có ảnh hưởng lớn đến Triều Tiên, có thể cảm thấy dễ dàng hợp tác với ông Biden hơn trong vấn đề phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên, vì ông Biden “không tạo ra mối đe dọa trực tiếp đến Trung Quốc”, Tong Zhao, chuyên gia về chính sách toàn cầu tại Trung tâm Carnegie-Tsinghua ở Bắc Kinh, nói.

Ông Biden cũng nói rằng, bên cạnh việc tăng cường liên minh, ông cũng muốn hối thúc Bắc Kinh thuyết phục Triều Tiên từ bỏ vũ khí hạt nhân.

“Bắc Kinh có thể coi đây là cơ hội khởi động lại quan hệ Mỹ-Trung”, Zhao nói. “Để làm thay đổi quan hệ với Mỹ, Trung Quốc có thể sẽ tập trung vào lĩnh vực mà hai nước có thể cùng hợp tác, trong vấn đề an ninh và hạt nhân ở bán đảo Triều Tiên”.

“Chính sách thực dụng hơn với Triều Tiên của ông Biden cũng có thể tạo cơ hội để Mỹ, Trung Quốc và các quốc gia khác trong khu vực bắt đầu đối thoại thực chất, có chiều sâu, theo hướng phi hạt nhân hóa, hình thành một Triều Tiên hòa bình hơn, Zhao nói thêm.

Cuối cùng, dù ai đắc cử, tân Tổng thống Mỹ vẫn sẽ phải giải quyết vấn đề Triều Tiên, trong bối cảnh Bình Nhưỡng ngày càng cụ thể hóa sức mạnh hạt nhân và tên lửa đạn đạo so với cách đây 4 năm.