Sức ép nhập siêu "đè" lên tỷ giá

Vụ Dự báo, Thống kê Ngân hàng Nhà nước (NHNN) vừa cho biết, mặc dù nhập siêu những tháng đầu năm tăng nhưng NHNN vẫn mua được một khối lượng ngoại tệ khá lớn để tăng dự trữ ngoại hối. Đây là căn cứ quan trọng để nhà điều hành lên tiếng sẽ kiên trì thực hiện mục tiêu điều hành tỷ giá như cam kết từ đầu năm.

Trong khi đó, đề cập triển vọng kinh tế Việt Nam tháng 6 vừa phát hành, Cty chứng khoán MBS nhận định: Nhập khẩu tăng nhanh hơn xuất khẩu trong 5 tháng đầu năm khiến cho cán cân thương mại thâm hụt khoảng 3 tỷ USD. Nhập siêu tiếp tục gây áp lực làm tăng tỷ giá VND/USD trong thời gian gần đây. Hiện tỷ giá 

VND/USD  tăng mạnh trong tháng 5 nhưng đã giảm nhẹ vào đầu tháng 6. Cùng lúc, nhóm nghiên cứu BIDV cũng cho rằng áp lực nhập siêu đang đè lên tỷ giá. Còn trong báo cáo về tình hình kinh tế xã hội 5 tháng đầu năm, Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia cũng cho rằng: Mặc dù lạm phát ổn định, tỷ giá chịu sức ép nhất định ngay cả khi NHNN đã tuyên bố điều chỉnh tỷ giá thêm 1% vào ngày 7/5. Nguyên nhân: 5 tháng nhập siêu gần 3 tỷ USD; Tiền gửi ngoại tệ của khách hàng giảm khi tính đến 31/3/2013 huy động bằng ngoại tệ giảm 4,9%. Lãi suất USD qua đêm liên ngân hàng tăng mạnh và dao động quanh khoảng 0,4-0,8%, cao hơn mức 0,25% đầu năm.

Trên thực tế, kim ngạch nhập khẩu của khối FDI trong những tháng đầu năm tăng tới 25,5% so với cùng kỳ 2014, cao hơn nhiều so với mức tăng trưởng chung cả nước (18,7%).  Đặc biệt, một lượng lớn máy móc thiết bị đã được nhập khẩu theo tiến độ triển khai một số dự án FDI có quy mô lớn như Formosa, Nghi Sơn. Tuy nhiên, hầu hết việc thanh toán cho hàng hóa nhập khẩu nói trên đều được tài trợ bằng vốn vay nước ngoài trung và dài hạn của chính các doanh nghiệp FDI từ công ty mẹ. Bên cạnh đó, xuất khẩu của khu vực FDI cũng tăng cao nên cung và cầu ngoại tệ khu vực này có thể tự cân đối.

Theo Vụ Dự báo thống kê  trong tháng 6/2015, NHNN đã bán ngoại tệ can thiệp, kết hợp với công cụ tín phiếu thu bớt tiền đồng về, làm dịu đáng kể sự căng thẳng trên thị trường. Thống kê chỉ riêng tháng 5, NHNN đã hút khoảng 6.000 tỷ đồng qua repo trên hệ thống OMO. Dù dự báo cán cân thương mại chuyển sang nhập siêu nhưng NHNN vẫn tin tưởng cán cân thanh toán tổng thể cả năm vẫn thặng dư dẫu không lớn bằng năm 2014.