Người sống thọ, phổi khỏe thường hội tụ 5 đặc điểm này

Hãy thử kiểm tra xem mình có bao nhiêu dấu hiệu cho thấy phổi khoẻ mạnh.

Nói đến sức khỏe, nhiều người thường nghĩ ngay đến tim mạch, huyết áp, đường huyết mà dễ quên mất một cơ quan lặng lẽ phục vụ cơ thể mỗi ngày, đó là phổi. Bệnh ở phổi, nhẹ thì khó thở, nặng thì nguy hiểm đến tính mạng. Đặc biệt trong thời đại mà ô nhiễm không khí, hút thuốc, ngồi lâu ít vận động và các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp ngày càng phổ biến, giữ cho phổi khỏe mạnh quan trọng hơn bao giờ hết.

Trong lâm sàng, người ta nhận thấy những người có “phổi sạch” thường có vài đặc điểm chung dưới đây:

1. Khả năng hô hấp tốt

Khả năng hô hấp tốt nghĩa là phổi có thể hấp thu nhiều oxy và đào thải CO2 hiệu quả trong mỗi nhịp thở. Khi khám sức khỏe, kiểm tra chức năng phổi thường phản ánh chính xác chỉ số này. Người có khả năng hô hấp tốt thường có độ đàn hồi phổi cao, đường thở thông thoáng.

Người sống thọ, phổi khỏe thường hội tụ 5 đặc điểm này - 1

Một số nghiên cứu cho thấy khi khả năng hô hấp suy giảm, nguy cơ mắc COPD (bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính) tăng đáng kể, trong đó mỗi mức giảm đáng kể về thể tích khí thở ra đều đi kèm nguy cơ tăng lên.

Trong đời sống hằng ngày, nếu ai đó có thể leo 4 đến 5 tầng lầu liền một mạch mà không thở dốc, hoặc hát lâu mà giọng vẫn ổn định, đó thường là dấu hiệu phổi hoạt động rất tốt. Những người thường xuyên tập aerobic như chạy bộ, bơi, nhảy dây… cũng có khả năng hô hấp vượt trội so với người ít vận động.

Ngược lại, rất nhiều người không nhận ra phổi mình yếu, vì hô hấp là quá trình tự nhiên khó nhận biết. Chỉ đến khi thường xuyên hụt hơi, leo vài tầng đã thở hổn hển hoặc đêm hay tức ngực, lúc đó phổi đang suy yếu.

2. Khả năng vận động tốt

Ở người có phổi sạch, khi vận động họ hiếm khi bị thở gấp. Vì nhiệm vụ chính của phổi là cung cấp oxy, lúc vận động nhu cầu oxy tăng mạnh, phổi phải làm việc nhiều hơn. Nếu phổi có vấn đề, không cung cấp đủ oxy thì cơ thể lập tức cảm thấy mệt và xuống sức.

Nhiều người ít vận động tưởng rằng sức khỏe mình ổn, nhưng chỉ cần đi bộ nhanh 2 km hoặc chạy 5 phút là bộc lộ rõ. Còn vận động viên chuyên nghiệp khi thi đấu mà họ vẫn giữ được sự bình tĩnh. Không chỉ nhờ thể lực, phổi khoẻ mạnh mới là chìa khóa, giúp họ duy trì cung cấp oxy liên tục cho cơ bắp.

Hơn nữa, phổi càng khỏe thì tốc độ loại bỏ acid lactic (thủ phạm gây mỏi cơ) càng nhanh, giảm cảm giác đau và mệt. Ngược lại, người vừa vận động nhẹ đã thở dốc, tim đập mạnh thì phần lớn là phổi đang gặp vấn đề.

Người sống thọ, phổi khỏe thường hội tụ 5 đặc điểm này - 2

3. Hơi thở thông suốt

Bạn có từng trải qua buổi sáng thức dậy bị nghẹt mũi, ngực như bị đè nặng, cảm giác như hơi thở bị “kẹt” lại? Thật ra, hơi thở có thông suốt hay không chính là thước đo quan trọng của sức khỏe phổi.

Người có phổi sạch thường không bị cản trở khi thở, cũng hiếm xuất hiện những triệu chứng như ho bất chợt, thở rít, nhiều đờm. Sự trơn tru của hơi thở cho thấy phế nang không teo, đường thở không tắc, phế quản không bị viêm.

Trong lâm sàng, các bệnh như COPD, hen suyễn, xơ phổi… đều có dấu hiệu khởi phát sớm là quá trình thở không trơn tru. Nhưng nhiều người lại phớt lờ vì nghĩ rằng “chắc không sao”, điều này rất nguy hiểm.

Một số người cứ đến mùa là ho, đêm khó thở, điều này chứng tỏ phổi dễ bị kích ứng, sức đề kháng kém. Lâu dần chức năng tự làm sạch và tự phục hồi của phổi đều suy giảm.

Ngược lại, người mà bốn mùa hô hấp ổn định, không ho khi thay đổi thời tiết, không bị kích ứng bởi mùi lạ, cho thấy phổi của họ thực sự rất “sạch”.

4. Ngủ ngon

Nhiều người mất ngủ, dễ tỉnh giấc, thức dậy sớm, không nhất thiết là do tâm lý, mà có thể bắt nguồn từ vấn đề cung cấp oxy của phổi.

Trong y học có khái niệm “độ bão hòa oxy ban đêm”, nghĩa là mức oxy trong máu khi ngủ. Ở người khỏe mạnh, chỉ số này hầu như luôn trên 95%. Nếu phổi yếu, oxy giảm xuống dưới 90%, não sẽ lập tức đánh thức cơ thể.

Những người mắc COPD hoặc khí phế thũng rất hay gặp tình trạng khó ngủ vì cảm giác “không thở nổi”. Một số người trẻ ban ngày không sao, nhưng đêm ngủ liên tục trở mình, thở rất mệt, điều này cũng có thể liên quan đến viêm nhẹ ở phổi hoặc đường thở quá nhạy cảm.

Vì vậy, ai ngủ sâu, ngủ yên, buổi sáng tỉnh dậy tinh thần sảng khoái, thường là người có phổi rất khỏe.

5. Kết quả chụp phim bình thường

Chụp phim là phương pháp xác định “phổi sạch” chính xác nhất. Dù là X-quang hay CT, chỉ cần phổi không có bóng mờ, nốt nhỏ, dải xơ hay hình mờ kính mờ thì về cơ bản có thể yên tâm.

Người sống thọ, phổi khỏe thường hội tụ 5 đặc điểm này - 3

Nhiều người hiện nay đi khám phát hiện nốt phổi (lung nodule), dù chưa chắc là ung thư nhưng tuyệt đối không được xem nhẹ, đặc biệt là người hút thuốc, tiếp xúc ô nhiễm hoặc có tiền sử gia đình.

Trong các phương pháp, chụp CT liều thấp có độ chính xác vượt trội và đặc biệt hữu ích trong tầm soát ung thư phổi sớm. Nhiều bệnh nhân trước khi chụp CT hoàn toàn không có triệu chứng.

Vì vậy, đặc biệt những người trên 40 tuổi, nên duy trì kiểm tra phổi mỗi năm một lần. Nếu kết quả hình ảnh cho thấy phổi rõ nét, không bất thường, đường thở thông thoáng, cho thấy phổi đang hoạt động rất tốt.