Các ngân hàng trung ương liên tục mua vàng

00:00 / 0:00

Chuẩn

Tốc độ đọc

Kết quả khảo sát mới từ Diễn đàn Các tổ chức Tài chính và Tiền tệ Chính thức (OMFIF) cho thấy các ngân hàng trung ương trên toàn cầu đang ngày càng ưu ái vàng như một công cụ bảo vệ trước biến động địa chính trị, lạm phát và sự suy giảm niềm tin vào đồng USD.

Vàng đang trở lại vị thế trung tâm trong dự trữ tiền tệ toàn cầu

Theo khảo sát của OMFIF công bố hôm thứ Ba, 32% ngân hàng trung ương dự kiến sẽ tăng dự trữ vàng trong vòng 12–24 tháng tới, tỷ lệ cao nhất trong 5 năm qua. Thậm chí, 40% có kế hoạch mua vàng trong 10 năm tới, vượt trội so với mọi loại tài sản khác. Lý do chính được đưa ra là nhu cầu đa dạng hóa danh mục và phòng ngừa rủi ro địa chính trị.

Khảo sát năm nay có sự tham gia của 75 ngân hàng trung ương. Đây là một phần của báo cáo "Nhà đầu tư công toàn cầu", theo dõi chiến lược đầu tư của các cơ quan quản lý dự trữ ngoại hối kể từ năm 2014. Những số liệu này củng cố quan điểm rằng vàng đang dần tái khẳng định vai trò là tài sản tiền tệ quan trọng trong nền kinh tế toàn cầu.

Dù USD vẫn chiếm vai trò thống trị trong dự trữ toàn cầu, 16% ngân hàng trung ương tham gia khảo sát cho biết họ đã giảm tỷ trọng nắm giữ USD, tăng mạnh so với mức 11% năm 2024. Điều đáng chú ý là USD là đồng tiền duy nhất bị giảm mức độ sở hữu, trong khi euro và nhân dân tệ của Trung Quốc lại đang thu hút sự quan tâm trở lại.

Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến xu hướng này là sự bất ổn chính trị tại Mỹ, được 70% ngân hàng trung ương đánh giá là mối quan ngại chính – tăng hơn gấp đôi so với năm trước (31%). Ngoài ra, lo ngại về rủi ro tài khóa và ảnh hưởng từ chính sách bảo hộ thương mại cũng là yếu tố làm giảm niềm tin vào đồng USD.

Mặc dù vậy, hơn 80% ngân hàng trung ương vẫn tin rằng USD sẽ giữ vai trò là đồng tiền dự trữ chủ đạo trong thập kỷ tới, nhờ tính thanh khoản và mức độ an toàn cao. Báo cáo khẳng định: sẽ không có làn sóng “phi đô la hóa” ồ ạt, mà là một quá trình đa dạng hóa dần dần.

Các ngân hàng trung ương mua vàng vì những lý do nào?

Vàng đang được lựa chọn như một công cụ phòng vệ trước các rủi ro dài hạn. Lý do hàng đầu là đa dạng hóa danh mục, tiếp theo là phòng ngừa rủi ro địa chính trị và lạm phát.

Khảo sát cho thấy mối quan tâm đến địa chính trị đang ngày càng ảnh hưởng lớn đến quyết định đầu tư. Có 45% ngân hàng trung ương liệt kê địa chính trị là động cơ chính, tăng đều qua từng năm (từ 35% năm 2023, lên 40% năm 2024, và 45% năm nay).

Đặc biệt, 96% lo ngại về chính sách thuế và bảo hộ thương mại toàn cầu, khiến đây trở thành yếu tố địa chính trị được nhắc đến nhiều nhất. Hơn 80% nhà quản lý dự trữ đưa yếu tố này vào top 3 mối quan tâm dài hạn, vượt trên cả lạm phát, lãi suất thực và biến đổi công nghệ.

Khảo sát của OMFIF cho thấy 90% ngân hàng trung ương vẫn lạc quan với triển vọng giá vàng, dù hiện tại vàng đang duy trì quanh mức trên 3.000 USD/ounce. Trên thực tế, hơn 20% dự đoán vàng có thể lập mức đỉnh mới vượt 3.500 USD/ounce trong vòng một năm tới.

Đây là khảo sát thứ hai chỉ trong vòng hai tuần đề cập đến xu hướng ngân hàng trung ương tăng mua vàng. Trước đó, Hội đồng Vàng Thế giới cũng ghi nhận kết quả tương tự, cho thấy sự đồng thuận cao về vai trò ngày càng lớn của vàng trong dự trữ toàn cầu.

Các chuyên gia dự báo năm nay các ngân hàng trung ương có thể mua thêm 1.000 tấn vàng, đánh dấu năm thứ tư liên tiếp tăng mua – một tín hiệu mạnh mẽ cho thấy xu hướng dài hạn chứ không chỉ là phản ứng ngắn hạn trước bất ổn.

Xu hướng dự trữ vàng sẽ ảnh hưởng như thế nào đến hệ thống tài chính toàn cầu?

Việc các ngân hàng trung ương ưu tiên nắm giữ vàng nhiều hơn có thể tạo ra những tác động sâu rộng đến cán cân thanh toán toàn cầu, sự phân bổ dòng vốn và chiến lược tiền tệ của các quốc gia. Khi vàng được xem là “tài sản phi chính trị”, quá trình chuyển dịch dự trữ từ các đồng tiền như USD sang vàng có thể làm giảm ảnh hưởng của Mỹ đối với thị trường tài chính quốc tế.

Đồng thời, sự tăng giá bền vững của vàng cũng thúc đẩy nhà đầu tư cá nhân và các quỹ đầu tư chuyển dòng tiền vào kim loại quý như một kênh phòng vệ dài hạn. Trong môi trường lãi suất thực âm hoặc bất ổn địa chính trị kéo dài, vàng đang nổi lên như “tài sản cốt lõi mới” trong cấu trúc đầu tư toàn cầu.