Quốc gia kì lạ, lạm phát tăng tới 58% nhưng vẫn hạ lãi suất, đồng tiền bị “thả trôi”

Đồng lira của Thổ Nhĩ Kỳ đã giảm gần một nửa giá trị so với đồng đô la trong năm nay và lạm phát vẫn tiếp tục tăng vọt. Đối với nền kinh tế đang khó khăn của Thổ Nhĩ Kỳ, các nhà đầu tư và nhà kinh tế lo ngại rằng nó có thể trở nên tồi tệ hơn nhiều trước khi có thể phục hồi.

Trung tâm gây ra những rắc rối của Thổ Nhĩ Kỳ là nhiều năm chính sách kinh tế phi chính thống do Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan thực hiện. Ông Erdogan lập luận rằng lãi suất cao hơn gây ra lạm phát cao hơn và tỷ lệ lãi suất thấp hơn sẽ giúp lạm phát giảm. Điều này trái ngược với những gì các nền kinh tế trên thế giới đã thực hiện trong lịch sử.

Quốc gia kì lạ, lạm phát tăng tới 58% nhưng vẫn hạ lãi suất, đồng tiền bị “thả trôi” - 1

Chính sách này cũng đi ngược lại những gì hầu hết các ngân hàng trung ương thị trường mới nổi khác đã thực hiện trong năm nay. Các nước như Nga, Mexico và Brazil đã nâng tỷ giá để chống lạm phát và ngăn chặn đồng đô la mạnh hơn, điều này khiến các khoản nợ bằng ngoại tệ khó trả hơn.

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ đã sa thải gần như mọi quan chức kinh tế phản đối quan điểm kinh tế của ông. Hiện tại, rất ít dấu hiệu cho thấy ông sẽ thay đổi quyết định. William Jackson - nhà kinh tế trưởng nghiên cứu các thị trường mới nổi tại Capital Economics, cho biết: "Chúng tôi không nhận thấy các nhà hoạch định chính sách nước này sẽ đổi hướng đi và nỗ lực thu hút nhà đầu tư quay trở lại."

Chính sách cắt giảm tỷ giá đã khiến đồng lira bị trượt giá rất mạnh, đây là một trong những khoản đầu tư tồi tệ nhất trên thế giới trong năm nay. Khi lãi suất thấp hơn tỷ lệ lạm phát, các doanh nghiệp, người tiêu dùng và nhà đầu tư nước ngoài lo ngại sức mua của đồng tiền bị xói mòn. Đồng tiền suy yếu nhanh chóng có thể tạo ra một vòng xoáy lạm phát vì nó đẩy chi phí của các mặt hàng nhập khẩu quan trọng như thực phẩm và năng lượng lên cao.

Thống kê của chính phủ cho thấy lạm phát của Thổ Nhĩ Kỳ đã tăng lên mức 21,3% vào tháng 11 so với năm trước, cao hơn 6 điểm phần trăm so với lãi suất chuẩn. Tuy nhiên, các nhà kinh tế bày tỏ sự nghi ngờ đối với tính chính xác của các số liệu mà nước này công bố. Nhóm nghiên cứu lạm phát độc lập ENAGroup ước tính lạm phát hàng năm của Thổ Nhĩ Kỳ trong tháng 11 là hơn 58%.

Khi đồng lira chịu áp lực vào năm 2020, ngân hàng trung ương của Thổ Nhĩ Kỳ đã quản lý sự sụt giảm của đồng tiền này bằng cách vay ngoại tệ từ các ngân hàng trong nước và các tổ chức khác và bán số tiền đó ra thị trường để mua đồng lira.

Điều này đã làm cạn kiệt nguồn ngoại tệ mà Thổ Nhĩ Kỳ có trong kho bạc, trong khi các ngân hàng trung ương ước tính khoản nợ còn lớn hơn số tài sản họ đang sở hữu. Việc NHTW nước này không còn nhiều khả năng để ngăn chặn đà giảm cũng khiến cho đồng lira lao dốc nhanh và mạnh hơn nhiều so với những lần trước đó.

Một vấn đề quan trọng khác với ngành ngân hàng nước này là thậm chí người dân địa phương cũng đang tháo chạy khỏi đồng lira. Theo số liệu của Capital Economics, gần 60% lượng tiền gửi ngân hàng tại nước này hiện nay là ngoại tệ. Việc người dân Thổ Nhĩ Kỳ yêu cầu rút USD đột ngột có thể buộc các ngân hàng phải cắt giảm dự trữ ngoại hối hoặc chính phủ phải áp đặt các biện pháp kiểm soát vốn, hạn chế việc người dân rút tiền.

Nguồn: [Link nguồn]Nguồn: [Link nguồn]