Syria ra điều kiện giải trừ hóa học với Mỹ

Tổng thống Syria đã ra những điều kiện với Mỹ nhằm thực hiện kế hoạch giải trừ vũ khí hóa học do Nga đề xuất.

Ngày 12/9, Tổng thống Syria Bashar al-Assad đã lên tiếng đặt điều kiện với Mỹ trong việc đàm phán về thỏa thuận vũ khí hóa học khi tuyên bố đây phải là một thỏa thuận “hai chiều” trong đó Mỹ phải từ bỏ những lời đe dọa quân sự và chấm dứt trang bị vũ khí cho quân nổi dậy Syria.

Assad đã đưa ra những điều kiện này trong bối cảnh một quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết Ngoại trưởng John Kerry vừa gọi điện cho các nhân vật đối lập ở Syria để khẳng định rằng Mỹ vẫn xem xét đến khả năng tấn công quân sự và tiếp tục sát cánh cùng lực lượng nổi dậy.

Tổng thống Syria Bashar al-Assad

Trong lời tuyên bố được phát sóng trên kênh truyền hình Rossiya 24 của Nga, ông Assad nhấn mạnh đến những rào cản trong quá trình thương lượng giữa Ngoại trưởng Mỹ Kerry và người đồng cấp Nga Sergei Lavrov ở Geneva về kế hoạch giải trừ khoảng 1000 tấn vũ khí hóa học ở Syria.

Ông Assad khẳng định: “Đầu tiên, Mỹ cần phải chấm dứt chính sách hăm dọa đối với Syria. Khi chúng tôi nhận thấy Mỹ thực sự muốn ổn định trong khu vực và chấm dứt đe dọa tấn công cũng như ngừng cung cấp vũ khí cho những kẻ khủng bố thì chúng tôi sẽ hoàn thành các quá trình cần thiết để giải trừ vũ khí hóa học ở Syria.”

Ông Assad nhắc lại tuyên bố rằng chính phe nổi dậy phải chịu trách nhiệm đối với vụ tấn công hóa học hôm 21/8. Đồng thời Tổng thống Syria cũng nhắc đến Israel trong vấn đề này khi lý luận rằng Israel đang sở hữu “tất cả các loại vũ khí hủy diệt hàng loạt” và chúng cũng cần phải bị loại trừ.

Trước đó, phát biểu với các phóng viên trước thềm cuộc họp với Ngoại trưởng Mỹ Kerry, ông Lavrov cho biết Nga đang tìm kiếm một thỏa thuận “hóa giải cuộc tấn công quân sự vào Syria”.

Sáng kiến giải trừ kho vũ khí hóa học của Syria do Nga đề xuất đã khiến Tổng thống Mỹ Barack Obama đình chỉ các động thái nhằm xúc tiến một cuộc can thiệp quân sự vào Syria, mặc dù chính quyền Obama vẫn chưa thể chắc chắn được rằng các cuộc thương lượng với Nga về vấn đề này có thành công hay không.

Quân nổi dậy ở Syria

Ngày 12/9, Syria cũng đã đệ trình một tài liệu lên Liên Hợp Quốc nhằm khởi động quá trình tham gia ký kết Hiệp ước về Vũ khí hóa học, trong đó quy định cấm việc sử dụng tất cả các loại vũ khí hóa học và yêu cầu loại trừ các loại vũ khí đó.

Assad cho biết Syria cũng sẽ bắt đầu cung cấp thông tin về các loại vũ khí hóa học của mình trong vòng một tháng sau khi ký Hiệp ước này. Tuy nhiên Mỹ cho rằng quá trình như vậy là quá chậm chạp, đồng thời tuyên bố bất cứ thỏa thuận nào về hành động của Syria cũng phải bao gồm các điều khoản về “hậu quả nếu không tuân thủ” vì Mỹ cho rằng chỉ nói suông thôi là chưa đủ.

Tuy nhiên để làm được điều này, nghị quyết của Hội đồng Bảo an sẽ phải áp dụng chương 7 trong Hiến chương Liên Hợp Quốc cho phép hành động quân sự nếu nỗ lực hòa bình thất bại. Pháp cũng đã thử đưa ra phương án này, tuy nhiên Nga cho biết họ sẽ thẳng thừng ngăn chặn bất cứ nỗ lực nào của Hội đồng Bảo an nhằm trừng phạt chế độ của ông Assad.