Obama phản công, ghi điểm trong "hiệp hai"

Quyết liệt, căng thẳng, liên tục ngắt lời nhau… là những miêu tả về vòng tranh luận thứ hai của hai ứng viên Tổng thống Mỹ - đương kim Tổng thống Dân chủ Barack Obama và đối thủ Cộng hòa Mitt Romney - sáng 17/10 (tối 16/10, giờ Mỹ).

Đặc biệt, Tổng thống Obama đã phản công mạnh mẽ, ghi được nhiều điểm trước đối thủ Romney.

Đương kim Tổng thống Dân chủ Barack Obama và đối thủ Cộng hòa Mitt Romney trong buổi tranh luận 16/10 - Ảnh: Reuters

Theo thăm dò của CNN phối hợp với Hãng khảo sát ORC, 46% người theo dõi qua truyền hình cho rằng ông Obama đã chiến thắng trong cuộc tranh luận, trong khi 39% ủng hộ ứng viên Romney. 73% bày tỏ ông Obama đã thể hiện tốt hơn họ mong đợi, 37% ý kiến nhận xét tương tự về ông Romney.

Thăm dò nhanh của CBS News cho thấy 37% cử tri đánh giá ông Obama chiến thắng tranh luận lần này, so với 30% đánh giá cao ông Romney. 33% ý kiến cho rằng hai đối thủ bất phân thắng bại.

Cử tri cũng cho rằng Tổng thống Obama đã thu hẹp khoảng cách với ứng viên Romney về khả năng xử lý các khó khăn kinh tế.

Chính sách kinh tế

Trong những phút đầu, chủ đề tranh luận là gói giải cứu xe hơi được coi là thành công của ông Obama.

Trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế năm 2008, Tổng thống Obama đã mở rộng chương trình cứu trợ ngành công nghiệp xe hơi bắt đầu dưới thời người tiền nhiệm George W. Bush. Sau đó, ngành này đã trở lại mạnh mẽ và trở thành một trong những điểm cộng quan trọng cho ông Obama trong việc kiếm phiếu bầu ở những bang sản xuất công nghiệp nặng miền trung tây Hoa Kỳ như Michigan và Ohio.

Trong khi đó, đây lại là điểm yếu của Romney khi ông từng viết một bài xã luận trên báo The New York Times với tựa đề Let Detroit Go Bankrupt (Hãy để Detroit phá sản), ý kêu gọi để các hãng sản xuất xe phá sản theo cơ chế thị trường). Tuy nhiên trong cuộc tranh luận, ứng viên Cộng hòa lại nói rằng ông có “cùng lập trường như ông Obama về việc cứu trợ”.

Ông Obama đã tỏ ra tích cực hơn hẳn trong cuộc tranh luận thứ hai so với lần đầu, mà ông bị đánh giá là thất bại. Tổng thống Mỹ cáo buộc ông Romney chỉ nghĩ tới việc giúp đỡ người giàu và chính trị hóa những cuộc tấn công mới đây ở Libya vào phái bộ ngoại giao Mỹ khiến bốn người Mỹ thiệt mạng.

Ông Romney đáp lại rằng giai cấp trung lưu, những người mà ông Obama vẫn tuyên bố bảo vệ, “đã bị nghiền nát bốn năm qua” dưới nhiệm kỳ tổng thống của ông, rằng 23 triệu người Mỹ hiện vẫn không tìm được việc làm và cái chết của đại sứ Mỹ ở Libya là một phần của chính sách ngoại giao mà chính quyền đương nhiệm đang triển khai.

Ông Obama thách thức ông Romney về các vấn đề chính sách kinh tế và năng lượng, cáo buộc đối thủ của mình thay đổi lập trường và tuyên bố kế hoạch kinh tế của ông Romney là một “thỏa thuận sơ sài” mà công luận sẽ từ chối. Ngược lại, Romney nói những chính sách của tổng thống đã thất bại trong việc vực dậy nền kinh tế.

Hai đối thủ cũng bất đồng trong các quan điểm về thuế khóa, biện pháp giảm thâm hụt ngân sách, năng lượng, trợ cấp cho phụ nữ và các vấn đề phúc lợi y tế. Chính sách nhập cư cũng gây ra xung đột khi ông Romney nói Obama không thể theo đuổi một đạo luật hoàn chỉnh như ông đã hứa trước khi lên nhậm chức, còn tổng thống cho rằng chính sự cản trở của phe Cộng hòa khiến một đạo luật không thể ra đời.

Vấn đề Trung Quốc

Về chủ đề Trung Quốc, ông Obama bác bỏ những luận điểm gay gắt của ông Romney với cường quốc châu Á này khi cho rằng ứng viên của phe Cộng hòa đã đầu tư và kiếm lợi từ các công ty Trung Quốc.

“Ngài thống đốc, ngài lẽ ra là người cuối cùng tỏ ra cứng rắn với Trung Quốc - ông Obama nói sau khi ông Romney nhắc lại những lời hứa về việc gây sức ép với Bắc Kinh trong vấn đề thương mại - Khi ông ấy nói về việc cứng rắn với Trung Quốc, các bạn hãy nhớ rằng Thống đốc Romney đã đầu tư vào những công ty tiên phong tại Trung Quốc và hiện đang đầu tư vào các công ty sản xuất thiết bị viễn thám để Trung Quốc thăm dò chính người dân nước họ”.

Trước đó, ông Romney từng nói một trong những yếu tố quan trọng trong chính sách thương mại của ông là “tấn công Trung Quốc khi họ gian lận”, một cam kết đã được ông lặp lại gần như ở mọi điểm tranh cử trong vài tháng qua. Báo Mỹ The New York Times từng đăng một loạt bài đầu năm nay cho biết Công ty Bain Capital, do ông Romney thành lập, đã thu được nhiều lợi nhuận từ việc đầu tư vào các công ty Trung Quốc. Theo tờ báo, công ty này đã đầu tư vào những công ty Trung Quốc cung cấp các hệ thống giám sát cho chính quyền đối với các trường học, bệnh viện, rạp hát…

Ông Romney giải thích về những khoản đầu tư của ông: “Bất cứ khoản đầu tư nào tôi đã bỏ ra trong tám năm vừa rồi là vào các quỹ tín thác, bao gồm nhiều khoản đầu tư bên ngoài nước Mỹ, trong đó có cả Trung Quốc”. Ông Romney cũng cho rằng chính ông Obama không hề biết tiền lương hưu của ông cũng đang được đầu tư vào Trung Quốc. “Ông đã xem thử quỹ lương hưu của ông chưa? - ông Romney hỏi đối thủ". "Tôi không xem quỹ lương của mình” - ông Obama đáp lại - Nó cũng không lớn như của ông. Tôi không kiểm tra thường như thế”.

Chỉ tay thẳng vào nhau

Phần tranh luận về cách xử lý vụ tấn công sứ quán Mỹ ở Libya được cho là khoảnh khắc căng thẳng nhất. Khi ứng viên Mitt Romney quả quyết rằng Tổng thống Obama đã không có phát biểu nào về vụ việc mà phải chờ đến 14 ngày sau, người điều phối cuộc tranh luận Candy Crowley (đài CNN) đã xen vào rằng: “Thực ra thì Tổng thống đã có phản hồi thưa ngài”. Tuy nhiên, ông Obama tiếp lời với thái độ giận dữ hơn: “Cô có thể nói to lại điều đó hơn không Candy?”.

Hai ứng viên không ngần ngại chỉ thẳng tay vào mặt nhau để chỉ trích. Trong một bác bỏ lập luận của ứng viên Romney, ông Obama nói thẳng: “Không đúng, ông Romney”. Hoặc khi Tổng thống Obama xen ngang vào lời ông Romney, ứng viên này đáp lại: “Rồi ông sẽ có cơ hội để nói. Tôi vẫn còn đang trả lời”.

Ông Obama và ông Romney liên tục rời khỏi chỗ ngồi và tiến về phía đối thủ để bác bỏ lập luận của nhau. Có lúc người điều phối Crowley phải lên tiếng: “Ngài có thể ngồi xuống không thưa Thống đốc Romney”?

Như vậy, đến nay "tỷ số" giữa Obama và Romney là "hòa 1-1" sau 2 cuộc tranh luận trực tiếp trong số 3 cuộc tranh luận trước ngày bầu cử 6/11.