Vì sao ông Putin "sợ" bà Clinton làm Tổng thống Mỹ?

Những bất đồng trong quan điểm cá nhân cũng như cách giải quyết vấn đề tại các điểm nóng xung đột trên thế giới được cho là nguyên nhân khiến Tổng thống Nga Vladimir Putin không mong muốn bà Clinton làm Tổng thống Mỹ.

Tổng thống Nga Vladimir Putin (phải) và ứng viên Tổng thống Mỹ Hillary Clinton.

Theo CNN, có nhiều bằng chứng cho thấy Nga tích cực can thiệp vào cuộc bầu cử Mỹ để ngăn cản khả năng chiến thắng của bà Clinton.

Khi tin tặc tung ra hàng ngàn email của Ủy ban Bầu cử Toàn quốc Đảng Dân chủ trước thềm Đại hội Toàn quốc Đảng Dân chủ, các chuyên gia về an ninh mạng Mỹ đã phát hiện ra dấu vết của cơ quan tình báo Nga. Gần đây nhất là vụ tấn công dữ liệu email của John Podesta, người đứng đầu chiến dịch tranh cử của bà Clinton.

Chính phủ Mỹ tuần trước đã chính thức cáo buộc Nga can thiệp vào bầu cử Mỹ và rõ ràng là tác động tiêu cực đến ứng viên tổng thống đảng Dân chủ.

Bất đồng quan điểm

Tác giả Frida Ghitis, cựu chuyên gia phân tích chính trị thế giới của hãng tin CNN nhận định, Tổng thống Nga có lý do để lo sợ bà Clinton. Đối với ông Putin, ngăn cản bà Clinton làm tổng thống không chỉ đơn giản là mục tiêu chiến lược mà còn có cả mục đích cá nhân.

Năm 2011, Khi ông Putin lần thứ 3 giành thắng lợi vang dội trong cuộc bầu cử tổng thống, hàng nghìn người Nga đã xuống đường biểu tình phản đối. Bởi trước đây, hai nhiệm kỳ tổng thống là quãng thời gian dài nhất mà nhà lãnh đạo Nga được phép nắm quyền.

Bà Clinton với tư cách là Ngoại trưởng Mỹ khi đó đã công khai ủng hộ người biểu tình ở Nga với tuyên bố: “Người dân Nga, cũng giống như người dân trên khắp thế giới xứng đáng được hưởng một cuộc bầu cử tự do, công bằng và minh bạch”. 

Ông Putin có quan điểm bất đồng với bà Clinton.

Đáp lại, ông Putin chỉ trích bà Clinton, cho rằng Ngoại trưởng Mỹ khi đó đã "giật dây" để người biểu tình chống lại ông. Tác giả Frida Ghitis cho rằng, đây là nguyên nhân dẫn đến vấn đề cá nhân giữa là nhà lãnh đạo Nga và bà Clinton.

Sự “thù hằn” cá nhân của ông Putin với bà Clinton còn liên quan đến chiến lược lớn hơn, tác giả Frida Ghitis phân tích. Trong những năm qua, ông Putin đã hướng đến những chiến lược cứng rắn hơn cả ở trong và ngoài nước. Nga nhiều lần có những mâu thuẫn với Mỹ, NATO và Liên minh châu Âu về những vấn đề nóng bỏng trên thế giới. Bất chấp kinh tế sụt giảm, Nga cũng tăng cường sức mạnh quân sự để chứng minh vị thế trên trường quốc tế.

Các nhà phân tích phương Tây cáo buộc Nga khởi động chiến dịch “bôi nhọ mô hình tự do dân chủ của phương Tây, chia rẽ liên minh xuyên Đại Tây Dương, can thiệp vào các nước Đông Âu và ủng hộ các lực lượng cánh tả chống lại EU”. Không những thế, các chuyên gia này còn cho rằng, Điện Kremlin muốn tìm cách tác động vào các cuộc bầu cử tại châu Âu và Mỹ.

Bà Clinton cản bước ông Putin?

Lập trường của bà Clinton thách thức trực tiếp đến tham vọng của ông Putin, tác giả Frida Ghitis phân tích.

Khác với Donald Trump, trong vài năm qua, bà Clinton đã đưa ra hàng loạt tuyên bố cứng rắn trong việc đập tan tham vọng của ông Putin so với chính quyền Barack Obama. Bà Clinton còn khẳng định, Mỹ cần phải tìm ra cách để “ngăn chặn và răn đe những hành động gây hấn của Nga tại châu Âu và hơn thế nữa”.

Không những thế, liên quan đến cuộc khủng hoảng ở Syria, khác với chính sách mềm dẻo của Tổng thống Obama trong cách tiếp cận với Nga, bà Clinton lại tỏ ra rất quyết tâm trong việc thiết lập một “vùng cấm bay” ở Syria nhằm thách thức cả quân đội Syria và Nga.

Bà Clinton gặp ông Putin khi còn là Ngoại trưởng Mỹ.

Trong giai đoạn bầu cử sơ bộ, bà Clinton hứng chịu nhiều chỉ trích vì thất bại trong việc "tái khởi động" quan hệ ngoại giao với Nga dưới thời Obama. Nhưng cựu đại sứ Mỹ tại Moscow Mike McFaul cho rằng, bà Clinton đã hoài nghi về khả năng thành công của kế hoạch đó.

Khi rời khỏi vị trí trong chính quyền Obama, những lời chỉ trích Clinton nhắm đến Nga còn mạnh mẽ hơn. Sau khi Nga sáp nhập bán đảo Crimea năm 2014, bà Clinton cáo buộc ông Putin muốn chiếm Đông Âu. Ông Putin sau đó phản bác rằng bà Clinton “chẳng bao giờ nói dễ nghe”.

Trong một bài phát biểu cuối năm ngoái, bà Clinton nói: "Tôi khẳng định rằng chúng ta cần phối hợp để thực sự khiến Nga và đặc biệt là ông Putin, phải trả giá”.

Cuộc nội chiến ở Syria đang là vấn đề nhức nhối nhất với cả Nga và Mỹ trên phương diện ngoại giao. Bà Clinton tỏ ra quyết tâm thiết lập vùng cấm bay, động thái không chỉ chống lại Syria mà còn công khai thách thức với Nga, theo CNN.

Bà Clinton nói muốn duy trì liên lạc với Nga để tránh xung đột không đáng có, và bày tỏ thiện ý muốn giữ Moscow lại bàn đàm phán. Nhưng quan điểm này quá khác biệt so với chính sách hiện tại và có thể khiến ông Putin phật ý.

Vài năm trước, khi nhắc đến bà Clinton, ông Putin nói đùa rằng: "Tốt hơn là không tranh luận với phụ nữ”. Có lẽ đó cũng là lý do mà nhà lãnh đạo Nga ngày nay cố gắng để không phải tranh luận với Hillary Clinton nếu bà trở thành tổng thống, tác giả Frida Ghitis kết luận.