Mỹ sẽ đối phó TQ ở Biển Đông và Đài Loan ra sao dưới thời ông Biden?

Trong khi phải đối mặt với quá trình chuyển giao quyền lực đầy rắc rối và tiềm ẩn nhiều tranh chấp sau khi được truyền thông xướng tên đắc cử tổng thống Mỹ, chính sách đối ngoại với Trung Quốc có lẽ là điều tiếp theo khiến ông Biden “đau đầu”, theo CNN.

Dưới thời ông Trump, Mỹ từng điều 2 tàu sân bay đến Biển Đông tập trận cùng lúc, thách thức Trung Quốc (ảnh: SCMP)

Nhiều nhà lãnh đạo trên khắp thế giới đã gửi lời chúc mừng chiến thắng bầu cử tổng thống Mỹ của ông Biden và hy vọng nước Mỹ sẽ bớt “khó tính” hơn sau khi ông Trump rời Nhà Trắng.

Tuy nhiên, không quốc gia nào hy vọng cải thiện quan hệ với Mỹ hơn Trung Quốc. Dưới thời ông Trump, quan hệ Mỹ - Trung được cho là ở mức thấp nhất lịch sử sau hàng loạt mâu thuẫn, đặc biệt là do vấn đề Biển Đông và Đài Loan.

Cả chính quyền ông Obama và ông Trump đều theo đuổi chính sách kiềm chế Trung Quốc ở Biển Đông. Chính quyền Tổng thống Trump thậm chí còn tuyên bố bác bỏ hầu hết các yêu sách chủ quyền phi pháp của Trung Quốc ở Biển Đông.

Dưới thời ông Obama, Trung Quốc đã bắt đầu xây dựng các đảo nhân tạo trái phép ở Biển Đông. Mỹ phản ứng bằng cách điều các tài hải quân đến Biển Đông nhằm “đảm bảo tự do hàng hải”.

Ông Biden chưa đưa ra tuyên bố công khai nào về vấn đề Biển Đông. Tuy nhiên, không có dấu hiệu nào cho thấy ông muốn đảo ngược chính sách của 2 người tiền nhiệm về Biển Đông. Ông Biden thậm chí còn có thể cứng rắn hơn với Bắc Kinh về vấn đề này.

Năm 2020, đảng Dân chủ đưa ra cảnh báo về “sự uy hiếp rõ ràng của Trung Quốc ở Biển Đông”.

Ông Biden nhiều khả năng sẽ cứng rắn hơn với Trung Quốc ở khu vực châu Á – Thái Bình Dương, theo CNN (ảnh: CNN)

Trong chiến dịch tranh cử, ông Biden kể rằng, mình đã nhiều lần thẳng thừng nói với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình rằng, Mỹ sẽ tiếp tục điều tàu hải quân, máy bay hoạt động ở Biển Đông, bất chấp Bắc Kinh có thiết lập vùng nhận dạng phòng không trái phép hay không.

“Ông Tập bảo máy bay không thể tự do bay qua Biển Đông. Tôi nói Mỹ không quan tâm điều đó, chúng tôi sẽ bay qua”, ông Biden nói.

Trong cuộc điện đàm với Thủ tướng Nhật bản Suga Yoshihide, dù chưa nhậm chức, ông Biden đã cam kết sẽ giúp Nhật Bản bảo vệ quần đảo Senkaku/ Điếu Ngư. Động thái này thể hiện quyết tâm đối phó Trung Quốc ở châu Á – Thái Bình Dương của ông Biden.

Dưới thời ông Trump, Mỹ tăng cường quan hệ chính thức với Đài Loan. Trong 12 tháng qua, Mỹ bán cho Đài Loan hàng tỷ USD vũ khí hiện đại. Bộ trưởng Y tế Mỹ cũng tới thăm chính thức Đài Loan, khiến Bắc Kinh không khỏi “nóng mắt”.

Ông Biden từ lâu đã thể hiện sự ủng hộ với Đài Loan, đặc biệt là với bà Thái Anh Văn.

Ông Biden là một trong những người đầu tiên bỏ phiếu thông quan Đạo luật Quan hệ Đài Loan năm 1979 của Mỹ. Đạo luật này cho phép Mỹ duy trì quan hệ với Đài Loan, bán vũ khí cho hòn đảo.

Ông Biden đã gửi lời chúc mừng bà Thái Anh Văn đắc cử lãnh đạo Đài Loan vào tháng 1.2020. Lãnh đạo Đài Loan cũng sớm chúc mừng chiến thắng bầu cử của ông Biden.

Trong chính sách năm 2020, đảng Dân chủ Mỹ không có một từ nào đề cập đến nguyên tắc “Một Trung Quốc”.

Ông Biden cũng không thể hiện bất kỳ đấu hiệu nào cho thấy mình sẽ đảo ngược chính sách của ông Trump về vấn đề Đài Loan. Thái độ của cả đảng Cộng hòa và Dân chủ Mỹ đối với Trung Quốc đang ngày càng khắt khe và ông Biden chắc chắn không muốn đi “ngược dòng”, theo CNN.