Đoán tỷ số
Lịch
Băng đảng ma túy khiến ông Trump điều tàu chiến áp sát Venezuela
Băng Tren de Aragua được cho là đang mở rộng hoạt động khắp Nam Mỹ và đã thâm nhập cả vào Mỹ, khiến ông Trump điều tàu chiến trấn áp.
Tổng thống Donald Trump ngày 2/9 thông báo quân đội Mỹ đã đánh chìm một chiếc xuồng chở ma túy bị cáo buộc có liên hệ với băng đảng Tren de Aragua (TdA), nhóm tội phạm Venezuela mà ông từ lâu cáo buộc buôn bán ma túy, giết người và thực hiện hàng loạt hành vi bạo lực khác ở Tây Bán cầu.
Cảnh sát khống chế những người bị cáo buộc là thành viên băng đảng Tren de Aragua tại nhà tù Tecoluca, El Salvador, hồi tháng ba. Ảnh: AFP
Tổng thống cho hay cuộc tập kích của hải quân Mỹ "trên vùng biển quốc tế" đã hạ sát "11 tên khủng bố", đồng thời cảnh báo "sẽ còn nhiều vụ tương tự nữa" nhằm ngăn ma túy tràn vào Mỹ.
Đây được xem là vụ khai hỏa đầu tiên của quân đội Mỹ ở khu vực kể từ khi chính quyền triển khai nhiều tàu chiến tới vùng biển ngoài khơi Venezuela để trấn áp ma túy, nhưng không phải lần đầu ông Trump nhắm vào băng đảng TdA.
Ngày 20/1, ngay sau khi nhậm chức, ông đã ký một sắc lệnh hành pháp liệt TdA và băng đảng MS-13 của El Salvador vào danh sách các tổ chức khủng bố nước ngoài. Chính quyền sau đó bổ sung 6 băng đảng ma túy Mexico khác vào danh sách.
Hồi tháng 3, chính quyền Trump gây tranh cãi khi trục xuất hơn 200 người, phần lớn bị cáo buộc là thành viên TdA, tới siêu nhà tù CECOT ở El Salvador, mặc dù các quan chức chỉ cung cấp rất ít bằng chứng về việc họ liên quan đến băng đảng này và nhiều người đã phủ nhận có liên hệ với nhóm.
Theo các nhà báo điều tra và nhiều nghiên cứu, TdA ban đầu là một băng nhóm do Hector Guerrero Flores, 41 tuổi, và hai phạm nhân khác thành lập bên trong nhà tù Tocoron khét tiếng của Venezuela.
Flores tham gia thế giới ngầm ở bang Aragua của Venezuela vào đầu thập niên 2000, tham gia vào nhiều vụ vận chuyển ma túy và tiêu thụ hàng hóa trộm cắp, bị giới chức bắt vào năm 2010 với ba cáo buộc giết người.
Khi bị giam tại nhà tù Tocoron, Flores vượt ngục năm 2012 bằng cách hối lộ một lính gác và sau đó bị bắt lại vào năm 2013. Được đưa trở lại Tocoron, Flores đã biến nhà tù này thành "đại bản doanh" của chính mình bằng cách lôi kéo tù nhân tham gia băng đảng Tren de Aragua do ông ta lập ra.
Flores đã dần biến nó thành một "tổ chức tội phạm xuyên quốc gia" và điều hành băng đảng ngay từ trong nhà tù. Lực lượng an ninh Venezuela đột kích cơ sở này vào tháng 9/2023 và phát hiện nó có cả một hồ bơi, vài nhà hàng cùng kho vũ khí chứa súng trường tự động, súng máy cùng hàng nghìn viên đạn do các tù nhân kiểm soát.
Theo Bộ Ngoại giao Mỹ, Flores đã mở rộng tầm ảnh hưởng của băng đảng ra ngoài cổng nhà tù, giành quyền kiểm soát các mỏ vàng ở bang Bolivar, những tuyến đường buôn lậu ma túy trên bờ biển Caribe cùng các cửa khẩu biên giới bất hợp pháp giữa Venezuela và Colombia.
Tên của băng đảng này dịch ra là "Chuyến tàu Aragua" và có thể bắt nguồn từ một công đoàn công nhân đường sắt. Công đoàn này từng kiểm soát một đoạn đường sắt đi qua bang Aragua, nằm trên bờ biển Caribe của Venezuela, thực hiện hành vi tống tiền các nhà thầu và rao bán việc làm tại công trường, Luis Izquiel, giáo sư tội phạm học tại Đại học Trung tâm Venezuela, cho biết.
Dưới bàn tay của Flores, TdA đã mở rộng hoạt động sang Colombia, Ecuador, Peru và Chile, đồng thời đa dạng hóa hoạt động từ tống tiền người di cư sang buôn bán tình dục, giết người theo hợp đồng và bắt cóc.
Theo hầu hết các nguồn tin, TdA đã vươn ra khỏi Venezuela khi quốc gia này rơi vào cuộc khủng hoảng kinh tế và nhân đạo năm 2014, khiến các hoạt động tội phạm trở nên kém hấp dẫn hơn. Hiện nay, TdA được cho là có mặt ở 8 quốc gia khác bên ngoài Venezuela. Nhóm hoạt động và mở rộng địa bàn bằng cách lập liên minh, đối tác với những tổ chức tội phạm địa phương.
Chẳng hạn tại Ecuador, TdA được cho là hợp tác cùng các nhóm có liên kết với băng đảng Sinaloa của Mexico. Tại Colombia, một số nguồn tin cáo buộc TdA móc nối với các thành viên thuộc nhóm phiến quân Quân đội Giải phóng Quốc gia (ELN) "vận hành các mạng lưới buôn bán tình dục ở thị trấn biên giới Villa del Rosario và Norte de Santander".
Các nhóm tội phạm này lợi dụng tình cảnh khó khăn của người di cư Venezuela và những người Colombia phải di tản để biến họ thành "nô lệ vì nợ". Cảnh sát trong khu vực cho biết hàng nghìn người đã trở thành nạn nhân của TdA.
Theo Văn phòng Kiểm soát Tài sản Nước ngoài (OFAC) thuộc Bộ Tài chính Mỹ, các thành viên TdA thường hạ sát những nạn nhân tìm cách bỏ trốn hay chống lại nhóm và "công khai cái chết của họ để đe dọa những người khác".
"Nhằm mở rộng mạng lưới, TdA đã xâm nhập vào các nền kinh tế tội phạm địa phương ở Nam Mỹ, thiết lập những hoạt động tài chính xuyên quốc gia, rửa tiền thông qua tiền điện tử và thiết lập quan hệ với cả Primeiro Comando da Capital, nhóm tội phạm có tổ chức khét tiếng ở Brazil đang bị Mỹ trừng phạt", OFAC cho hay.
Nhà báo Ronna Risquez, tác giả cuốn sách được coi là tài liệu tham khảo về TdA, năm ngoái ước tính nhóm có 5.000 thành viên và lợi nhuận hàng năm từ 10 đến 15 triệu USD. Nhưng những người khác ước tính số thành viên của TdA chỉ bằng khoảng một nửa con số trên.
Một công tố viên ở Chile mô tả TdA là "tổ chức tàn bạo" sử dụng các hành vi giết người và tra tấn dã man để đạt được mục đích. Cựu phó tổng thống Colombia Oscar Naranjo gọi TdA là "tổ chức tội phạm gây rắc rối nhất ở Mỹ Latin hiện nay, tạo ra thách thức thực sự cho khu vực".
"Xuồng chở ma túy" từ Venezuela bị quân đội Mỹ phá hủy ngày 2/9. Video: TruthSocial/realDonaldTrump
TdA thường được so sánh với băng đảng MS-13 cực kỳ bạo lực đến từ El Salvador. Các thành viên TdA còn bị cáo buộc đóng giả sĩ quan cảnh sát Chile, đột nhập vào căn hộ của chính trị gia đối lập Venezuela Ronald Ojeda tại một tòa nhà ở thủ đô Santiago của Chile vào tháng 2/2024. Khoảng 9 ngày sau, giới chức Chile phát hiện thi thể của Ojeda bị chôn dưới một khối bê tông.
Theo Biên phòng Mỹ và Cục Điều tra Liên bang (FBI), TdA đã thành lập chi nhánh tại Mỹ. Các hãng tin Mỹ đưa tin thành viên TdA "có chân rết" ở ít nhất 16 bang tại nước này và đang "gieo rắc hỗn loạn trong cộng đồng".
Các thành viên TdA "đã trà trộn vào dòng người di cư từ khắp Nam Mỹ đến những quốc gia khác và thành lập chân rết. Có vẻ như họ cũng đã di cư lên phía bắc tới Mỹ", Britton Boyd, đặc vụ FBI tại El Paso, Texas, cho hay.
Một số thành viên bị tình nghi thuộc băng đảng này đã bị bắt ở Florida, Pennsylvania, New York, California, Texas và một số bang khác. Tháng 12/2024, một cặp vợ chồng ở Aurora, Colorado, bị nhóm người nhập cư không giấy tờ bắt cóc ngay tại khu chung cư của họ. Cảnh sát cho biết hai người bị trói, tra tấn và bị đánh bằng báng súng. Theo cảnh sát trưởng Todd Chamberlain, một số nghi phạm được xác định là thành viên TdA.
Một thách thức đối với các quan chức thực thi pháp luật Mỹ là việc họ không thể nắm được có bao nhiêu thành viên TdA đã xâm nhập vào nước này. Một số người Venezuela nhập cư cho biết họ bắt đầu thấy những hoạt động tội phạm "giống như ở quê hương mình" tại Florida cùng nhiều bang khác của Mỹ.
Song vào tháng 10/2024, Insight Crime, tổ chức nghiên cứu chuyên về tội phạm có tổ chức, nhận định tin đồn về TdA "dường như lan nhanh hơn hiện diện thực sự của nhóm tại Mỹ".
"Đến nay, không có bằng chứng nào cho thấy các băng nhóm ở Mỹ hợp tác với nhau hoặc với các nhóm tội phạm khác", Insight Crime lưu ý. "Nhà chức trách cũng chưa công bố bất kỳ bằng chứng nào về việc những tên tội phạm nhận chỉ đạo cụ thể từ đầu sỏ TdA hoặc gửi tiền về Venezuela hay các quốc gia nước ngoài khác".
Chính quyền tổng thống Joe Biden mùa hè năm ngoái trừng phạt TdA với cáo buộc buôn bán tình dục xuyên biên giới. Nhưng theo Adam Isaacson, giám đốc giám sát quốc phòng tại nhóm vận động nhân quyền Văn phòng Washington về Mỹ Latin, các lệnh trừng phạt từ Mỹ đối với băng đảng TdA có thể không tác động nhiều tới hoạt động bình thường của nhóm.
"Đối với các thành viên băng đảng, lệnh trừng phạt không tạo ra nhiều thay đổi", ông cho biết. "Tuy nhiên, chúng sẽ tạo điều kiện dễ dàng hơn cho giới chức Mỹ trong việc dành thêm các nguồn lực tình báo và quốc phòng để truy lùng TdA".
Larry Alvarez, một trong những thủ lĩnh sáng lập TdA, bị bắt tại Colombia hồi năm 2024. Ảnh: Cảnh sát Quốc gia Colombia
Năm ngoái, dựa vào những tin đồn rằng băng đảng TdA đang hoành hành ở Aurora, bang Colorado và gieo rắc kinh hoàng ở một số khu chung cư, ông Trump đã mô tả thành phố như một minh chứng về những gì mà tình trạng di cư không kiểm soát có thể gây ra cho nước Mỹ.
Dù vậy, cảnh sát Aurora cho biết ảnh hưởng của băng đảng chỉ là "cá biệt". "TdA không 'kiểm soát' thành phố", Thị trưởng Aurora Mike Coffman và thành viên hội đồng thành phố Danielle Jurinsky lúc bấy giờ khẳng định.
Dù vậy, Tổng thống Mỹ vẫn quyết định triển khai 8 tàu chiến tới khu vực phía nam Caribe để tiến hành chiến dịch chống ma túy, chú trọng tới băng đảng TdA ở Venezuela. Chính phủ Venezuela cho hay nhóm tàu này mang theo 1.200 tên lửa đang nhắm vào nước họ và tuyên bố "sẵn sàng chiến đấu ở mức cao nhất" để tự bảo vệ.
Mỹ ngày 3/9 xác nhận đã thực hiện một “cuộc tấn công chính xác” nhằm vào con tàu tình nghi vận chuyển ma túy xuyên quốc gia, khiến 11 người trên tàu...
Nguồn: [Link nguồn]
-03/09/2025 11:54 AM (GMT+7)
