Đoán tỷ số
Lịch
Trí tuệ nhân tạo khiến hóa đơn điện tăng cao
Nhiều hộ gia đình Mỹ bất ngờ khi hóa đơn điện tăng vọt trong năm 2024. Ngoài chi phí bảo trì lưới điện và thời tiết khắc nghiệt, các chuyên gia cho rằng “cơn bùng nổ AI” cũng đang góp phần làm giá điện leo thang và xu hướng này có thể còn kéo dài nhiều năm tới.
Câu chuyện của Lindsey Martin, một y tá sống tại Kentucky (Mỹ), đã thu hút hàng nghìn bình luận trên TikTok khi cô chia sẻ hóa đơn điện tháng 7 lên tới 314 USD, rồi tăng tiếp lên 372 USD vào tháng 8 - gấp hơn hai lần so với cách đây vài năm. “Trước đây tôi thấy 150 USD đã là quá cao, giờ ước gì hóa đơn chỉ còn bằng một nửa như thế,” Martin nói.
Theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ (EIA), giá điện trung bình tại Mỹ đã tăng 13% kể từ năm 2022 và dự kiến sẽ tiếp tục vượt tốc độ lạm phát trong thời gian tới. Một số khu vực như Bờ Tây, vùng Trung – Đại Tây Dương hay New England còn ghi nhận mức tăng mạnh hơn hẳn mức trung bình toàn quốc.
Nguyên nhân chính, theo các chuyên gia năng lượng, nằm ở chi phí nâng cấp và bảo trì hệ thống lưới điện, vốn ngày càng chịu ảnh hưởng từ thiên tai và biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, có một “người mới” trong danh sách thủ phạm: trí tuệ nhân tạo (AI).
Trí tuệ nhân tạo đang tiêu tốn điện năng như thế nào?
Bùng nổ AI khiến nhu cầu điện tăng mạnh chưa từng có trong hai thập kỷ. Các trung tâm dữ liệu – “bộ não” của AI – đang hoạt động với cường độ cao để xử lý khối lượng tính toán khổng lồ. Báo cáo của Bộ Năng lượng Mỹ dự đoán, đến năm 2028, các trung tâm dữ liệu sẽ tiêu thụ 6,7–12% tổng lượng điện của cả nước, tăng gần gấp ba so với năm 2023.
Chỉ riêng OpenAI và Broadcom mới đây đã công bố kế hoạch phát triển 10 gigawatt chip và hệ thống AI tùy chỉnh, đủ để cung cấp điện cho cả một thành phố lớn. Trong khi đó, Meta chi 17 tỷ USD và Microsoft chi tới 24,2 tỷ USD trong quý II/2024 để xây dựng cơ sở hạ tầng và trung tâm dữ liệu.
Hệ quả là những khu vực có trung tâm dữ liệu mọc lên chứng kiến giá điện tăng tới 267% so với 5 năm trước, theo phân tích của Bloomberg. “Ngành năng lượng chưa đủ năng lực đáp ứng tốc độ tăng nhu cầu này,” chuyên gia Bob Johnson của hãng nghiên cứu Gartner cảnh báo.
Vì sao AI lại tiêu tốn nhiều điện đến vậy?
Theo các chuyên gia, các công cụ AI hiện nay không còn chỉ dừng ở việc xử lý văn bản, mà đã phát triển tới mức tạo ra video, hình ảnh và mã hóa website chỉ trong vài giây – tất cả đều cần lượng tính toán khổng lồ. “AI là một lĩnh vực cực kỳ ngốn tài nguyên điện toán,” giáo sư Shaolei Ren của Đại học California, Riverside cho biết.
Sự bùng nổ này đòi hỏi nâng cấp hạ tầng trung tâm dữ liệu, từ nguồn cung điện đến hệ thống làm mát, khiến nhu cầu điện tăng nhanh chóng. Ông Rich Powell, Giám đốc điều hành Hiệp hội Người mua Năng lượng Sạch, nhận định đây là “mức tăng nhu cầu điện lớn nhất mà Mỹ chứng kiến trong 20 năm qua.”
Ngoài AI, xu hướng chuyển đổi sang hệ thống sưởi bằng điện trong nhà ở và sự mở rộng của các nhà máy sản xuất công nghệ cao cũng góp phần khiến nhu cầu điện tăng vọt.
Ai thực sự phải trả giá cho cơn khát điện của AI?
Giá điện bán lẻ hiện phản ánh tổng chi phí sản xuất, truyền tải và phân phối điện, nhưng hệ thống định giá chưa theo kịp thực tế mới. Các doanh nghiệp lớn thường trả giá rẻ hơn do điện chỉ cần cung cấp tới một địa điểm tập trung, trong khi người dân phải gánh phần hạ tầng phức tạp hơn.
Tại bang Oregon, chính quyền đã phải ban hành đạo luật buộc các trung tâm dữ liệu tự chi trả phần điện năng mà họ gây áp lực lên lưới điện, thay vì để người dân gánh phí. “Nói cách khác, người dân không nên phải trả tiền điện thay cho các trung tâm dữ liệu, nhưng điều đó chưa được áp dụng rộng rãi,” chuyên gia Johnson nhận xét.
Nếu không sớm điều chỉnh mô hình giá điện, chi phí này có thể tiếp tục bị “đổ” lên đầu người tiêu dùng, nhất là khi làn sóng đầu tư vào AI và trung tâm dữ liệu vẫn chưa có dấu hiệu chững lại.
Theo chuyên gia, việc biểu giá điện luỹ tiến với các mức giá trong từng bậc thang quá cao so giá bán lẻ bình quân (tăng 4,8%), khiến hóa đơn tiền điện...
Nguồn: [Link nguồn]
-18/10/2025 08:46 AM (GMT+7)
