Người cao tuổi nên ăn ít 3 loại hạt này, càng ăn nhiều thận càng yếu

Ăn nhiều loại hạt này chẳng khác nào bắt thận "tăng ca làm thêm giờ". Đặc biệt là những loại hạt có hương vị đậm đà như rang muối, ngũ vị hương, cay, vì chúng có hàm lượng Natri cực cao. Một nắm hạt có thể tương đương với hai muỗng muối!

Nhiều người cao tuổi biết rằng ăn nhiều dầu mỡ, đường không tốt cho sức khỏe, nhưng hễ nhắc đến hạt, họ liền coi đó là "thực phẩm lành mạnh"—giàu dinh dưỡng, giúp tăng cường trí nhớ, chống Alzheimer... Nhưng sự thật là, hạt cũng có những "thành phần nguy hiểm"; đặc biệt là một số loại, ăn càng nhiều, áp lực lên thận càng lớn, không chỉ làm tăng creatinine máu, làm trầm trọng thêm protein niệu, mà còn có thể thúc đẩy suy thận.

Có người ăn hạt dưa, hạt thông quanh năm, kết quả chức năng thận suy giảm dần theo từng năm, nhưng lại không hề nghi ngờ rằng hạt chính là thủ phạm. Nhiều người bỏ qua một sự thật: Thận không phải là "siêu nhân", nó có giới hạn chịu đựng. Dù hạt có mật độ dinh dưỡng cao, nhưng chúng cũng rất giàu các khoáng chất như Natri (Sodium), Phốt pho (Phosphorus) và Kali (Potassium).

Người trẻ ăn một chút không sao, nhưng người lớn tuổi vốn có khả năng trao đổi chất giảm, nhiều người lại mắc các mức độ bệnh thận mãn tính khác nhau. Ăn nhiều loại hạt này chẳng khác nào bắt thận "tăng ca làm thêm giờ." Đặc biệt là những loại hạt có hương vị đậm đà như rang muối, ngũ vị hương, cay, vì chúng có hàm lượng Natri cực cao. Một nắm hạt có thể tương đương với hai muỗng muối!

Người cao tuổi nên ăn ít 3 loại hạt này

1. Hạt rang muối, ngũ vị hương, cay (chứa Natri cao)

Nhiều người nghĩ ngay đến hạnh nhân rang muối, hạt dưa ngũ vị, đậu phộng cay. Những loại hạt này giòn tan, mặn mà, cay nhẹ, khiến bạn khó lòng dừng lại khi xem phim. Nhưng vấn đề nằm ở chính "hương vị" này.

Hạt hướng dương. Ảnh minh họa

Trong quá trình chế biến, để tăng hương vị và thời hạn bảo quản, nhà sản xuất thường thêm vào một lượng lớn muối ăn, bột nêm và chất tăng hương vị.

Tác hại: Tiêu thụ lâu dài không chỉ làm huyết áp của người lớn tuổi tăng vọt, mà còn dễ làm tăng gánh nặng lọc của cầu thận. Đặc biệt là người cao tuổi mắc bệnh cao huyết áp, tiểu đường kèm theo bệnh thận mãn tính, đây chẳng khác nào "gánh nặng chồng chất". Một túi hạt dưa nhỏ bé có thể chứa lượng Natri cao hơn cả một bát cháo mặn.

2. Hạt giàu phốt pho

Ngoài hạt tẩm gia vị, còn một loại "sát thủ ẩn mình" là hạt giàu Phốt pho. Đại diện tiêu biểu là hạt điều và hạt thông. Hai loại hạt này tuy có kết cấu béo ngậy, mịn màng, nhưng hàm lượng Phốt pho cực kỳ cao.

100 gram hạt điều chứa khoảng 490 mg Phốt pho.

100 gram hạt thông chứa khoảng 595 mg Phốt pho.

Trong khi đó, người khỏe mạnh nên kiểm soát lượng Phốt pho nạp vào dưới 700 mg mỗi ngày.

Tác hại: Khi chức năng thận của người cao tuổi suy giảm, khả năng thải Phốt pho yếu đi. Phốt pho tích tụ trong cơ thể dễ gây ra tăng Phốt pho máu, dẫn đến loãng xương, ngứa da, và nghiêm trọng hơn là vôi hóa mạch máu, làm tăng nguy cơ tai biến tim mạch. Trên lâm sàng, nhiều bệnh nhân chạy thận phải nhập viện nhiều lần chỉ vì vấn đề Phốt pho vượt quá tiêu chuẩn.

Người già răng yếu thường thích các loại hạt đã được chế biến thành vụn, nghiền nát (như hỗn hợp hạt trộn để rắc cháo, trộn cơm), nhưng chúng thường đi kèm với các loại nước sốt giàu Phốt pho, càng làm tăng nguy cơ. Bác sĩ khuyên, nếu chức năng thận đã không tốt, những món "ngon miệng, trơn tru" này tốt nhất nên tránh.

Hạt thông. Ảnh minh họa

3. Hạt giàu kali

Hạt giàu Kali bao gồm hạt dẻ cười (Pistachio) và hạt phỉ (Hazelnut). Mặc dù Kali là nguyên tố cần thiết cho chức năng tim và thần kinh, nhưng khi chức năng thận của người cao tuổi suy giảm, khả năng bài tiết Kali cũng giảm theo.

Hạt điều. Ảnh minh họa

Tác hại: Nạp quá nhiều Kali dễ dẫn đến tăng Kali máu. Nhẹ thì yếu cơ, mệt mỏi; nặng thì rối loạn nhịp tim, ngừng tim. 100 gram hạt dẻ cười chứa đến 1020 mg Kali, hạt phỉ cũng trên 700 mg. Tức là, chỉ cần ăn một nắm nhỏ cũng có thể vượt quá giới hạn an toàn.

Kali là vấn đề thường khó nhận biết hơn. Nhiều người chỉ nghĩ chuối, cam mới giàu Kali mà bỏ qua hạt là "nguồn Kali cô đặc" thực sự. Hơn nữa, hạt thường được ăn "cả nắm" chứ không phải một vài quả như trái cây, bệnh nhân thận không thể chịu đựng được. Nhiều người lớn tuổi kiểm soát được độ mặn của bữa ăn, nhưng lại không vượt qua được "cửa ải ăn vặt," cuối cùng dẫn đến cả Kali, Phốt pho và Natri đều vượt quá tiêu chuẩn, làm chức năng thận ngày càng xấu đi.

Hạt phỉ. Ảnh minh họa

Lời khuyên ăn hạt đúng cách

Thực tế, không phải tất cả các loại hạt đều bị "cấm." Các loại hạt nguyên vị như óc chó, hạnh nhân, đậu phộng, chỉ cần không quá mặn và không quá liều lượng thì thỉnh thoảng ăn một chút vẫn ổn.

Liều lượng an toàn: Khoảng 10 gram hạt nguyên vị mỗi ngày (một nắm nhỏ) là phạm vi an toàn.

Cách ăn: Người lớn tuổi răng yếu có thể chọn ăn hạt đã ngâm mềm, hoặc nghiền nhỏ trộn với cơm/cháo, nhưng tuyệt đối không được dùng hạt thay thế lương thực chính và không được ăn vô độ.

Bác sĩ nhắc nhở rõ ràng: Người có chức năng thận kém nên tránh 3 loại hạt trên càng nhiều càng tốt. Các loại hạt tẩm gia vị ngon miệng dễ nghiện nhưng lại là cái bẫy lớn. Ăn vào dễ, đào thải ra khó, thận sẽ phải chịu đựng khốn khổ.

Sự khỏe mạnh thực sự được xây dựng trên nhận thức tỉnh táo, chứ không phải sự "nghĩ rằng có dinh dưỡng" một cách mù quáng.