Khám phá các phiên bản xe lăn qua từng thời kì, “người bạn” hỗ trợ vận động của người khuyết tật

Sự kiện: Sống khỏe

Lịch sử của xe lăn cho chúng ta thấy những tiến bộ công nghệ đã được thúc đẩy như thế nào bởi nhu cầu thay đổi, hoàn cảnh của những người đi xe lăn trong suốt thời kì lịch sử.

Các bản khắc trên đá từ Trung Quốc cổ đại và Hy Lạp cho thấy rằng thiết bị có hình dáng kiểu xe lăn đã được sử dụng ít nhất từ ​​thế kỷ 6 sau Công nguyên và chưa một ai trông thấy nó ngoài đời.

Khám phá các phiên bản xe lăn qua từng thời kì, “người bạn” hỗ trợ vận động của người khuyết tật - 1

Xe lăn ở Châu Âu (1850-1890)

Một phiên bản khác của xe lăn được phát minh bởi một nhà phát minh vô danh cho Vua Philip của Tây Ban Nha vào năm 1595. Trong những năm cuối đời, nhà vua bị bệnh khớp nặng khiến việc đi lại khó khăn. Chiếc ghế này được thiết kế cầu kỳ với vải bọc sang trọng, có chỗ để tay và chân, và bốn bánh xe nhỏ để nhà vua có thể được đẩy đi một cách dễ dàng.

Khám phá các phiên bản xe lăn qua từng thời kì, “người bạn” hỗ trợ vận động của người khuyết tật - 2

Fafler đang ngồi trên chiếc xe lăn do mình tạo ra

Chiếc xe lăn tự hành đầu tiên được phát minh vào năm 1655 bởi nhà sản xuất đồng hồ liệt nửa người ở Nuremberg, Đức Stephan Farfler (1633-1689), người đã tự chế tạo thiết bị hỗ trợ di chuyển khi mới 22 tuổi sau khi bị gãy lưng thời niên thiếu. Sử dụng chuyên môn của mình, khung xe lăn của Fafler dựa trên khung xe ba bánh và hoạt động bằng cách xoay các tay cầm gắn với bánh trước có bánh răng bằng cách sử dụng một hệ thống các tay quay và bánh răng. Mặc dù phải mất vài trăm năm nữa cho đến khi phát minh ra xe đạp, nhưng có thể dễ dàng coi chiếc xe lăn này là tiền thân của nó.

Nhóm Bảo tàng Khoa học ở Anh có một ví dụ thú vị về chiếc xe lăn  được lấy cảm hứng từ thiết kế của Fafler. Được chế tạo ở Anh từ năm 1910-1920, chiếc ghế này có ba bánh xe chính và được truyền động bằng xích bằng hai tay quay ở hai bên người lái.

Khám phá các phiên bản xe lăn qua từng thời kì, “người bạn” hỗ trợ vận động của người khuyết tật - 3

Xe lăn vào năm 1910-1920

Từ nửa sau thế kỷ 18, một số phát triển quan trọng về xe lăn đã xảy ra ở thị trấn Bath. Vào thời điểm này, Bath là một điểm đến nổi tiếng dành cho những người ốm yếu và tàn tật từ khắp nước Anh và châu Âu, những người tìm kiếm sự thoải mái và chữa bệnh từ nước khoáng và vật lý trị liệu được cung cấp ở đó.

Để đáp ứng nhu cầu của du khách tàn tật muốn đến vùng biển, một số xe lăn đã được thiết kế và có sẵn để cho thuê. Thiết kế phổ biến nhất trong thời kỳ này là của John Dawson với 'Ghế tắm' năm 1783 là một mẫu được hỗ trợ bởi hai bánh xe nối với một trục bên dưới ghế, với một bánh xe xoay nhỏ phía trước chỗ để chân hỗ trợ.

Khám phá các phiên bản xe lăn qua từng thời kì, “người bạn” hỗ trợ vận động của người khuyết tật - 4

Ghế tắm

Người lái có thể lái “Ghế tắm” thông qua một thanh cong dài kết nối với bánh trước, mặc dù vẫn phải đẩy bởi một người phục vụ. Các biến thể của Ghế tắm nhanh chóng trở nên rất phổ biến và nhanh chóng sánh ngang với ghế Sedan - một hình thức đi lại của những người tàn tật giàu có trên khắp nước Anh. Bộ sưu tập của Bảo tàng Khoa học Anh thậm chí còn có một chiếc Ghế tắm được làm cho Nữ hoàng Victoria vào năm 1893.

Khám phá các phiên bản xe lăn qua từng thời kì, “người bạn” hỗ trợ vận động của người khuyết tật - 5

Ghế tắm của nữ hoàng Victoria

Trong suốt thế kỷ 19, nhiều cải tiến đã được thực hiện đối với xe lăn nhằm thúc đẩy sự thoải mái, cơ động và độc lập, bao gồm việc phát minh ra bánh xe đẩy phía sau và vành xe đẩy.

Có lẽ chiếc xe lăn thành công nhất về mặt thương mại được bán trên thị trường là chiếc xe lăn gấp 'khung X' mang tính cách mạng. Được phát triển vào những năm 1930 bởi các kỹ sư người Mỹ Harry Jennings và Herbert Everest - sau họ bị liệt trong một vụ tai nạn - chiếc ghế tương đối nhẹ và dễ vận chuyển vẫn còn quen thuộc cho đến ngày nay.

Khám phá các phiên bản xe lăn qua từng thời kì, “người bạn” hỗ trợ vận động của người khuyết tật - 6

Xe lăn gấp năm 1958

Những tiến bộ chưa từng có trong công nghệ xe lăn bằng tay đã được phát triển ​​kể từ những năm 1930 với các vật liệu như nhôm và titan làm cho các thiết bị nhẹ hơn nhiều so với các phiên bản thép cũ, và với sự ra đời của các mẫu xe thể thao được điều chỉnh đặc biệt cho hoạt động thể thao.

Ví dụ, chiếc xe lăn thể thao 'Shadow Racer' được thiết kế cho các cuộc đua đường trường bởi Jim Martinson, một cựu chiến binh. Được sản xuất bởi công ty Quickie Designs vào đầu những năm 1990 cùng với ghế chơi quần vợt và bóng rổ, sự phát triển của xe lăn thể thao làm nổi bật vai trò của tham vọng cá nhân thúc đẩy sự thích nghi và tiến bộ của công nghệ.

Khám phá các phiên bản xe lăn qua từng thời kì, “người bạn” hỗ trợ vận động của người khuyết tật - 7

Xe lăn thể thao (1993-1995)

Ngày nay xe lăn là một trong những thiết bị hỗ trợ được sử dụng phổ biến nhất để nâng cao khả năng vận động cá nhân của người khuyết tật. Được Tổ chức Y tế Thế giới coi là quyền cơ bản của con người đối với những người bị hạn chế khả năng vận động, nó mở ra một thế giới độc lập và cho phép tham gia vào đời sống xã hội, kinh tế và văn hóa.

Nguồn: [Link nguồn]

Lịch sử ra đời của khí dung trị liệu từ cổ đại cho tới hiện đại

Qua nhiều thế kỷ, những khám phá từ nhiều nền văn hóa đã nâng cao việc cung cấp các loại bình xịt trị liệu.

Chia sẻ
Gửi góp ý
Theo CHÂU AN (Theo Sciencemuseum) ([Tên nguồn])
Sống khỏe Xem thêm
Báo lỗi nội dung
GÓP Ý GIAO DIỆN