9 thay đổi trên da cảnh báo bệnh gan, lupus ban đỏ hay tiểu đường

00:00 / 0:00

Chuẩn

Tốc độ đọc

Da vàng cảnh báo sức khỏe gan, vết thương lâu lành có thể do tiểu đường, hay phát ban hình cánh bướm trên mặt là dấu hiệu của bệnh lupus ban đỏ...

Da hoặc mắt ngả vàng

Ảnh: Daria Kulkova

Nếu vùng da hoặc tròng trắng mắt chuyển sang màu vàng, đó không chỉ là dấu hiệu của mệt mỏi. Hiện tượng này thường liên quan đến bệnh vàng da, cảnh báo những vấn đề về gan. Nguyên nhân có thể do viêm gan, sỏi mật, thậm chí xơ gan. Màu vàng xuất hiện khi bilirubin - một sắc tố mật - tích tụ trong máu. Ở trẻ sơ sinh, vàng da đôi khi vô hại và tự hết, nhưng ở người lớn, đây gần như luôn là dấu hiệu cảnh báo cần được kiểm tra y tế ngay.

Những mảng da sẫm màu, mịn như nhung

Những mảng da dày, sẫm màu, gần giống như da lộn quanh cổ hoặc dưới cánh tay có thể trông giống như một bệnh lý về da, nhưng chúng thường liên quan đến tình trạng kháng insulin. Y học gọi chúng là acanthosis nigricans. Dù không gây đau, hiện tượng này thường là "lời nhắc" của cơ thể về nguy cơ mắc tiểu đường. Đôi khi nó liên quan đến rối loạn hormone và hiếm gặp hơn là ung thư dạ dày.

Phát ban hình cánh bướm trên mặt

Ảnh: Adobe Stock

Nếu tình trạng đỏ lan rộng trên má và sống mũi tạo thành hình cánh bướm và kéo dài dai dẳng, đó có thể không phải chỉ là chứng đỏ mặt (rosacea). Dấu hiệu này có thể liên quan đến lupus ban đỏ, một bệnh tự miễn còn gây mệt mỏi, đau khớp và sốt. Đây là dạng phát ban nhìn bề ngoài giống vấn đề thẩm mỹ, nhưng thực chất bắt nguồn từ những rối loạn sâu bên trong cơ thể.

Da khô ráp, ngứa ngáy như sa mạc

Mùa đông có thể khiến da khô, nhưng nếu tình trạng ngứa kéo dài và kem dưỡng ẩm chẳng mấy tác dụng, nguyên nhân có thể không chỉ là chàm (eczema). Các bệnh về tuyến giáp, thận hoặc gan đều có thể gây khô và ngứa dữ dội. Đáng chú ý, cảm giác ngứa đôi khi xuất hiện trước cả những triệu chứng khác, vì vậy đây là dấu hiệu mà bạn không nên bỏ qua.

Thay đổi nốt ruồi

Nếu một nốt ruồi bắt đầu thay đổi hình dạng, màu sắc hoặc trông khác biệt so với những nốt khác trên cơ thể, bạn tuyệt đối không nên bỏ qua. Các bác sĩ da liễu thường áp dụng quy tắc ABCDE để nhận biết: bất đối xứng (Asymmetry), bờ viền bất thường (Border), màu sắc loang lổ (Color), đường kính lớn hơn 6 mm (Diameter) và có sự thay đổi theo thời gian (Evolving). Khi một nốt ruồi đều có những thay đổi này, đó có thể là dấu hiệu của u hắc tố ác tính (melanoma). Dạng ung thư da này rất nguy hiểm nếu chậm trễ phát hiện, nhưng có khả năng điều trị cao nếu được chẩn đoán sớm.

Vết bầm không rõ nguyên nhân

Ảnh: Adobe Stock

Thỉnh thoảng va quệt khiến đầu gối bầm tím là chuyện bình thường. Nhưng nếu các vết bầm xuất hiện thường xuyên mà không có lời giải thích, hoặc kèm theo những chấm đỏ li ti, đó có thể là dấu hiệu máu không đông tụ đúng cách. Nguyên nhân đôi khi chỉ là thiếu vitamin, nhưng cũng có thể nghiêm trọng hơn như rối loạn tiểu cầu hay bệnh bạch cầu. Một vài vết bầm lẻ tẻ thì không đáng lo, nhưng bầm tím lặp đi lặp lại và không rõ lý do thì cần được chú ý.

Da dày cứng, kém đàn hồi

Làn da vốn dĩ phải mềm mại và linh hoạt theo từng cử động. Khi da trở nên căng cứng, dày hoặc khó co giãn bất thường, đó có thể là dấu hiệu của xơ cứng bì (scleroderma) - tình trạng hệ miễn dịch khiến mô liên kết bị xơ cứng. Bệnh không chỉ ảnh hưởng đến da mà còn có thể tác động đến cả các cơ quan nội tạng. Đôi khi, hiện tượng da dày cũng liên quan đến vấn đề về thận hoặc tác dụng phụ của việc dùng thuốc lâu dài.

Da nhợt nhạt hoặc ngả xanh

Da bỗng trở nên nhợt nhạt, xanh tái hay thậm chí hơi xám có thể là dấu hiệu máu thiếu oxy, thường liên quan đến các vấn đề tim hoặc phổi. Người mắc hội chứng Raynaud đôi khi thấy ngón tay chuyển trắng hoặc xanh khi căng thẳng hoặc gặp lạnh. Tuy nhiên, nếu tình trạng đổi màu xuất hiện ở môi, mặt, bàn tay hay lan rộng toàn thân, đây là dấu hiệu khẩn cấp cần được kiểm tra y tế ngay.

Vết thương lâu lành

Một vết xước tồn tại nhiều tuần liền hoặc những vết loét tái đi tái lại có thể là cách cơ thể báo hiệu tuần hoàn máu đang gặp vấn đề. Tiểu đường là nguyên nhân phổ biến, khi đường huyết cao làm chậm quá trình hồi phục và khiến da dễ nhiễm trùng. Tuần hoàn kém do bệnh mạch máu cũng có thể góp phần gây nên tình trạng này. Đôi khi, những vết loét "cứng đầu" lại là ung thư da đang ẩn mình ngay trước mắt.