6 vật dụng trong nhà dễ gây rối loạn nội tiết, tăng viêm nhiễm
Các chuyên gia y tế chỉ ra đồ chống dính, hộp nhựa đựng thực phẩm, giấy bạc, nến thơm, chất tẩy rửa mạnh hay nội thất chống cháy chứa các chất dễ gây viêm âm ỉ, rối loạn hormone.
Dụng cụ nấu chống dính
Các loại chảo chống dính thông thường được phủ PFAS (per- và polyfluoroalkyl substances, hay "hóa chất vĩnh cửu"). Khi bị đun quá nóng, chúng có thể giải phóng vào thực phẩm và môi trường. "Những chất này tích tụ trong cơ thể, gây rối loạn tín hiệu của tế bào miễn dịch và hormone", bác sĩ nội khoa người Mỹ Pooja Gidwani cho biết.
Nhiều nghiên cứu cho thấy, việc phơi nhiễm PFAS có liên quan đến nồng độ protein phản ứng C (CRP) cao - một chỉ dấu của lão hóa sớm, làm suy yếu khả năng tạo kháng thể sau tiêm vaccine ở trẻ em, đồng thời thúc đẩy hội chứng chuyển hóa. "Đây đều là dấu hiệu của sự rối loạn miễn dịch và viêm âm ỉ kéo dài", bác sĩ Gidwani nói.
Các chuyên gia khuyến nghị nên thay thế chảo chống dính truyền thống bằng những lựa chọn an toàn hơn, đồng thời chỉ dùng khi thực sự cần thiết.
Hộp nhựa đựng thực phẩm
Để bảo vệ sức khỏe, bạn nên thay hộp nhựa bằng các loại làm từ thủy tinh, thép không gỉ hoặc silicone, đặc biệt khi hâm nóng thức ăn. "Nhựa khi bị đun nóng, dùng trong lò vi sóng hoặc đã cũ mòn sẽ giải phóng bisphenol (BPA, BPS, BPF) và phthalate", bác sĩ Pooja Gidwani cho biết.
Nữ bác sĩ cũng nhấn mạnh, nhựa gắn nhãn "không BPA" chưa chắc an toàn hơn, vì thường chứa thêm các loại bisphenol khác để thay thế.
Theo bác sĩ Kara Wada, các chất rò rỉ từ hộp nhựa có liên quan đến rối loạn nội tiết và tình trạng viêm trong cơ thể. Nếu buộc phải dùng hộp nhựa, bạn không nên cho vào lò vi sóng và cần rửa tay sau mỗi lần sử dụng, bởi nhiệt độ cao từ máy rửa bát có thể khiến hóa chất độc hại phát tán nhiều hơn.
Giấy bạc
Không nên dùng giấy bạc để bọc hoặc bảo quản các thực phẩm có tính axit như cà chua, trái cây họ cam quýt hay giấm, vì chúng có thể khiến ion nhôm ngấm vào thức ăn. "Việc hấp thụ quá nhiều nhôm có liên quan đến stress oxy hóa và tình trạng viêm thần kinh; phơi nhiễm lâu dài còn bị nghi ngờ có liên quan đến bệnh Alzheimer", bác sĩ Gidwani nói.
Theo chuyên gia y học chức năng Jessica Peatross, giấy bạc có thể an toàn với một số loại thực phẩm, nhưng để hạn chế rủi ro, người dùng nên cân nhắc lựa chọn các giải pháp thay thế như màng bọc sáp ong hoặc giấy nến chưa tẩy trắng.
Nội thất và nệm có chất chống cháy
Phần lớn ghế sofa, ghế bành bọc nệm và nệm ngủ hiện nay đều được xử lý bằng hóa chất chống cháy, vốn có thể gây viêm trong cơ thể. Bác sĩ Peatross cho biết: "Quy định bắt buộc dùng chất chống cháy trong nội thất được ban hành từ thập niên 1970, dưới sức ép của các hãng thuốc lá sau khi nhiều vụ cháy nổ xảy ra vì người hút ngủ quên khi đang cầm thuốc". Việc hạn chế cháy là cần thiết, song cách làm này lại dẫn đến nhiều hệ lụy sức khỏe.
"Chất chống cháy (và thường cả phthalate) có thể phát tán vào bụi và không khí trong nhà", bác sĩ Kara Wada bổ sung. "Nghiên cứu gần đây cho thấy nệm trẻ em khi bị làm ấm có thể phát thải hợp chất độc hại, liên quan đến rối loạn hormone tuyến giáp, vấn đề phát triển thần kinh, hen suyễn và ung thư".
Nến thơm và bộ cắm điện khuếch tán tinh dầu
Nến thơm và bộ cắm điện khuếch tán tinh dầu thường chứa nhiều hóa chất có thể thúc đẩy phản ứng viêm trong cơ thể. "Tôi biết chúng có mùi rất dễ chịu, thậm chí mang lại cảm giác thoải mái, nhưng sáp paraffin, phthalate và hương liệu tổng hợp sẽ thải vào không khí các chất gây rối loạn nội tiết cùng hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC) như formaldehyde", bác sĩ Peatross cho biết. "Đó không phải sự thư giãn, mà là tình trạng viêm âm ỉ, khó nhận thấy". Những sản phẩm này còn có thể làm trầm trọng thêm dị ứng, hen suyễn và gây đau đầu.
Thay vì dùng hương liệu nhân tạo, người dùng có thể cân nhắc máy lọc không khí để loại bỏ mùi thay vì chỉ che giấu chúng. Ngoài ra, nến làm từ sáp ong hoặc sáp dừa kết hợp tinh dầu tự nhiên, hay các loại khuếch tán hương liệu tự nhiên, cũng là lựa chọn an toàn và ít gây viêm hơn.
Chất tẩy rửa mạnh
Các sản phẩm tẩy rửa như thuốc tẩy, amoniac hay loại có hương liệu nhân tạo đều có thể gây kích ứng và nên hạn chế sử dụng.
"Thuốc tẩy và amoniac thải ra các hợp chất clo và nitơ phản ứng mạnh", bác sĩ Pooja Gidwani cho biết. "Tiếp xúc lặp đi lặp lại sẽ làm tổn hại hàng rào biểu mô ở đường hô hấp và thúc đẩy tình trạng viêm do hệ miễn dịch gây ra".
Những tác động tiêu cực này đã được ghi nhận trong nhiều nghiên cứu trên nhân viên vệ sinh - nhóm thường xuyên phơi nhiễm hóa chất độc hại trong thời gian dài.
Theo bác sĩ Kara Wada, người dùng có thể chọn các thương hiệu sản phẩm tẩy rửa thiên nhiên. Ngoài ra, những nguyên liệu đa dụng, rẻ tiền như baking soda và giấm kết hợp với khăn lau cũng giúp làm sạch hiệu quả. Người dùng thậm chí có thể tự pha chế dung dịch vệ sinh an toàn tại nhà.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, bệ bồn cầu chứa khoảng 50 vi khuẩn trên mỗi 6,5 cm2. Trên thực tế, nhiều vị trí quen thuộc mà chúng ta ngỡ là sạch có...
Nguồn: [Link nguồn]
-06/09/2025 11:29 AM (GMT+7)