Ông Donald Trump có thể gây ra bao nhiêu thiệt hại cho Elon Musk?

00:00 / 0:00

Chuẩn

Tốc độ đọc

Căng thẳng giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và tỷ phú Elon Musk có thể gây tổn thất nghiêm trọng cho các công ty của Musk, từ Tesla, SpaceX đến nền tảng mạng xã hội X. Cơn thịnh nộ của ông Trump – người từng là đồng minh quyền lực của Musk – giờ có thể trở thành mối hiểm họa lớn nhất mà Musk phải đối mặt.

Giá cổ phiếu Tesla lao dốc sau xung đột Trump - Musk

Ngay sau cuộc “khẩu chiến” nảy lửa giữa ông Donald Trump và ông Elon Musk, cổ phiếu Tesla đã giảm mạnh tới 14% trong phiên giao dịch ngày thứ Năm. Nguyên nhân chính không chỉ đến từ căng thẳng cá nhân giữa hai ông lớn, mà còn từ lo ngại rằng ông Trump có thể dùng quyền lực chính trị để “đánh vào” lợi ích kinh doanh của Musk.

Giới đầu tư từng kỳ vọng mối quan hệ giữa Musk và ông Trump sẽ mang lại ưu đãi lớn cho Tesla, đặc biệt khi ông Trump tái đắc cử. Nhưng nay, khi hai người công khai đối đầu, rủi ro ngược lại hiện ra rõ rệt: Ông Trump có thể trừng phạt các công ty của Musk bằng cách cắt giảm hỗ trợ chính phủ hoặc thúc đẩy các cuộc điều tra.

Ông Trump đã bóng gió trên mạng xã hội Truth rằng sẽ tiết kiệm ngân sách “hàng tỷ USD” bằng cách chấm dứt các hợp đồng và trợ cấp chính phủ cho Musk – điều ông ngạc nhiên vì Tổng thống Biden chưa từng làm.

Musk không né tránh mà đáp trả đầy thách thức trên nền tảng X: “Càng ngày càng thú vị đấy” cùng biểu tượng mặt cười, và “Cứ làm đi, làm tôi vui đi.” Nhưng phản ứng ấy khó có thể xoa dịu nỗi lo của nhà đầu tư khi viễn cảnh “thù địch chính trị” có thể ảnh hưởng sâu rộng đến toàn bộ đế chế công nghệ của Musk.

Ngoài Tesla, những công ty nào của Musk có thể bị ảnh hưởng?

Không chỉ Tesla, SpaceX – công ty hàng không vũ trụ của Musk – đang phụ thuộc lớn vào các hợp đồng chính phủ, đặc biệt từ NASA và Lầu Năm Góc, với tổng giá trị vượt 20 tỷ USD. Các công ty khác như xAI (trí tuệ nhân tạo), Neuralink (giao diện não – máy tính) và nền tảng mạng xã hội X cũng đều chịu sự giám sát từ các cơ quan liên bang.

Thậm chí, Musk còn có thể đối mặt với các cuộc điều tra từ Ủy ban Chứng khoán Mỹ (SEC), vốn đang xem xét hành vi của ông khi mua cổ phần Twitter (nay là X) trước thương vụ thâu tóm.

Không dễ để thay thế SpaceX bằng đối thủ khác trong các hợp đồng quốc phòng hay không gian. Boeing – cái tên khả dĩ nhất – từng thất bại với chuyến bay có người lái duy nhất và để phi hành gia mắc kẹt trên Trạm Vũ trụ Quốc tế tới 9 tháng. Nhưng điều đó không có nghĩa SpaceX miễn nhiễm với nguy cơ chính trị, nhất là khi ông Trump quay lưng.

Tesla có thể mất bao nhiêu nếu bị cắt ưu đãi và chính sách hỗ trợ?

Các chính sách hiện hành của chính phủ Mỹ đóng vai trò quan trọng trong việc giúp Tesla tăng doanh thu. Ví dụ, khoản tín dụng thuế trị giá 7.500 USD cho mỗi xe điện bán ra không chỉ hỗ trợ người tiêu dùng mà còn cho phép Tesla nâng giá xe. Ước tính riêng năm ngoái, chính sách này có thể mang lại hàng tỷ USD cho Tesla.

Ngoài ra, Tesla còn thu về hơn 8 tỷ USD trong 6 năm qua nhờ bán tín chỉ phát thải cho các hãng xe khác – một “thị trường phụ” dựa vào các tiêu chuẩn môi trường do liên bang và tiểu bang đặt ra.

Tuy nhiên, ông Trump từng công khai phản đối các tiêu chuẩn phát thải này và muốn tước quyền của các bang trong việc tự đặt quy định môi trường. Nếu những chính sách đó bị hủy bỏ, thị trường tín chỉ mà Tesla đang hưởng lợi có thể sụp đổ.

Theo phân tích của JPMorgan, Tesla có thể thiệt hại khoảng 3,2 tỷ USD mỗi năm nếu mất cả hai nguồn lợi trên: tín dụng xe điện và doanh số bán tín chỉ phát thải.

Musk đã nhiều lần tuyên bố rằng tương lai phát triển của Tesla sẽ phụ thuộc vào dịch vụ taxi tự lái – một hệ thống không cần tài xế đi kèm. Tuy nhiên, phiên bản “tự lái hoàn toàn” hiện tại của Tesla vẫn yêu cầu có người điều khiển trong xe và kế hoạch ra mắt dịch vụ tại Austin, Texas trong tháng này vẫn chưa hoàn toàn chắc chắn.

Khả năng dịch vụ này bị trì hoãn là rất lớn nếu các cơ quan quản lý siết chặt quy định. Ủy ban An toàn Giao thông Đường cao tốc Quốc gia Mỹ (NHTSA) đã mở các cuộc điều tra liên quan đến tai nạn của xe Tesla sử dụng chế độ FSD (tự lái hoàn toàn).

Trước đây, nhiều người tin rằng nếu ông Trump tái đắc cử, các cuộc điều tra này sẽ bị ngưng lại. Nhưng nay, khi quan hệ giữa hai bên trở nên căng thẳng, triển vọng “ưu đãi chính sách” cũng mờ nhạt dần.

Elon Musk còn giữ lợi thế gì trước ông Donald Trump?

Dù bị đe dọa từ nhiều phía, Elon Musk không phải là người dễ bị lật đổ. Ông vẫn sở hữu nền tảng mạng xã hội X – nơi có ảnh hưởng lớn đến chính trị Mỹ hiện nay – và là một trong những tỷ phú có tiềm lực tài chính mạnh nhất thế giới.

Musk cũng không ngần ngại can thiệp vào chính trường: ông từng sử dụng thuật toán và quyền kiểm soát nội dung trên X để khuếch đại quan điểm của mình và hạn chế tiếng nói phản đối. Tuần qua, ông thậm chí đã đăng tải các thuyết âm mưu chưa được kiểm chứng nhằm bôi nhọ ông Trump.