Có hộ kinh doanh đạt doanh thu gần 560 tỉ đồng/năm

00:00 / 0:00

Chuẩn

Tốc độ đọc

Theo Bộ Tài chính, trong năm 2024, có năm hộ kinh doanh kê khai doanh thu đạt trên 200 tỉ đồng, đáng chú ý có hộ bán lẻ thủy sản tươi sống kê khai doanh thu đạt gần 560 tỉ đồng.

Bộ Tài chính vừa công bố hồ sơ dự thảo Luật Quản lý thuế (sửa đổi) để lấy ý kiến rộng rãi.

Cả nước có 5 hộ kinh doanh đạt doanh thu trên 200 tỉ đồng

Theo số liệu của Bộ Tài chính, năm 2025, Việt Nam có 1.829.920 hộ kinh doanh có doanh thu dưới 500 triệu đồng/năm. Tổng số thuế các hộ này dự kiến phải nộp trong năm 2025 là 5.551 tỉ đồng.

Về dữ liệu các hộ kinh doanh có doanh thu lớn thì trong năm 2024, cả nước có 860 hộ kinh doanh đạt doanh thu từ 30 tỉ đồng trở lên gồm 121 hộ nộp thuế khoán và 739 hộ nộp thuế theo phương pháp kê khai.

Các hộ này tập trung chủ yếu tại địa bàn các Chi cục Thuế khu vực I, II, IV, XV, XVI, XVII. Trong đó, đặc biệt có năm hộ kinh doanh kê khai đạt doanh thu trên 200 tỉ đồng/năm, bao gồm:

Hộ kinh doanh N.T.M.T (bán lẻ thủy sản tươi sống), tại địa bàn Chi cục Thuế khu vực XI, có doanh thu gần 560 tỉ đồng. Hộ kinh doanh D.T.O (bán buôn thực phẩm), tại địa bàn Chi cục Thuế khu vực III, có doanh thu gần 360 tỉ đồng.

Hộ kinh doanh N.T.L (lĩnh vực giáo dục khác), tại địa bàn Chi cục Thuế khu vực V, có doanh thu gần 360 tỉ đồng. Hộ kinh doanh T.T.L.A (bán lẻ dược phẩm, dụng cụ y tế), tại địa bàn Chi cục Thuế khu vực II, có doanh thu khoảng 228 tỉ đồng.

Hộ kinh doanh cung cấp nông sản N.T.Đ, tại địa bàn Chi cục Thuế khu vực II, có doanh thu khoảng 218 tỉ đồng.

Về dữ liệu các hộ kinh doanh nộp thuế khoán nhưng đã đáp ứng tiêu chí để chuyển sang phương pháp kê khai. Trong năm 2025, toàn ngành thuế ghi nhận 653 hộ kinh doanh nộp thuế khoán có doanh thu hàng năm từ ngưỡng doanh thu của doanh nghiệp siêu nhỏ trở lên, thuộc đối tượng phải chuyển sang nộp thuế theo phương pháp kê khai.

Cụ thể, có 221 hộ kinh doanh thuộc nhóm nông, lâm, ngư nghiệp và lĩnh vực công nghiệp, xây dựng, có doanh thu trên 3 tỉ đồng/năm, tập trung tại một số Chi cục Thuế khu vực XIX, II, XVII, XX…

Có 430 hộ kinh doanh thuộc nhóm thương mại, dịch vụ có doanh thu trên 10 tỉ đồng/năm, tập trung tại một số Chi cục Thuế khu vực II, XX, XIII, XVII…

Một sạp thủy hải sản chợ đầu mối Bình Điền, TP.HCM. Ảnh: TÚ UYÊN

Sửa đổi bổ sung 6 nhóm chính sách lớn

Theo Bộ Tài chính, sau 5 năm triển khai, bên cạnh những kết quả tích cực, Luật Quản lý thuế hiện hành đã bộc lộ những hạn chế, bất cập. Do đó, Bộ đề xuất sửa đổi, bổ sung sáu nhóm chính sách lớn.

Trong đó, có nhóm chính sách “Đổi mới phương pháp quản lý thuế đối với doanh nghiệp siêu nhỏ, bao gồm cả hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh”.

Mục tiêu của nhóm chính sách này là đổi mới toàn diện phương thức quản lý thuế cho phù hợp với đặc thù của doanh nghiệp siêu nhỏ và cá nhân kinh doanh. Việc này nhằm thúc đẩy chủ trương phát triển kinh tế tư nhân theo tinh thần của Nghị quyết số 68-NQ/TW, đồng thời thực hiện giải pháp đã nêu tại Nghị quyết số 198/2025/QH15 của Quốc hội.

Theo đó, sửa đổi toàn bộ các quy định về xác định mức thuế đối với hộ kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán, thay bằng các quy định quản lý thuế chung đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh.

Dự thảo cũng sửa đổi, bổ sung quy định: Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 1 tỉ đồng trở lên, khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng, phải lập hóa đơn điện tử và đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử được khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối dữ liệu điện tử với cơ quan thuế.

Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu hàng năm trên ngưỡng không chịu thuế theo quy định của pháp luật về thuế đến dưới ngưỡng 1 tỉ đồng, phải sử dụng hóa đơn, chứng từ hoặc sổ sách ghi chép doanh thu thực tế phát sinh theo quy định của Chính phủ.

Từ ngày 1-1-2028, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có ngưỡng doanh thu thuộc diện chịu thuế GTGT đến mức doanh thu 800 triệu đồng khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng phải áp dụng hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối với cơ quan thuế...

Những người buôn bán nhỏ tham gia hoạt động mua bán tại chợ. Ảnh: TÚ UYÊN

Nguy cơ một số hộ kinh doanh nhỏ phải ngừng hoạt động

Theo Bộ Tài chính, việc áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền có kết nối dữ liệu với cơ quan thuế từ ngày 1-6-2025 đối với các hộ có doanh thu từ 1 tỉ đồng/năm trở lên là phù hợp với xu hướng quản lý thuế điện tử của các nước phát triển.

Tuy nhiên, nhược điểm là quá trình chuyển đổi có thể tạo ra một khoảng trống pháp lý nhất định trong giai đoạn các hộ kinh doanh tập huấn và làm quen với quy định mới.

Mặt khác, theo số liệu quản lý thuế năm 2024, cả nước có khoảng 3,6 triệu hộ, cá nhân kinh doanh, trong đó tổng số hộ kinh doanh ổn định là 2,2 triệu hộ. Tổng đóng góp của các hộ kinh doanh vào ngân sách nhà nước khoảng 25.953 tỉ đồng.

Tổng thu ngân sách nhà nước từ hộ, cá nhân kinh doanh trong ba tháng đầu năm 2025 ước đạt 8.695 tỉ đồng, tăng 25,7% so với cùng kỳ năm ngoái.

Mức thuế khoán bình quân hiện nay khoảng 672.000 - 700.000 đồng/tháng/hộ, trong khi mức thuế bình quân theo phương pháp kê khai là khoảng 4.600.000 đồng/tháng/hộ, tức cao gấp gần bảy lần.

Đáng chú ý, trong năm 2024 có hơn 4.000 hộ kinh doanh có doanh thu trên 10 tỉ đồng nhưng hơn một nửa trong số này vẫn nộp thuế khoán với mức thuế rất thấp, chỉ khoảng 0,4% doanh thu. Trong khi hộ kê khai phải nộp thuế lên tới 25%-30% doanh thu.

“Việc xóa bỏ hình thức thuế khoán sẽ chấm dứt tình trạng bất bình đẳng nghiêm trọng khi mức thuế của hộ kê khai cao hơn tới bảy lần so với hộ khoán, qua đó giúp chống thất thu ngân sách một cách hiệu quả từ các hộ kinh doanh lớn”- Bộ Tài chính khẳng định.

Bộ Tài chính cũng thẳng thắn nhìn nhận, việc chuyển đổi này có thể gây khó khăn cho những mô hình kinh doanh siêu nhỏ như các quầy tạp hóa trong hẻm, quán cà phê vỉa hè, người bán hàng online. Đặc biệt là các hộ kinh doanh do phụ nữ, người dân tộc thiểu số hoặc người lớn tuổi làm chủ, với trình độ công nghệ còn hạn chế.

Điều này có thể dẫn đến nguy cơ một số hộ kinh doanh nhỏ phải ngừng hoạt động do không đáp ứng được các yêu cầu mới.

Tuy nhiên, giải pháp này không chỉ chấm dứt tình trạng bất bình đẳng về nghĩa vụ thuế, mà còn đảm bảo tính thống nhất và hiện đại cho hệ thống pháp luật khi tuân thủ trực tiếp yêu cầu tại Nghị quyết 68, qua đó giúp Việt Nam tiệm cận hơn với các chuẩn mực quản lý thuế quốc tế.

Quan trọng hơn, việc bắt buộc áp dụng hóa đơn điện tử và chế độ kế toán đơn giản sẽ là một “cú hích” mạnh mẽ, thúc đẩy quá trình chuyển đổi số và tạo tiền đề để các hộ kinh doanh làm quen với việc quản trị tài chính bài bản. Từng bước phát triển thành doanh nghiệp và tiếp cận các chính sách hỗ trợ lớn hơn, ví dụ như các chính sách hỗ trợ kinh doanh theo Nghị quyết 198/2025/QH15.