Xử "bầu" Kiên: Các bị cáo phủ nhận cáo trạng

Đại diện VKS cho biết, trên cơ sở điều tra, đã xác định, khoảng tháng 7 - 8/2012, cơ quan Cảnh sát điều tra (Bộ Công an) nhận được nhiều đơn tố cáo của một số cá nhân do các lãnh đạo Đảng, Nhà nước chuyển đến. Nội dung đơn thư tố cáo ông Nguyễn Đức Kiên có hành vi kinh doanh trái phép, cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế, thao túng ngân hàng làm ảnh hưởng đến việc thực hiện chính sách tiền tệ của Nhà nước.

Cơ quan điều tra cũng nhận được kết luận thanh tra của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam - chi nhánh TP. Hà Nội xác định Ngân hàng Thương mại CP Á Châu (chi nhánh Thăng Long và Hà Nội) có một số sai phạm trong quản trị và hoạt động kinh doanh ngân hàng. Xét thấy có đủ căn cứ, cơ quan CSĐT (BCA) đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can đối với ông Nguyễn Đức Kiên và các đồng phạm về các hành vi phạm tội. Ông Nguyễn Đức Kiên bị bắt ngày 22/8/2012.

Đại diện Viện kiểm sát tuyên đọc cáo trạng truy tố Nguyễn Đức Kiên và đồng phạm. Ảnh: Cảnh Kiên

Ông Nguyễn Đức Kiên là cổ đông của Ngân hàng Thương mại CP Á Châu (Ngân hàng ACB) từ năm 1993. Ông Kiên và người thân gia đình sở hữu hơn 937 triệu cổ phần Ngân hàng ACB, chiến hơn 9% vốn điều lệ. Trong đó, ông Kiên sở hữu hơn 31 triệu cổ phần. Ngoài ra, ông Kiên là Chủ tịch Hội đồng đầu tư Ngân hàng ACB từ năm 2003 đến 2012 và đảm nhiệm chức danh Phó Chủ tịch HĐQT ngân hàng này nhiệm kỳ 1994 - 2008.

Cuối năm 2007, ông Kiên không tham gia HĐQT Ngân hàng ACB nhưng đề nghị HĐQT ra quyết định thành lập Hội đồng sáng lập ngân hàng này do ông Kiên làm Phó chủ tịch. Hội đồng này có chức năng tư vấn cho HĐQT. Thành viên HĐ sáng lập được tham gia và cho ý kiến tại tất cả các cuộc họp của HĐQT và Thường trực HĐQT ngân hàng ACB. Thành viên cũng được cung cấp đầy đủ tài liệu về hoạt động kinh doanh của ngân hàng ACB.

"Như vậy, tuy không giữ chức danh do Ngân hàng Nhà nước chuẩn y nhưng với vị trí Phó chủ tịch Hội đồng sáng lập ngân hàng ACB và đại diện nhóm cổ đông, ông Nguyễn Đức Kiên có vai trò chỉ đạo, chi phối toàn bộ hoạt động quản trị, điều hành ngân hàng ACB." - Cáo trạng nêu.

Ông Nguyễn Đức Kiên thành lập, đồng thời là Chủ tịch HĐQT/HĐTV của 6 công ty, gồm: Công ty CP Phát triển Sản xuất và Xuất nhập khẩu Thiên Nam, Công ty CP Đầu tư Thương mại B&B, Công ty CP Tập đoàn Tài chính Á Châu, Công ty CP Đầu tư ACB Hà Nội, Công ty CP Đầu tư Á Châu và Công ty TNHH Đầu tư tài chính Á Châu Hà Nội.

"Bầu" Kiên bình thản ngồi nghe cáo trạng. Ảnh: Cảnh Kiên

Cáo trạng kết luận, từ năm 2007 đến 2012, ông Nguyễn Đức Kiên thông qua 6 công ty trên đã tổ chức hoạt động kinh doanh không đúng với nội dung đăng ký kinh doanh, kinh doanh cổ phần, cổ phiếu và kinh doanh vàng với tổng số tiền hơn 21,4 nghìn tỷ đồng. Hành vi này phạm vào tội "Kinh doanh trái phép".

Năm 2009, Công ty B&B kinh doanh giá vàng trên tài khoản ngoài lãnh thổ Việt Nam với ngân hàng ACB, thu số tiền lãi hơn 100 tỷ đồng. VKS xác định, ông Nguyễn Đức Kiên lợi dụng chính sách của Nhà nước về việc miễn thuế thu nhập cá nhân, dùng thủ đoạn ký hợp đồng hợp tác đầu tư tài chính giữa công ty B&B với Nguyễn Thúy Hương (em gái ông Kiên), để chuyển lợi nhuận của doanh nghiệp sang cho cá nhân. Qua đó, bầu Kiên trốn tránh nghĩa vụ nộp thuế thu nhập doanh nghiệp cho công ty B&B hơn 25 tỷ đồng.

Cáo trạng xác định ông Nguyễn Đức Kiên là người chủ mưu, hướng dẫn người khác tham gia trốn thuế nên phạm vào tội “trốn thuế”.

Cáo trạng cũng nêu rõ: Công ty CP Đầu tư ACB Hà Nội (Công ty ACBI) đang thế chấp 20 triệu cổ phần công ty CP Thép Hòa Phát để đảm bảo nghĩa vụ trả nợ tại ngân hàng ACB. Tuy vậy, với tư cách là Chủ tịch HĐQT, đại diện pháp luật của ACBI, ông Kiên đã chỉ đạo Trần Ngọc Thanh (giám đốc) và Nguyễn Thị Hải Yến (Kế toán trưởng) lập khống biên bản họp HĐQT và Quyết định của HĐQT. Các biên bản này thể hiện chủ trương của HĐQT công ty ACBI bán 20 triệu cổ phần công ty Thép Hòa Phát mà ACBI đang sở hữu. Việc này nhằm tạo lòng tin cho công ty TNHH MTV Thép Hòa Phát ký hợp đồng mua cổ phần và chuyển giao số tiền 264 tỷ đồng nhưng không sở hữu được số cổ phần đã mua.

Như vậy ông Nguyễn Đức Kiên đã có hành vi gian dối để chiếm đoạt tài sản của công ty CP TNHH MTV Thép Hòa Phát. Hành vi của ông Nguyễn Đức Kiên phạm vào tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Đông đảo phóng viên theo dõi phiên xử bầu Kiên và đồng phạm qua tivi. Ảnh: Cảnh Kiên

Cũng theo cáo trạng, thực hiện chủ trương tháng 3/2010 của Thường trực HĐQT ngân hàng ACB (gồm các ông Trần Xuân Giá, Lê Vũ Kỳ, Phạm Trung Cang, Trịnh Kim Quang, Lý Xuân Hải) và ông Nguyễn Đức Kiên về việc ủy thác cho các cá nhân gửi tiền tại các tổ chức tín dụng, khoảng tháng 6 – 9/2011, ông Lý Xuân Hải (tổng giám đốc ACB) chỉ đạo ủy quyền cho kế toán trưởng Nguyễn Văn Hòa ủy thác số tiền hơn 718 tỷ đồng cho 19 nhân viên ACB gửi tiết kiệm vào Vietinbank (chi nhánh Nhà Bè, chi nhánh TP. HCM).

Toàn bộ số tiền được ủy thác đã bị bà Huỳnh Thị Huyền Như chiếm đoạt. Như vậy hành vi của các bị cáo nói trên đã phạm vào tội “cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng”.