Lịch vạn niên
Ngắm bộ tượng 10 bảo vật Quốc gia bằng đá sa thạch nguyên khối
Hàng thú đá 10 con được tạc bằng đá sa thạch nguyên khối, phủ quỳ trước cửa chùa Phật Tích (Bắc Ninh) được công nhận là Bảo vật Quốc gia năm 2017.
Chùa Phật Tích (huyện Tiên Du, Bắc Ninh) là một trong những di tích Phật giáo tiêu biểu thời Lý hiện còn đến ngày nay.
Những giá trị lịch sử, văn hóa, điêu khắc của thời Lý được thể hiện ở hàng thú đá 10 con phủ quỳ trước cửa chùa, vừa được công nhận là Bảo vật Quốc gia năm 2017.
Được xây dựng từ thế kỷ XI, bộ tượng 10 linh thú quỳ chầu ở chùa Phật Tích là những tác phẩm tạc thú có quy mô lớn nhất và nhiều năm tuổi nhất của nước ta hiện nay.
Tượng 10 linh thú gồm 5 cặp ngựa, tê giác, trâu, voi, sư tử được xếp đối xứng nhau phía trước hành lang tòa Tam Bảo. Đây là những hiện vật gốc, độc bản, được tạo tác bằng đá sa thạch nguyên khối (trừ con trâu).
Riêng phần tai, sừng, đuôi được làm rời rồi lắp ghép vào thân linh thú bằng liên kết mộng.
Mình của một số con thú được chạm văn mây, móc nối mềm mại
Mỗi linh thú cao khoảng 1,2m, dài 1,5-1,8m và đều được đặt trên bệ đá hoa sen dài 1,7m, rộng 0,8m và cao 0,36m.
Mặt trên của bệ đá tạc nổi hình tròn trang trí những cánh hoa sen cách điệu, mặt bên chạm nổi hình dàn nhạc công đang biểu diễn
Những linh thú này đều có trong tích nhà Phật, mang ý nghĩa bảo vệ và quy y Phật pháp. Sư tử biểu trưng của sức mạnh; Voi được coi là sức mạnh tinh thần; Tê giác biểu tượng cho những người tu hành kiên trì cho đến ngày giải thoát; Ngựa biểu tượng cho năng lượng và sức lực trong việc hành pháp; Trâu mang ý nghĩa giải thoát tự nhiên, tư tại trong thế giới của Phật
Thầy Thích Giác Tính (chùa Phật Tích) cho biết: “Năm 1952, thực dân Pháp chiếm đóng Phật Tích, phá hủy hoàn toàn kiến trúc ngôi chùa. 10 linh thú cũng bị ảnh hưởng. Tượng voi bên phải Tam Bảo bị mất ngà và vòi, tượng trâu bên trái Tam Bảo mất sừng và mặt”.
Theo thầy Tính, do nền đất cũ thấp, các tượng linh thú đã được tôn bằng bệ đá cao thêm khoảng 20cm, vị trí đặt không thay đổi. Trải qua cả nghìn năm, trừ một số hư hỏng thời Pháp, đến nay các tượng linh thú còn tương đối nguyên vẹn.
Chủ nhân vườn tượng 12 con giáp cho hay, vì chúng là tượng đá nên chỉ cần cho mặc quần chứ không cần mặc áo.
