Những trận lốc xoáy 'thảm khốc' nhất thế giới

00:00 / 0:00

Chuẩn

Tốc độ đọc

Trận lốc xoáy vừa quét qua nhiều xã ở Ninh Bình gây hậu quả nghiêm trọng, khiến 9 người thiệt mạng và 24 người bị thương. Trên thế giới có nhiều quốc gia cũng thường xuyên phải hứng chịu lốc xoáy thảm khốc, có trận lốc xoáy khiến cả trăm người thiệt mạng, hàng nghìn người bị thương.

Một trận lốc xoáy ở Iowa, Mỹ. (Ảnh: NOAA)

Mỹ đứng số 1 thế giới về tần suất và cường độ lốc xoáy, với trung bình 1.200 trận xảy ra mỗi năm.

Trận lốc xoáy Joplin, còn được gọi với tên Joplin EF5, là một trong những trận lốc xoáy gây thiệt hại nặng nề nhất trong lịch sử nước Mỹ.

Tối 22/5/2011, Joplin EF5 tấn công thành phố Joplin, bang Missouri, gây thiệt hại thảm khốc cho thành phố và các khu vực xung quanh.

Trận lốc xoáy bắt đầu hình thành ở phía tây Joplin rồi di chuyển sang phía nam thành phố, nhanh chóng đạt đến độ rộng cực đại gần 1,6 km. Dù chỉ hoành hành trong 38 phút, nó đã tàn phá phần lớn Joplin, khiến tổng số 158 người thiệt mạng và 1.150 người khác bị thương, gây hư hại gần 8.000 ngôi nhà, trong đó hơn 4.000 ngôi nhà bị phá hủy.

Tổng thiệt hại, bao gồm các cơ sở quan trọng như một bệnh viện của Joplin, lên tới 2,9 tỷ USD (tương đương khoảng 4 tỷ USD ngày nay).

Hậu quả của trận lốc xoáy gây ra mức bồi thường bảo hiểm cao nhất trong lịch sử Missouri, phá vỡ kỷ lục trước đó là 2 tỷ USD trong trận mưa đá năm 2001.

Sau thảm họa, Tổng thống Barack Obama hồi đó đã có chuyến thăm thành phố vào ngày 29/5 và phát biểu tại lễ tưởng niệm các nạn nhân.

Tại châu Á, Bangladesh tuy có diện tích nhỏ nhưng cũng nằm trong nhóm quốc gia dễ hứng lốc xoáy chết người.

Ngày 16/4/2004, một cơn lốc xoáy dữ dội tàn phá nhiều ngôi làng ở các huyện Netrokona và Mymensingh của Bangladesh, khiến ít nhất 60 người thiệt mạng và khoảng 700 người bị thương.

Hàng trăm ngôi nhà, cây cối, tài sản bị cuốn bay, nhiều dân làng mất tích. Sáu ngôi làng ở Haluaghat và nhiều làng tại Netrokona gần như bị san phẳng.

Lốc xoáy xảy ra ngay sau khi người dân địa phương vừa kết thúc lễ hội đón năm mới Pahela Baishakh. Nhân chứng kể lại cảnh tượng khủng khiếp: “Trong vài phút, mọi thứ đã bị phá hủy. Nhà gạch cũng sập, xe đạp bay lên không trung, hàng trăm hecta lúa bị cuốn sạch”. Các bác sĩ tại bệnh viện địa phương mô tả dòng người bị thương liên tục đổ về với tình trạng gãy xương, chấn thương đầu.

Cơ quan khí tượng Dhaka khẳng định đây là dạng lốc xoáy hình thành bất ngờ trên đất liền, không thể dự báo trước.

Trận lốc xoáy gây thiệt hại nặng nề nhất trên thế giới từng được ghi nhận là Daulatpur–Saturia, xảy ra ngày 26/4/1989 tại huyện Manikganj của Bangladesh.

Với cường độ F3–F4 theo thang Fujita, trận lốc xoáy này đã khiến khoảng 1.300 người thiệt mạng và hơn 12.000 người khác bị thương; khoảng 80.000 người mất nhà, hàng chục làng mạc bị san phẳng.

Daulatpur–Saturia được ghi nhận là trận lốc xoáy chết chóc và gây thiệt hại nặng nhất trong lịch sử thế giới.

Lưu vực sông Hằng, bao gồm toàn bộ Bangladesh, thường xuyên hứng chịu thời tiết cực đoan. Các cơn bão có khả năng tạo ra lốc xoáy ở khu vực này phổ biến nhất trong những tháng trước và sau gió mùa. Trung bình có 6 cơn lốc xoáy xảy ra hằng năm ở Bangladesh, với thời gian cao điểm là tháng 4.

Canada, Argentina, Ấn Độ và một số nước châu Âu như Ý, CH Séc cũng thường xuyên hứng chịu lốc xoáy.

Lốc xoáy có thể xuất hiện chỉ sau vài phút từ khi dông siêu tế bào phát triển. Thời gian cảnh báo sớm trung bình hiện nay ở Mỹ chỉ khoảng 10-20 phút. Nhiều lốc xoáy chỉ kéo dài vài phút, gây khó khăn cho việc cảnh báo kịp thời.

Ở những nước thường xuyên hứng lốc xoáy như Mỹ và Bangladesh, ngoài công nghệ radar doppler và vệ tinh, người ta còn dựa vào mạng lưới quan sát viên tại chỗ để phát hiện và cảnh báo nhanh nhất cho người dân.