Dấu hiệu khủng hoảng sâu sắc trên chính trường Hàn Quốc

Đại hội toàn quốc của đảng Quyền lực Quốc dân (PPP) ngày 22/8 đã khép lại trong bầu không khí nặng nề khi không có ứng cử viên nào giành đủ số phiếu cần thiết để trở thành Chủ tịch đảng đối lập chính. Kết quả này, thoạt nhìn có vẻ chỉ như sự trục trặc về thủ tục, nhưng thực tế lại phơi bày một thực tế đáng buồn: PPP đang mắc kẹt trong vòng xoáy khủng hoảng lãnh đạo, khi sự chia rẽ nội bộ trở nên sâu sắc hơn bao giờ hết.

Cuộc đua lãnh đạo lần này mở màn với bốn gương mặt: cựu ứng cử viên Tổng thống Kim Moon-soo cùng ba nghị sĩ Jang Dong-hyeok, Cho Kyoung-tae và Ahn Cheol-soo. Những lá phiếu vòng một chẳng khác nào những nét bút khắc lên bức tranh chính trị đầy rạn nứt: ông Kim Moon-soo và Jang Dong-hyeok - người được coi là cánh tay thân tín của cựu Tổng thống bị phế truất Yoon Suk-yeol - đã vươn lên dẫn đầu với 30% và 33% phiếu bầu. Hai ứng viên còn lại, chới với ở mức 8% và 7%, bị gạt ra khỏi ván cờ quyền lực.

Bốn ứng cử viên cho cuộc đua giành quyền lãnh đạo của PPP. Ảnh: Yonhap

Không ai chạm tới ngưỡng đa số và vì thế, cuộc đua buộc phải bước vào “hiệp hai”, nơi ông Kim Moon-soo và Jang Dong-hyeok sẽ đối đầu trực diện trong một cuộc tranh luận trên truyền hình ngày 23/8, trước khi những lá phiếu quyết định được bỏ trong hai ngày 24–25/8, để đến ngày 26/8, cái tên vị tân Chủ tịch chính thức lộ diện.

Thay vì tạo dựng hình ảnh đoàn kết, đại hội lại phơi bày sự lúng túng và thiếu đồng thuận, càng khoét sâu cái nhìn hoài nghi của công chúng đối với đảng bảo thủ từng nhiều lần nắm quyền lực tối cao. Đằng sau sự ngưng trệ ấy là cái bóng nặng nề của cựu Tổng thống Yoon Suk-yeol. Vụ luận tội và cách chức vì ban bố thiết quân luật không chỉ hạ bệ một cá nhân mà còn đẩy cả đảng vào khủng hoảng chính danh. Trong PPP, một phe vẫn cố gắng bám víu di sản của ông Yoon Suk-yeol như chỗ dựa bảo thủ truyền thống, trong khi phe khác khẳng định con đường duy nhất để sống còn là dứt khoát với quá khứ. Trong khi hai ứng viên Kim Moon-soo và Jang Dong-hyeok là đại diện cho xu hướng ôn hòa bảo vệ vị cựu Tổng thống thì hai ứng viên còn lại lại thuộc nhóm muốn đoạn tuyệt. Ranh giới ấy không chỉ chia cắt ứng cử viên mà còn cắt đôi linh hồn chính trị của đảng, khiến PPP loay hoay không biết mình sẽ bước tiếp về đâu.

Trong khi nội bộ giằng xé, lá phiếu của cử tri lại trở thành hồi chuông cảnh tỉnh. Suốt bảy tuần liền, tỷ lệ ủng hộ PPP vẫn dưới 20% - mức thấp kỷ lục, khiến đảng này như đang dần biến mất khỏi bản đồ lòng tin công chúng. Một đảng đối lập bị mất chỗ đứng không chỉ làm chính mình lụi tàn mà còn bào mòn chất lượng dân chủ nghị viện, bởi quyền lực của đảng cầm quyền không còn đối trọng. Sự thờ ơ và vỡ mộng của cử tri trước cảnh PPP mải mê nội chiến có nguy cơ mở đường cho các phong trào nhỏ nổi lên, hoặc tệ hơn là khiến người dân quay lưng với chính trị. Cuộc đối đầu ở vòng hai, do đó, không chỉ đơn giản là sự lựa chọn giữa ông Kim Moon-soo và ông Jang Dong-hyeok. Nó là cuộc đấu định hình tương lai của cả PPP.

Ông Kim Moon-soo, giàu kinh nghiệm và mang phong thái ổn định, có thể hàn gắn phần nào rạn nứt. Nhưng sự già nua trong cách tiếp cận khiến nhiều người hoài nghi ông khó đủ sức khơi dậy luồng gió mới.

Ngược lại, ông Jang Dong-hyeok, trẻ trung và được xem là gương mặt mới của bảo thủ, có thể truyền tải thông điệp đổi thay. Song, việc ông gắn bó quá chặt với cái bóng cựu Tổng thống Yoon Suk-yeol lại khiến nhiều cử tri trung dung, vốn là chìa khóa của mọi cuộc bầu cử, ngần ngại.

Một bên là ổn định nhưng già nua, một bên là trẻ trung nhưng bị ràng buộc, cả hai đều chưa cho thấy viễn cảnh rõ ràng giúp PPP lấy lại sức sống đã mất. Sự khủng hoảng lãnh đạo này, xét rộng ra, không chỉ là chuyện riêng của một đảng. Khi đảng đối lập lớn nhất không còn đủ mạnh để phản biện, đảng cầm quyền mặc nhiên nắm nhiều khoảng trống, dễ dẫn đến mất cân bằng chính sách trong các vấn đề an ninh - đối ngoại vốn đầy rủi ro. Triều Tiên, Mỹ, Trung Quốc và Nhật Bản đều là những nhân tố mà Hàn Quốc cần chiến lược khôn khéo và nhất quán. Một đảng đối lập đang rệu rã khó có thể giữ vai trò “người canh gác” dân chủ, càng khiến chính trường Hàn Quốc thêm mong manh.

Lịch sử từng cho thấy các đảng Hàn Quốc có thể ngã rồi đứng dậy. Sau thất bại của đảng Dân chính năm 1997 hay cú sốc mang tên Park Geun-hye năm 2017, những phong trào cải tổ nội bộ đã giúp phe bảo thủ hồi sinh. Nhưng hiện tại, khác biệt ở chỗ, PPP không chỉ đối diện một vụ bê bối cá nhân, mà là cuộc khủng hoảng tầm nhìn. Cử tri thời nay không chấp nhận những khẩu hiệu suông; họ đòi hỏi minh bạch, trách nhiệm và chính sách thực chất. Nếu không vạch được một lộ trình rõ ràng, việc thay lãnh đạo lần này cũng chỉ là sự thay áo hình thức, không đủ sức xoay chuyển cục diện. Các nhà quan sát quốc tế cũng nhìn nhận tình hình với nhiều lo ngại.

Viện Brookings nhận xét rằng, chính trường Hàn Quốc đang bị xói mòn bởi phân cực quá sâu, trong khi cơ chế dân chủ dù kiên cường nhưng đang mất dần sức sống. Giáo sư Andrei Lankov thì nhấn mạnh rằng ngay cả khi bê bối quyền lực xảy ra, phe bảo thủ vẫn giữ được hơn 40% phiếu bầu - bằng chứng cho thấy nền tảng ủng hộ vẫn tồn tại, nhưng đang bị tiêu hao dần bởi sự bất lực trong đổi mới. Những đánh giá này càng làm rõ nghịch lý của PPP: tiềm lực chưa cạn, nhưng cách khai thác thì bế tắc.

Trong giờ phút then chốt này, PPP đứng trước ngã rẽ định mệnh. Người sẽ ngồi vào ghế chủ tịch vòng hai tới đây chỉ là một cái tên, nhưng điều cử tri chờ đợi là cả một định hướng: liệu đảng có đủ dũng khí rũ bỏ sự cũ kỹ để mở ra con đường mới, hay sẽ tiếp tục trượt dài trong khủng hoảng, trở thành bóng mờ trên chính trường? Tương lai của PPP, rộng hơn là sự cân bằng trong nền dân chủ Hàn Quốc, phụ thuộc vào câu trả lời này. Và câu hỏi lớn nhất không phải “ai sẽ là chủ tịch”, mà là liệu PPP có đủ sức để tự làm mới mình, vượt qua những ràng buộc quá khứ để thực sự trở thành tiếng nói của khát vọng cử tri hay không.

Triều Tiên cáo buộc Hàn Quốc nổ súng ở biên giới

Triều Tiên cáo buộc rằng đầu tuần này quân đội Hàn Quốc nổ súng nhắm về phía mình, đã bắn hơn 10 phát đạn cảnh cáo nhằm vào binh sĩ Triều Tiên đang...

Bấm xem >>