Chi tiết toàn bộ 28 điểm trong đề xuất hòa bình của Mỹ nhằm chấm dứt xung đột ở Ukraine

Nghị sĩ đối lập Ukraine Aleksey Goncharenko đã công bố văn bản được cho là bản kế hoạch hòa bình mà Washington gửi đến cho Kiev trong tuần này.

Nga và Ukraine được cho là đang đứng trước cơ hội chấm dứt xung đột kể từ năm 2022. Ảnh: RT.

Ông Goncharenko đăng trên mạng xã hội ảnh chụp màn hình một tài liệu điện tử bằng tiếng Ukraine, mô tả kế hoạch 28 điểm nhằm chấm dứt xung đột, theo RT.

Trước đó, văn phòng Tổng thống Ukraine xác nhận Washington đã chuyển cho Kiev kế hoạch hòa bình mới. Kiev không tiết lộ nội dung, chỉ nói sẵn sàng thảo luận và cho biết “theo đánh giá của phía Mỹ”, đề xuất “có thể giúp khôi phục đà ngoại giao”.

Dưới đây là toàn bộ nội dung kế hoạch do nghị sĩ Ukraine công bố:

1. Chủ quyền của Ukraine sẽ được đảm bảo

2. Nga, Ukraine và châu Âu sẽ ký một thỏa thuận hòa bình – không còn lý do để xảy ra xung đột. Mọi bất ổn, tranh cãi trong 30 năm qua được xem là đã được giải quyết.

3. Nga cam kết không tấn công các nước láng giềng; NATO cam kết không mở rộng thêm.

4. Mỹ làm trung gian cho đối thoại Nga – NATO nhằm giải quyết các vấn đề an ninh, giảm căng thẳng, bảo đảm an ninh toàn cầu và tăng khả năng hợp tác, phát triển kinh tế.

5. Ukraine sẽ nhận các bảo đảm an ninh đáng tin cậy.

6. Quân đội Ukraine bị giới hạn tối đa 600.000 binh sĩ.

7. Ukraine chấp nhận ghi vào hiến pháp việc không gia nhập NATO; NATO bổ sung điều khoản không tiếp nhận Ukraine trong tương lai.

8. NATO cam kết không triển khai quân tại Ukraine.

9. Máy bay chiến đấu của châu Âu sẽ được bố trí tại Ba Lan.

10. Bảo đảm của Mỹ:

• Mỹ sẽ nhận “bồi hoàn” cho việc đứng ra bảo đảm.

• Nếu Ukraine tấn công Nga, bảo đảm an ninh của Mỹ sẽ bị hủy.

• Nếu Nga tấn công Ukraine, ngoài phản ứng quân sự phối hợp “mang tính quyết định”, toàn bộ lệnh trừng phạt toàn cầu sẽ được khôi phục, mọi ghi nhận lãnh thổ mới và lợi ích từ thỏa thuận này sẽ bị hủy bỏ.

• Nếu Ukraine phóng tên lửa vào Moscow hoặc Saint Petersburg mà không có lý do chính đáng, bảo đảm an ninh sẽ mất hiệu lực.

11. Ukraine giữ quyền xin gia nhập EU và sẽ được tiếp cận ưu đãi ngắn hạn vào thị trường châu Âu trong thời gian xem xét.

12. Gói hỗ trợ tái thiết quy mô lớn cho Ukraine, gồm:

a. Lập Quỹ Phát triển Ukraine để đầu tư vào các ngành có tốc độ tăng trưởng cao như công nghệ, trung tâm dữ liệu và trí tuệ nhân tạo.

b. Mỹ hợp tác với Ukraine trong khôi phục, phát triển, hiện đại hóa và vận hành hệ thống khí đốt, bao gồm đường ống và kho dự trữ.

c. Khôi phục các khu vực bị chiến sự tàn phá, tái thiết và hiện đại hóa đô thị, khu dân cư.

d. Phát triển hạ tầng.

e. Khai thác khoáng sản và tài nguyên thiên nhiên.

f. Ngân hàng Thế giới xây dựng gói tài chính đặc biệt để thúc đẩy chương trình này.

13. Nga được tái hội nhập vào kinh tế toàn cầu:

a. Việc dỡ bỏ trừng phạt sẽ được bàn thảo và triển khai dần theo từng trường hợp.

b. Mỹ ký thỏa thuận hợp tác kinh tế dài hạn với Nga trong các lĩnh vực năng lượng, tài nguyên, hạ tầng, trí tuệ nhân tạo, trung tâm dữ liệu, khai thác đất hiếm ở Bắc Cực và các cơ hội doanh nghiệp cùng có lợi.

c. Nga được mời quay lại nhóm G8.

14. Tài sản bị đóng băng được xử lý như sau:

• 100 tỷ USD tài sản Nga bị đóng băng sẽ được đầu tư vào chương trình tái thiết Ukraine do Mỹ dẫn dắt; Mỹ nhận 50% lợi nhuận.

• Châu Âu bổ sung thêm 100 tỷ USD.

• Tài sản Nga bị đóng băng tại châu Âu sẽ được gỡ bỏ phong tỏa.

• Phần còn lại của tài sản Nga bị đóng băng sẽ chuyển vào một quỹ đầu tư chung Mỹ – Nga để triển khai các dự án song phương, nhằm củng cố quan hệ và giảm nguy cơ xung đột tái diễn.

15. Thành lập nhóm công tác chung Mỹ – Nga về vấn đề an ninh để bảo đảm thực thi thỏa thuận.

16. Nga sẽ ban hành luật chính thức hóa chính sách không tấn công châu Âu và Ukraine.

17. Mỹ và Nga đồng ý gia hạn các hiệp ước kiểm soát vũ khí, bao gồm START-1.

18. Ukraine cam kết duy trì quy chế phi hạt nhân, phù hợp với Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân (NPT).

19. Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia được khởi động lại dưới sự giám sát của IAEA; điện sản xuất chia đều 50:50 cho Nga và Ukraine.

20. Hai bên đồng ý đưa vào trường học và xã hội các chương trình giáo dục thúc đẩy hiểu biết văn hóa, chống phân biệt và định kiến:

a. Ukraine thông qua quy định EU về tự do tôn giáo và bảo vệ các nhóm ngôn ngữ thiểu số.

b. Hai nước dỡ bỏ các biện pháp phân biệt đối xử và bảo đảm quyền cho truyền thông, giáo dục bằng tiếng Ukraine và tiếng Nga.

c. Mọi hình thức tư tưởng và hoạt động theo chủ nghĩa phát xít phải bị bác bỏ và cấm.

21. Về lãnh thổ:

a. Vùng Crimea, Lugansk và Donetsk được công nhận trên thực tế là do Nga kiểm soát. Mỹ cũng công nhận như vậy.

b. Lãnh thổ Vùng Kherson và Zaporizhzhia được “đóng băng” theo giới tuyến xung đột.

c. Nga từ bỏ, rút quân khỏi các khu vực ngoài 5 vùng nói trên mà nước này hiện kiểm soát, gồm một phần Kharkiv, Sumy và Dnipropetrovsk.

d. Ukraine rút khỏi phần lãnh thổ Donetsk mà họ đang kiểm soát; khu vực này trở thành vùng đệm phi quân sự. Nga sẽ không đưa quân vào vùng đệm.

22. Sau khi hoàn tất sắp xếp lãnh thổ, Nga và Ukraine cam kết không thay đổi biên giới bằng vũ lực. Mọi bảo đảm an ninh sẽ không còn hiệu lực nếu cam kết này bị vi phạm.

23. Nga cam kết không cản trở Ukraine thúc đẩy thương mại trên sông Dnipro (ranh giới tự nhiên giữa hai khu vực do Nga và Ukraine kiểm soát). Hai bên đạt thỏa thuận bảo đảm vận chuyển ngũ cốc qua Biển Đen.

24. Thành lập ủy ban nhân đạo để giải quyết các vấn đề còn lại:

a. Trao đổi toàn bộ tù binh và thi thể theo nguyên tắc “tất cả đổi tất cả”.

b. Trả tự do toàn bộ dân thường bị giam giữ hoặc bị đưa đi, bao gồm trẻ em.

c. Triển khai chương trình đoàn tụ gia đình.

d. Áp dụng biện pháp giảm thiểu đau thương của các nạn nhân.

25. Ukraine sẽ tổ chức bầu cử sau 100 ngày kể từ khi ký thỏa thuận.

26. Tất cả các bên tham gia xung đột được hưởng ân xá toàn diện và cam kết không khởi kiện hoặc theo đuổi khiếu nại trong tương lai.

27. Thỏa thuận này có giá trị pháp lý; việc thực thi do Hội đồng Hòa bình do Tổng thống Mỹ Donald Trump đứng đầu giám sát. Các biện pháp trừng phạt định trước sẽ áp dụng nếu có vi phạm.

28. Khi tất cả các bên ký vào bản ghi nhớ, lệnh ngừng bắn sẽ có hiệu lực ngay sau khi hai phía rút quân về vị trí đã thỏa thuận để bắt đầu thực thi kế hoạch.