Thái Lan mua gạo nông dân giá cao, bán rẻ

Chính phủ Thái Lan mới đây dự đính bán gạo tồn kho với giá thị trường, điều này có nghĩa là Chính phủ sẽ bị thiệt hại lớn, vì số gạo này đều do Chính phủ mua của nông dân với giá cao.

Bộ trưởng Bộ Thương mại Thái Lan Bong Song cho biết, Chính phủ quyết định bán gạo tồn kho vào thời điểm này vì gần đây có một số khu vực trồng lúa bị hạn, ảnh hưởng tới sản xuất lúa gạo. Chính phủ của Thủ tướng Yingluck Shinawatra đã đưa ra chương trình mua gạo giá cao từ nông dân vào năm 2011.

Chương trình này đã hỗ trợ nông dân trồng lúa Thái Lan rất nhiều. Tính đến nay, số gạo dự trữ trong kho lên tới khoảng 17 triệu tấn, gần gấp đôi so với một năm bình thường, khiến chính quyền phải gấp rút tìm nơi làm kho dự trữ cũng như đối mặt với nguy cơ bán tháo gạo ra thị trường thế giới với giá lỗ.

Đầu năm 2013, Chủ tịch danh dự Hội Các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan Chookiat Ophaswongse nhận định hệ lụy của chính sách này là gạo Thái Lan tụt hạng so với gạo Ấn Độ và Việt Nam trên thị trường thế giới. Ngân sách quốc gia cũng tiêu tốn 100 tỷ baht/năm để mua gạo của nông dân dẫn đến các vấn đề tài chính khác.

Theo ước tính thiệt hại từ chương trình này khoảng 140 tỷ baht (4,7 tỷ USD) trong vụ mùa 2011-2012. Con số thiệt hại này có thể sẽ tăng lên trên 210 tỷ baht (7 tỷ USD) trong vụ mùa 2012-2013. Giới chức đã lên tiếng kêu gọi chính phủ giảm giá mua gạo của nông dân, tuy nhiên, nông dân Thái Lan lại cho rằng, giám giá mua gạo, chẳng khác nào đẩy nông dân Thái Lan đến đường cùng.

Ông Kittisak Ratanawaraha, người đứng đầu mạng lưới hơn 50.000 hộ trồng lúa của 17 tỉnh miền Bắc, khẳng định hành động giảm giá mua gạo của chính phủ hoàn toàn không thể chấp nhận được vì nếu như vậy, nông dân chỉ còn nhận được 8.000 - 9.000 baht/tấn gạo.

Trong khi đó, Hiệp hội Lúa gạo của Mỹ cũng bày tỏ lo ngại chương trình này sẽ ảnh hưởng đến họ và có thể lũng đoạn thị trường thế giới. Theo đó, việc thu mua và trữ lúa gạo với số lượng lớn của Chính phủ Thái Lan sẽ đe dọa thị trường gạo nếu Thái Lan đổi chiều và phá giá.