Nhan nhản xe máy nhái, giá rẻ bất ngờ

Sắp vào mùa khai giảng, các loại xe máy nhái kiểu dáng Honda Wave Alpha, Cub... hiện đang được bày bán công khai tại các cửa hàng tại Hà Nội.

Với kiểu dáng y hệt xe chính hãng, những chiếc xe này khiến nhiều người lầm tưởng là xe Honda xịn trong khi chất lượng thì chưa thể kiểm chứng.

Xe máy nhái bán công khai

Sau khi tìm hiểu trên mạng, trong vai một khách hàng đi mua xe máy Honda 50 phân khối cho học sinh, PV đã trực tiếp tới một số cửa hàng bán các mẫu xe máy trên địa bàn Hà Nội. Không quá khó để tìm một địa chỉ bán những chiếc xe nhái kiểu dáng xe Honda này.

Tại cửa hàng Thế giới xe điện (176 phố Tôn Đức Thắng, Hà Nội), PV ghi nhận những mẫu xe máy nhái kiểu dáng Honda Wave Alpha, Cub được bày bán công khai ngay trên vỉa hè và có tên mác và hình dáng tựa Honda Cub, Wave như: Waves, Way ve, Cub… Nhân viên cửa hàng giới thiệu những chiếc xe này có động cơ 50cc, được sản xuất và lắp ráp tại Việt Nam. Riêng động cơ được nhập khẩu từ Đài Loan. Đối với xe Cub, giá bán bao đăng ký là 14,9 triệu đồng trong khi xe Cub của Honda hiện có giá bán hơn 80 triệu đồng. Còn xe Waves giống hệt Honda Wave Alpha được bán với giá 15 triệu đồng cả đăng ký, hỗ trợ giao xe miễn phí tại nội thành Hà Nội, trong khi một chiếc Wave Alpha chính hãng hiện có giá gần 18 triệu đồng (chưa đăng ký).

“Xe bảo hành 2 năm động cơ và khung càng, 6 tháng đối với ắc-quy nên cứ yên tâm sử dụng”, nhân viên cửa hàng quảng cáo.

Tuy nhiên theo quan sát, PV nhận thấy cùng một mẫu xe, kiểu dáng như nhau nhưng lại có tới 2 tên gọi khác nhau. Mang thắc mắc này hỏi nhân viên tư vấn cửa hàng thì được trả lời, xe dùng chung động cơ nhập khẩu từ Đài Loan nhưng có 2 công ty Việt Nam cùng lắp ráp là Daisim (không rõ địa chỉ) và Việt Thái (Lô C5-1; C5-2 KCN Hòa Xá, TP Nam Định, tỉnh Nam Định).

Cách đó không xa, PV tìm tới cửa hàng xe điện Việt Thanh (76 Ô Chợ Dừa, Đống Đa, Hà Nội), được quảng cáo khá rầm rộ trên Youtube. Khi ngỏ ý với một nhân viên cửa hàng muốn mua một chiếc Wave 50cc cho em trai đi học, PV được nhân viên cửa hàng đưa vào một kho trong ngõ với khá nhiều những mẫu xe nhái kiểu dáng Honda Wave Alpha, Cub nhưng chỉ còn đúng 2 chiếc xe nhái kiểu dáng Honda Wave Alpha màu đen. Nhân viên cho biết đây là mẫu xe bán rất chạy, chất lượng tốt, bảo hành khung càng 3 năm và bảo hành động cơ 2 năm. Nếu gặp sự cố trên đường sẽ có cứu hộ miễn phí. Giá của mẫu xe nhái kiểu dáng Honda Wave Alpha này là 13,5 triệu đồng, khi mua được tặng kèm một số phụ kiện như khung bảo vệ động cơ, mũ bảo hiểm.

Các mẫu xe nhái kiểu dáng Honda Wave, Cub được bày bán công khai ngay trên vỉa hè, có giá bán chỉ khoảng từ 15 triệu đồng trở xuống. Ảnh: Thanh Tùng

Chỉ xử lý xe nhái khi có kiến nghị của doanh nghiệp

Trả lời Báo Giao thông về tình trạng xe nhái thương hiệu Honda, đại diện Honda Việt Nam (HVN) cho biết, toàn bộ bản quyền các mẫu xe của Honda Việt Nam đều thuộc sở hữu của Honda Motor (Nhật Bản). Vì vậy, nếu có bất cứ vấn đề phát sinh nào về bản quyền hoặc hoạt động nào về chống hàng nhái, hàng giả thì Honda Motor sẽ là bên đầu tiên can thiệp chứ không phải HVN. Tuy không được tự ý can thiệp nhưng HVN cũng đưa ra khuyến cáo đối với các khách hàng khi muốn mua một chiếc xe máy Honda chính hãng hãy đến các đại lý ủy quyền của HVN để được phục vụ các dịch vụ bán hàng và sau bán hàng chính hãng.

Chế tài đối với việc xử lý, xử phạt hàng nhái tại Việt Nam hiện nay nhìn chung vẫn rất nhẹ. Mức xử phạt bằng tiền không nhiều, đặc biệt không quy định xử phạt theo tỷ lệ doanh thu,… Thứ hai, quan trọng hơn là quy trình phát hiện, xử lý điều tra các trường hợp vi phạm còn những bất cập. Luật Sở hữu trí tuệ hiện nay có nhưng quan trọng phải thực hiện nghiêm thì sẽ không còn ai vi phạm nữa.

Luật sư Trương Thanh Đức

Theo ông Nguyễn Văn Phương, Phó trưởng phòng Chất lượng xe cơ giới (Cục Đăng kiểm VN), đối với xe máy sản xuất lắp ráp trong nước, Cục Đăng kiểm VN chỉ chịu trách nhiệm về chất lượng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường, cấp giấy chứng nhận chất lượng cho xe. Chỉ khi có khiếu kiện về kiểu dáng thì Cục mới trao đổi thông tin với Cục Sở hữu trí tuệ để xem xét có cấp giấy chứng nhận tiếp hay không. “Về nguyên tắc, Cục Đăng kiểm VN không chịu trách nhiệm về bảo hộ kiểu dáng sở hữu công nghiệp”, ông Phương cho biết.

Cho biết về công tác quản lý, xử lý tình trạng xe máy nhái, ông Chu Xuân Kiên, Cục trưởng Cục Quản lý thị trường TP Hà Nội cho biết: “Về vấn đề xe máy nhái kiểu dáng, bao giờ chủ đại diện kiểu dáng đó có ý kiến thì quản lý thị trường mới làm được. Như trước đây có nhiều mẫu xe đạp điện nhái kiểu dáng Vespa thì Cục Quản lý thị trường cũng đã làm việc do Vespa đã có ý kiến. Cục Quản lý thị trường sẵn sàng hỗ trợ khi bên sở hữu bản quyền kiểu dáng có ý kiến”.

Trao đổi với PV, luật sư Trương Thanh Đức, Chủ tịch HĐTV Công ty Luật BASICO cho rằng, việc xác định một sản phẩm có nhái kiểu dáng hay không sẽ phụ thuộc vào chuyện có quan hệ nhượng quyền hay thỏa thuận không. Quan trọng nhất là phải xem mẫu xe đó có đăng ký bản quyền hay không. Nếu có đăng ký bản quyền mà không có thỏa thuận hay nhượng quyền nào thì có thể kết luận đó là sản phẩm nhái, vi phạm pháp luật, thậm chí phải chịu trách nhiệm hình sự.