Lịch vạn niên
Đua xe F1, Azerbaijan GP 2018: Đau đầu toan tính, coi chừng phá sản
(Tin đua xe công thức 1 - Tin F1) Sau khi kết thúc chặng đua tại Đông Á ở Thượng Hải, vòng quay Thể thức 1 mùa giải tiếp tục lăn bánh đến khu vực giao thoa giữa các nền văn hóa Đông Âu và Tây Á – điểm đến là thủ đô Baku với giải đấu Azerbaizan GP, sẽ diễn ra trong các ngày từ 27-29/4/2018.
Với 21 chặng đua trong năm 2018, thời điểm diễn ra một số chặng đã được thay đổi để phù hợp với lịch trình toàn mùa giải. Đó cũng là lý do Azerbaijan GP được điều chỉnh từ chặng thứ 8 mùa trước thành chặng đua thứ 4 mùa này, trước khi đến với chặng tiếp theo, đầu tiên tại châu Âu ở vòng 5.
Chặng đua góp mặt vào lịch thi đấu thường niên kể từ năm 2016, được mang tên là Europe GP trước khi chính thức trở thành Azerbaijan GP năm 2017.
Nói đến giải đấu này, không thể không nhắc đến sự đặc biệt của đường đua Baku (Baku City Circuit). Nó được tạo ra bởi một chuyên gia về thiết kế đường đua – ông Hermann Tilke. Baku City Circuit là dạng đường đua đường phố, nó là sự kết hợp giữa các giá trị lịch sử và hiện đại ở thủ đô Baku.
Đoạn giữa cua số 7 -8 chỉ rộng 7,6mét
Đây là một đường đua đầy thách thức về kỹ thuật, bởi theo quy chuẩn của FIA về khuôn khổ kích thước đường đua thì chiều rộng đường đua phải đạt tối thiểu 12 mét (và mở rộng thêm 3 mét tại đoạn thẳng start/finish). Nhưng Baku Circuit chỉ có một khu vực đạt độ rộng tối đa là 13m, còn vị trí hẹp nhất nằm giữa cua số 7-8 trên phố Aziz Aliyev rộng 7,6m (so sánh với đường đua hẹp nhất hiện có trên lịch ở Đức và Singapore – con số này là 9m).
Baku Circuit còn sở hữu nhiều dữ liệu trong tốp các đường đua F1 hiện đại. Độ dài đường đua 6,003km – xếp thứ 2 chỉ sau Spa-Francorchamps; có 20 góc cua – chỉ sau các đường đua Marina Bay và Yas Marina. Nếu ở Thượng Hải có đoạn thẳng dài nhất (1170mét), ở Baku có một đoạn đường đua uốn lượn và thẳng dài lên đến 2,2km bắt đầu từ sau cua số 16 đến cua số 1, nhờ đoạn thẳng này cộng thêm ưu thế kích hoạt DRS, tốc độ chiếc xe có thể đạt đến 360km/giờ.
Sơ đồ Baku Circuit (nguồn F1.com)
Một thách thức đối với tất cả các tay đua chính là việc ở đường đua này sở hữu rất nhiều góc cua dạng 90º (như các góc cua 1-6, 12 và 16). Với thiết kế đường đua, các tay đua chạy ở tốc độ tối đa vượt qua vạch start/finish khoảng 330m tiến đến cua số 1, rồi vượt qua cua số 2, kích hoạt DRS đẩy chiếc xe lên trên 330km/giờ, giảm tốc qua các cua vuông góc liên tiếp 3-4-5-6, rồi sau đó tiến đến đoạn hẹp nhất (cua 7-8), sau cua số 8 đường đua được thiết kế chạy xung quanh khu thành cổ của Baku với các góc cua có tốc độ cao thấp khác nhau xen kẽ.
Sau khi vượt qua các góc cua liên tiếp này, chiếc xe cần đạt được gia tốc tối ưu để tăng tốc qua 4 đoạn thẳng ngắn kết hợp với các góc cua tốc độ cao kéo dài từ cua số 12 đến trước cua số 16, vận tốc cao nhất của chiếc xe sẽ đạt khoảng 320km/giờ trước khi phanh giảm tốc để tiến vào cua 15.
Thoát khói cua số 16 là đoạn đường đua uốn lượn và thẳng dài 2,2km, nơi sức mạnh động cơ và gói cài đặt khí động học của chiếc xe sẽ phát huy tối đa sức mạnh.
Với các tay đua, Baku City Circuit được coi là nơi thử thách kỹ năng điều khiển chiếc xe đua khó khăn bậc nhất. Nó vừa có các đoạn thẳng dài ngắn khác nhau, kết hợp cùng các góc cua tốc độ rất thấp, một yếu tố đỏi hỏi khả năng xử lý chính xác – không có chỗ cho sai lầm – khi ở một số đoạn lề đường cũng chính là hàng rào bảo vệ, chỉ một sơ xuất nhỏ cũng khiến chiếc xe va chạm vào rào chắn – đồng nghĩa với việc kết thúc cuộc đua!
Với đặc tính kỹ thuật của đường đua, dù là dạng đua đường phố, nhưng đây là một đường đua có tốc độ trung bình không thấp, ước đạt gần 220km/giờ. Chiếc xe đua sẽ tiêu thụ khoảng 1,96kg xăng cho một vòng, với bướm ga mở tối đa khoảng gần 50% thời gian vòng chạy. Các tay đua cũng phải thao tác chuyển số khoảng 80 lần/vòng.
Thông số kỹ thuật đường đua và lốp (nguồn Pirelli).
Vì là đường đua đường phố có tốc độ trung bình cao, nên lực nén (downforce) được cài đặt cho chiếc xe đua ở mức thấp, độ bám đường và mài mòn lốp cũng thấp. Nhưng không phải với điều kiện thuận lợi như vậy thì độ bền lốp sẽ tăng – mà ngược lại.
Bởi có các lý do sau sẽ làm cho bài toán lốp trở nên khó lường:
Thứ nhất – thời gian tổ chức chặng đua được đẩy lên sớm gần 2 tháng – đồng nghĩa với thời tiết tại Baku ở thời điểm này sẽ mát hơn hơn rất nhiều so với mùa giải trước (dự báo thời tiết cuối tuần cao nhất chỉ khoảng 20ºC).
Thứ 2 – đường đua đường phố nên đường chạy nằm xen kẽ giữa các tòa nhà, nó luôn nằm trong bóng mát của nhà và cây cối dọc theo đường chạy. Một yếu tố cộng thêm, cuộc đua bắt đầu sau 16h (địa phương) – nhiệt độ đường đua/không khí sẽ hạ xuống rất nhanh chóng.
Thứ 3 – Với đoạn đường dài 2,2km, lốp xe có khả năng nguội đi trước khi tay đua phanh để tiến vào cua số 1, sẽ rất khó giữ được độ cân bằng nếu lốp không hoạt động được ở nhiệt độ tối ưu nhất. Việc duy trì nhiệt độ làm việc tối ưu của lốp xe cả trước và sau trong điều kiện nhiệt độ mát hơn sẽ là thách thức thực sự với các tay đua.
Cuối cùng – Sẽ không phải là dễ dàng để các đội đua thu thập dữ liệu cài đặt cho chiếc xe, bởi không có bất kỳ phiên thực hành nào diễn ra trùng với thời gian bắt đầu cuộc đua (phiên thực hành thứ 2 diễn ra lúc 17giờ - trùng với vòng phân hạng, trong khi cuộc đua diễn ra lúc 16giờ10 giờ địa phương).
Với tất cả các thách thức trên, cộng thêm yếu tố chiến thuật lốp đóng vai trò quan trọng trong các chặng đua từ đầu mùa đến giờ. Có thể nói bài toán hiệu suất/chiến thuật lốp sẽ là chìa khóa quan trọng để mở ra chiến thắng với các đội đua. Nhưng chiến thuật này lại phụ thuộc rất lớn vào khả năng xe an toàn xuất hiện trên đường đua, nó có thể làm đảo lộn/phá sản hoàn toàn những toan tính đã đề ra trước đó.
Thông tin lựa chọn lốp (nguồn Pirelli)
Nhìn vào thông tin lựa chọn lốp được cung cấp từ Pirelli – ba loại lốp được cung cấp cho chặng đua này gồm Soft, SuperSoft và UltraSoft. Có thể thấy toan tính khác nhau của các đội đua tốp đầu, Ferrari chọn đến 10 bộ lốp mềm nhất – UltraSoft, trong khi Red Bull ít nhất với 8 bộ.
Với lốp Soft – chỉ có Vettel/Ferrari và Bottas/Mercedes chọn duy nhất 1 bộ, còn lại đều chọn 2bộ. Raikkonen/Ferrari chỉ có duy nhất 1 bộ lốp SuperSoft – đồng nghĩa với việc gần như bộ lốp này sẽ không nằm trong chiến thuật dự kiến của tay đua Phần Lan, cũng tương tự như lốp Soft với Vettel và Bottas.
Một thực tế đã diễn ra ở Thượng Hải, bộ lốp cứng nhất (Medium) đã không ở chế độ làm việc hiệu quả nhất với chiến thuật 1pit-stop và sự xuất hiện của xe an toàn. Nên so sánh sự lựa chọn lốp cho Azerbaijan GP có thể được nhìn nhận rằng các đội đua đang tình toán chiến thuật có từ 1 đến 2 lần dừng kỹ thuật tùy thuộc vào diễn biến thực tế trên đường đua trong suốt chặng đua.
Nắm bắt cơ hội tốt khi xe an toàn xuất hiện để thực hiện chiến thuật pit-stop ở chặng đầu, rồi áp dụng chiến thuật mạo hiểm với chỉ một lần dừng kỹ thuật ở chặng 2 – đem lại chiến thắng cho Vettel. Tận dụng thời cơ, thay đổi chiến thuật khi có đột biến trên đường chạy – cũng đem đến chiến thắng cho Ricciardo/Red Bull ở chặng đua thứ 3. CHIẾN THUẬT – mấu chốt để có thể đoạt chiến thắng tại Baku City Circuit cuối tuần này.
Đón xem chặng đua Azerbaijan GP 2018 sẽ diễn ra từ ngày 27 đến 29/04 tới với lượt chạy phân hạng diễn ra vào lúc 20h thứ 7 và cuộc đua chính bắt đầu từ 19h10 ngày Chủ nhật.
Khung cảnh cổ kính pha lẫn hiện đại, đây là điểm đến không thể bỏ qua với F1.
