Chỉ số 'vàng' HNX 30 không tạo sự đột biến

Theo các chuyên gia, việc công bố chỉ số HNX 30 không tạo sự đột biến cho thị trường chứng khoán và kéo nhà đầu tư quay lại như kỳ vọng của cơ quan quản lý. Thực tế 2 phiên đầu tuần đang chứng minh điều đó.

Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội mới đây đã ra mắt chỉ số HNX 30, đây là chỉ số giá của 30 cổ phiếu có giá trị vốn hóa thị trường và tính thanh khoản cao nhất. Chỉ số HNX 30 lấy ngày 3/1 là ngày cơ sở và điểm cơ sở là 100.

Phương pháp tính chỉ số HNX 30 là phương pháp tính giá trị vốn hóa thị trường có điều chỉnh tỷ lệ tự do chuyển nhượng, đồng thời HNX 30 còn sử dụng kỹ thuật giới hạn tỷ trọng vốn hóa 15% để xác định tỷ lệ vốn hóa tối đa. Việc áp dụng tỷ trọng giới hạn vốn hóa nhằm giảm ảnh hưởng của những cổ phiếu có tỷ trọng lớn đối với chỉ số.

Vấn đề giới đầu tư băn khoăn lúc này là mục đích của HNX 30 và liệu chỉ số này có tác động tích cực tới thị trường trong bối cảnh chứng khoán đang xuống dốc, thanh khoản sụt giảm mạnh. Bên cạnh đó, chỉ số HNX 30 có khắc phục được sự méo mó của HNX Index hay lại cũng giống như chỉ số VN 30 trên sàn HoSE không đủ làm cho Vn - Index được phản ánh đúng hơn?

Theo các chuyên gia và giới kinh doanh chứng khoán, việc công bố chỉ số HNX 30 không tạo sự đột biến cho thị trường và kéo nhà đầu tư quay lại với thị trường chứng khoán như kỳ vọng của cơ quan quản lý. Bên cạnh đó, HNX 30 không khác mấy so với VN 30, tức cũng phục vụ cho các quỹ đầu tư theo chỉ số, còn việc khắc phục sự méo mó của HNX - Index không rõ ràng, bởi chỉ số HNX - Index thường ít khi bị bóp méo như Vn - Index.

Ở thời điểm hiện tại, các quỹ mở hay nhà đầu tư nước ngoài vẫn sử dụng hai chỉ số chính là Vn - Index và HNX - Index.

Ông Hồ Công Hưởng, Tổng giám đốc Công ty CP chứng khoán Hoàng Gia, cho rằng, việc đưa ra bảng chỉ số HNX 30 cho thấy một động thái tích cực của cơ quan quản lý, dù thực tế tác dụng của chỉ số này tới thị trường vẫn chưa thấy gì. Trong bối cảnh thị trường đang sụt giảm hiện nay, điều nhà đầu tư quan tâm không phải là chỉ số, mà là các chính sách vĩ mô của Nhà nước, luồng tiền giải ngân vào thị trường…

Ngay ngày đầu áp dụng chỉ số HNX 30 (9/7) với giá tham chiếu là 132 điểm, HNX 30 - Index đã giảm 4,73 điểm (tương đương 3,58%) xuống 127,34 điểm. Kỳ vọng về sóng HNX 30 đã bị dập tắt khi hàng loạt cổ phiếu thuộc nhóm này bị bán sàn trong ngày đầu giao dịch.
Đóng cửa phiên giao dịch ngày 9/7, hai sàn đều giảm mạnh. Vn - Index giảm mạnh bất ngờ, để mất hơn 7 điểm (tương đương giảm 1,76%), xuống 408 điểm. HNX - Index giảm 1,46 điểm (tương đương 2,1%), xuống 68,2 điểm. Thanh khoản thị trường xuống thấp đáng kể, lực bán chủ yếu tập trung tại các mã bluechips khiến thị trường không thể gượng dậy. Điều này hoàn toàn trái ngược với kỳ vọng của nhà đầu tư bởi 2 phiên cuối tuần trước, thị trường đang rất hứng khởi với thông tin ra mắt chỉ số HNX 30, cộng với tuyên bố giảm lãi suất các khoản vay cũ của doanh nghiệp xuống 15%, nhiều nhà đầu tư đã kỳ vọng thị trường sẽ tiếp tục xanh trong tuần này.

Vậy tại sao chỉ số HNX 30 tung ra vẫn không thể giúp vực dậy thị trường, dù là chỉ trong vài phiên đầu, trong khi trước đó, chỉ số VN 30 khi được áp dụng đã mang tới hiệu ứng tốt cho thị trường.

Chuyên gia kinh tế Lê Thẩm Dương phân tích, một điều có thể dễ dàng nhìn thấy và khiến nhà đầu tư thất vọng là tiêu chí lựa chọn 30 cổ phiếu thuộc rổ chỉ số HNX 30 không yêu cầu công ty được chọn phải có lãi. Thay vào đó, các cổ phiếu được lựa chọn chỉ cần thỏa mãn 4 yêu cầu: không thuộc diện bị kiểm soát, bị tạm ngưng giao dịch; thời gian niêm yết và giao dịch trên HNX không dưới 6 tháng; tính thanh khoản cao; giá trị vốn hóa thị trường cao. Vì vậy mà trong rổ chỉ số HNX 30 có không ít mã chứng khoán đang lỗ như BVS, IDJ (năm 2011 lỗ hơn 20 tỷ), SDH (năm 2011 lỗ 1,2 tỷ), VGS, PVL, OCH (quý I/2012 lỗ)…

Bên cạnh đó, về tính thanh khoản, một số cổ phiếu trong nhóm HNX 30 không mang tính đại diện được cho thị trường khi khối lượng giao dịch trung bình 10 phiên vừa qua chỉ dưới 1.000 cổ phiếu (như NTP, SDU), một con số quá thấp. Trong khi đó, hầu như toàn bộ mã cổ phiếu trong rổ chỉ số VN 30 đều nằm trong nhóm cổ phiếu có thanh khoản tốt nhất thị trường hiện nay với khối lượng giao dịch trung bình ở mức vài trăm nghìn tới hàng triệu cổ phiếu mỗi phiên.

“Ở thời điểm hiện tại, chỉ số HNX 30 và VN 30 chưa phát huy được ưu điểm của nó, các quỹ mở hay nhà đầu tư nước ngoài vẫn sử dụng hai chỉ số chính là VN - Index và HNX - Index. Tuy nhiên, việc đưa ra 2 chỉ số là VN 30 và HNX 30 dù sao cũng là điều cần thiết trong thời gian tới, khi các sản phẩm phái sinh và đầu tư chỉ số được triển khai thì nhà đầu tư sẽ quan tâm thực sự đến hai chỉ số VN 30 và HNX 30”, Tiến sĩ Dương nói.