Người đàn ông trẻ suy đa tạng vì nhiễm vi khuẩn ăn mòn cơ thể

Khoảng 5 tuần trước khi trở về Việt Nam, anh T. xuất hiện sốt cao liên tục, khó thở, kích thích nhiều và phải nhập cấp cứu tại một cơ sở y tế ở Thái Lan.

Bệnh nhân nam L.V.T (35 tuổi, Nghệ An), sinh sống và làm việc tại Thái Lan – khu vực có tỷ lệ lưu hành bệnh Whitmore cao – có tiền sử đái tháo đường mới phát hiện. Khoảng 5 tuần trước khi trở về Việt Nam, anh xuất hiện sốt cao liên tục, khó thở, kích thích nhiều và phải nhập cấp cứu tại một cơ sở y tế ở Thái Lan.

Tại đây, bệnh nhân được đặt nội khí quản, thở máy. Kết quả cấy máu xác định nhiễm Burkholderia pseudomallei – tác nhân gây bệnh Whitmore. Dù đã được điều trị ban đầu, bệnh diễn tiến ngày càng nặng. Gia đình xin chuyển về Việt Nam để tiếp tục điều trị, nhưng chỉ sau ít ngày, người bệnh rơi vào sốc nhiễm khuẩn, suy đa tạng, sốt cao liên tục, rối loạn ý thức và được chuyển gấp đến Khoa Cấp cứu, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương.

Bác sĩ cấp cứu cho bệnh nhân.

ThS.BSNT Nguyễn Kim Anh, Khoa Cấp cứu cho biết, thời điểm tiếp nhận là “khoảnh khắc rất căng thẳng”. Bệnh nhân hôn mê sâu, thang điểm Glasgow chỉ còn 9, mất phản xạ đường thở, phụ thuộc hoàn toàn vào máy thở. Nhiệt độ luôn ở mức 41–42°C kèm run cơ toàn thân – dấu hiệu gợi ý tình trạng tăng thân nhiệt ác tính trên nền nhiễm khuẩn huyết tối cấp.

Xét nghiệm cho thấy men gan, bilirubin tăng cao, rối loạn đông máu; creatinin tăng nhanh kèm vô niệu – biểu hiện suy gan, suy thận cấp tiến triển. Nồng độ CK vượt quá 100.000 U/L, kèm đau cơ và nước tiểu sẫm màu, phù hợp với tiêu cơ vân cấp. Các chỉ số viêm như CRP, PCT tăng rất cao, phản ánh nhiễm trùng – nhiễm độc toàn thân dữ dội. Bệnh nền đái tháo đường chưa kiểm soát và viêm gan C mạn khiến cơ thể suy sụp nhanh hơn.

Theo BS Kim Anh, đây là một trong những thể nặng nhất của Whitmore – nhiễm khuẩn huyết tối cấp với suy đa tạng, rối loạn chuyển hoá sâu, nguy cơ tử vong rất cao trong thời gian ngắn nếu không hồi sức tích cực ngay lập tức. Vì vậy, đội ngũ bác sĩ đã triển khai đồng thời nhiều biện pháp: an thần sâu để bảo vệ não, hạ thân nhiệt chủ động nhằm khống chế tăng thân nhiệt ác tính, đặt đường truyền trung tâm, theo dõi huyết động liên tục, điều chỉnh toan–điện giải, phối hợp kháng sinh theo phác đồ Melioidosis và tiến hành lọc máu liên tục nhiều ngày để hỗ trợ thận, loại bỏ độc chất và giảm phản ứng viêm.

Sau khoảng ba ngày hồi sức tích cực, bệnh nhân bắt đầu cắt sốt; các chỉ số viêm giảm dần; huyết áp ổn định hơn; chức năng gan thận cải thiện; tri giác phục hồi. Người bệnh dần cai được thở máy qua mở khí quản, tập thở tự nhiên và phục hồi vận động. Trong ba tuần điều trị tại Khoa Cấp cứu, các bác sĩ tiếp tục tối ưu kháng sinh, kiểm soát chặt đường huyết, hỗ trợ dinh dưỡng và phục hồi chức năng sớm. Bệnh nhân hồi phục tốt: tỉnh táo hoàn toàn, tự thở khí phòng (SpO₂ 99%), huyết áp 130/80 mmHg, cơ lực chi trên 5/5, chi dưới 4/5, đủ điều kiện ra viện và theo dõi ngoại trú.

BS Kim Anh khuyến cáo: Whitmore là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, có thể gây suy đa tạng và tử vong nhanh, đặc biệt ở người có bệnh nền như đái tháo đường, bệnh gan mạn, hoặc người làm việc lâu năm trong môi trường đất – nước ẩm. Bệnh thường khởi phát không điển hình với các triệu chứng như sốt kéo dài, mệt mỏi, đau đầu, đau cơ, ho, sụt cân hoặc rối loạn tri giác, rất dễ bị bỏ sót.

Người dân có yếu tố nguy cơ hoặc tình trạng sốt kéo dài không rõ nguyên nhân nên đến cơ sở chuyên khoa truyền nhiễm để xét nghiệm, chẩn đoán và điều trị kịp thời; đồng thời tuân thủ đầy đủ phác đồ kháng sinh kéo dài để tránh tái phát. Đây là lời cảnh báo cộng đồng không chủ quan với những cơn sốt dai dẳng, nhất là ở người có bệnh nền hoặc sống – làm việc tại vùng dịch tễ Whitmore.