Liên tiếp thu hồi vắc-xin: Lỡ tiêm phòng có sao không?

Gần đây, Cục Quản lý dược liên tục có văn bản gửi đến các sở y tế đề nghị thu hồi các loại vắc-xin với lý do đưa ra là sản phẩm không đạt tiêu chuẩn.

Điều đáng nói, nhiều loại vắc-xin khi được đề nghị thu hồi đã được sử dụng trong một thời gian dài và thậm chí nhiều loại vắc-xin được tiêm phòng cho đối tượng là trẻ em…

Vắc-xin phổ biến cũng bị thu hồi

Mới đây nhất, Sở Y tế TPHCM gửi văn bản đến các cơ sở y tế yêu cầu các DN nhập khẩu vắc-xin, trung tâm y tế dự phòng tạm dừng các hoạt động liên quan đến kế hoạch nhập khẩu, sử dụng các vắc-xin cúm mùa: Fluad, Agrippal, Influpozzi Sub-Unity và Influpozzi Adjuvanted của Cty Novartis Vắc-xins & Diagnostic Srl (Italia).

Theo đó, nguyên nhân thu hồi được đưa ra là do Cơ quan Quản lý dược Italia (AIFA) đã thông báo ngừng sử dụng các loại vắc-xin trên do quan sát thấy hiện tượng kết tụ protein trong các sản phẩm này. Hiện AIFA đang phối hợp với Cơ quan Quản lý dược Châu Âu (EMA) điều tra xác định khiếm khuyết này có ảnh hưởng tới tính an toàn và hiệu quả của vắc-xin hay không và khả năng rút khỏi thị trường các lô vắc-xin có khiếm khuyết nêu trên.

Trước đó, ngày 13/11, Cục Quản lý dược cũng đã có công văn gửi Sở Y tế TPHCM, Hà Nội thông báo việc thu hồi vắc-xin Typhim Vi (bơm tiêm và lọ 20 liều), số đăng ký QLVX-0289-09, các loại E 1293, G0 461, H 0495, H0078, H0101 do Cty Sanofi Pasteur S.A - Pháp sản xuất. Lô hàng trên do Cty TNHH tư vấn và phát triển đầu tư Hồng Thúy và Cty cổ phần dược, mỹ phẩm may nhập khẩu do phát hiện có khả năng chứa hàm lượng kháng nguyên thấp.

Cũng trong tháng 11, sau khi nhận được báo cáo từ nhà sản xuất GSK về việc phát hiện bề mặt của một khu vực bào chế vắc-xin nhiễm một lượng nhỏ vi khuẩn bacillus cereus, Cục Quản lý dược đã có thông báo gửi Sở Y tế các tỉnh, thành toàn quốc về quyết định thu hồi lô vắc-xin Infanrix "6 trong 1" vì có nguy cơ không đạt chuẩn.

Vừa tiêm phòng vừa lo

Trẻ được tiêm phòng tại cơ sở y tế ở TP.Hồ Chí Minh

Trước thông tin về hàng loạt vắc-xin bị thu hồi, nhiều người đã tiêm phòng trước đó và đặc biệt là những phụ huynh có con nhỏ rất lo lắng liệu những loại vắc-xin trên có gây ảnh hưởng đến sức khoẻ hay không?

Điển hình vắc-xin Infanrix Hexa "6 trong 1" được lưu hành tại VN từ năm 2005. Vì loại vắc-xin này chích một mũi có thể phòng ngừa được 6 loại bệnh là bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, viêm gan B và Hib nên được các bậc phụ huynh ưu tiên lựa chọn mặc dù vắc-xin này có giá rất cao từ 600.000 - 700.000 đồng/mũi.

Trong thực tế đã xảy ra một số trường hợp vắc-xin do quá trình sản xuất có vấn đề mà gây tai biến trầm trọng cho người.

Ví dụ, vắc-xin ngừa bệnh dại trước đây có sử dụng nguồn vi rút gây bệnh dại lấy từ não súc vật trưởng thành bị bệnh dại, quá trình sản xuất không loại trừ được chất lạ gây liệt não ra khỏi chế phẩm. Đã có nhiều trường hợp người tiêm ngừa phòng dại với loại vắc-xin sơ khai đó bị tử vong. Tất nhiên loại vắc-xin sát thủ này đã bị cấm sản xuất ngay sau đó.

“Chủng ngừa bằng vắc-xin là cách phòng bệnh hữu hiệu. Vì vậy, các bậc phụ huynh không nên quá lo lắng về những vấn đề nảy sinh từ vắc-xin mà không cho trẻ tiêm chủng hay uống vắc-xin theo yêu cầu”,  PGS.TS Nguyễn Hữu Đức, Trường ĐH Y dược TPHCM, khuyến cáo.

Nếu do sử dụng quá liều hoặc vắc-xin có vấn đề về chất lượng, BS sẽ cho hướng xử trí gọi là điều trị ngộ độc thuốc. Thông thường đối với vắc-xin không có thuốc giải độc đặc hiệu mà chỉ điều trị triệu chứng như nâng huyết áp, hỗ trợ hô hấp trong trường hợp sốc phản vệ. Cũng theo PGS Đức: “Các nhà khoa học đã tính kỹ, nguy cơ gây tai biến vắc-xin ở trẻ là nhỏ hơn rất nhiều so với lợi ích mà vắc-xin mang lại”.