Tại derby Manchester, đó không chỉ là cuộc so tài danh dự giữa hai đội bóng cùng thành phố, mà đôi khi còn trở thành nơi chứng kiến những thay đổi mang tính bước ngoặt. Trận Manchester City gặp Manchester United đêm qua cũng vậy: không còn là một City quen thuộc với việc kiểm soát nghẹt thở và dồn ép toàn sân, mà là hình ảnh một tập thể biết điều chỉnh, biết chọn cách đánh khôn ngoan để khắc chế điểm mạnh của đối thủ và phát huy tối đa vũ khí của mình. Đây là lúc người ta thấy rõ dấu ấn của sự “tiến hoá” trong tư duy chiến thuật của Pep Guardiola.
Sự tiến hóa về mặt chiến thuật của Man City và Pep trước Man Utd
Cụ thể, Man City của Pep Guardiola đã cho thấy một sự “tiến hoá” rõ rệt trong trận derby Manchester vừa qua. Thay vì phong cách dồn MU về 1/3 sân nhà như nhiều năm qua, City chủ động lùi thấp, chơi trong một khối đội hình duy trì ở mức trung bình và nhường cho đối thủ cầm bóng nhiều hơn. Đây là toan tính khôn ngoan, bởi khi MU dâng cao, khoảng trống phía sau hàng thủ lập tức lộ ra - một mảnh đất lý tưởng để Haaland, Doku hay Foden khai thác bằng tốc độ và khả năng di chuyển. Những con số đã nói thay tất cả: MU cầm bóng 54,7%, Man City thấp hơn với 45,3%, và điều đặc biệt là cả hiệp một chỉ có 5 cú sút được cả hai đội thực hiện. Theo thống kê, đây là số cú sút ít nhất trong một hiệp tại derby Manchester kể từ năm 2015. Trận đấu được “làm chậm” theo đúng ý Pep Guardiola, thay vì trạng thái pressing điên cuồng quen thuộc.
Khi chủ động lùi sâu, City giải quyết được điểm yếu cố hữu: để đối thủ khai thác khoảng trống sau lưng hàng thủ. Trước đó, họ từng thua Brighton hay Tottenham vì sơ hở này. Nhưng ở derby Manchester, MU chỉ có 2 cú sút trúng đích cả trận và XG vỏn vẹn 0,13 – con số quá thấp để tạo ra đột biến. Ngoại trừ cú vô-lê bị Donnarumma cản phá của Bryan Mbeumo, những tình huống tấn công khác của Quỷ đỏ đều bị hóa giải khá dễ dàng. Điều đáng chú ý là hai hậu vệ cánh của Man City trận này đã giữ vị trí cực kỳ kỷ luật, không dâng quá cao mà tập trung bịt kín mọi khoảng trống có thể, bọc lót tốt, khiến các pha chuyển trạng thái của MU gần như tê liệt.
Man City đã dùng chính bài đánh MU mạnh nhất để tung đòn kết liễu
Không chỉ khắc phục điểm yếu, Man City còn biến nó thành đòn đánh ngược. Thay vì lo sợ bị đối thủ lên bóng nhanh, họ đã chủ động dùng chính bài phản công để hạ gục MU. Bàn thứ hai xuất phát từ pha Doku thoát xuống, kiến tạo cho Haaland dứt điểm tinh tế. Bàn thứ ba càng tiêu biểu: Maguire mất bóng, Bernardo Silva tung đường chọc khe từ giữa sân để Haaland bứt tốc, lạnh lùng kết liễu Bayındır. Về số liệu, City tạo ra xG 1,87 so với 1,43 của MU, nhưng sự khác biệt nằm ở hiệu quả: xG tạo ra các cơ hội rõ ràng của City đạt 2,30/phút, trong khi MU chỉ là 0,13. Đó chính là sự khác biệt giữa một đội biết tận dụng thời cơ và một đội cầm nhiều bóng nhưng bất lực.
Man City sẽ trở lại cuộc đua vô địch với lối chơi phản công nhanh?
Chiến thắng trước MU ngoài ý nghĩa về mặt kết quả, chúng ta còn có thể coi đây là bước ngoặt quan trọng để Man City trở lại là chính mình trong giai đoạn tiếp theo của mùa giải với cách chơi chuyển trạng thái nhanh. Trước Brighton, Pep từng thừa nhận đội bóng “quên chuyền, chỉ đá bóng dài và không đạt chất lượng đủ tốt để đối phó” khi bị phản công dồn dập. Trước Tottenham, họ cũng gục ngã bởi để lộ khoảng trống sau lưng quá lớn. Nhưng ở derby Manchester, City đã khắc phục triệt để: đá chắc, bịt kín hai hành lang biên, giữ cự ly và tung ra những đường phản công sắc bén. Đây là thông điệp quan trọng: không cần lúc nào cũng phải cầm bóng nghẹt thở mới chứng tỏ sức mạnh, đôi khi nhường thế trận và ra đòn kết liễu đúng lúc lại mang đến hiệu quả tốt hơn nhiều.
Với những cầu thủ giàu tốc độ và đột biến như Doku, Foden, Haaland, phản công chuyển trạng thái hoàn toàn có thể trở thành vũ khí chiến lược. Khi hàng thủ được tổ chức kín kẽ và biến khoảng trống phía sau thành đòn đánh ngược, City không chỉ tránh được nguy cơ bị phản công, mà còn có thêm công cụ sắc bén để hạ gục đối thủ. Nếu Pep duy trì được sự linh hoạt này, đó sẽ là nền tảng để Man City tự tin trở lại cuộc đua vô địch với Liverpool hay Arsenal, thay vì sa lầy trong sự bế tắc như những thất bại gần đây.