Lịch thi đấu
Đoán tỷ số
Lịch
Quốc gia nào là “con nợ” lớn nhất của Trung Quốc?
Một nghiên cứu mới công bố cho thấy Mỹ – chứ không phải các nước đang phát triển – mới là nơi tiếp nhận lượng vốn vay lớn nhất từ Trung Quốc. Xu hướng này phản ánh sự chuyển dịch mạnh của Bắc Kinh: giảm rót tiền cho hạ tầng ở “Phương Nam toàn cầu” và tập trung sang các nền kinh tế giàu, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ chiến lược.
Báo cáo của AidData – phòng nghiên cứu thuộc Đại học William & Mary (Mỹ) – cho biết Trung Quốc đã cung cấp tổng cộng 2,2 nghìn tỷ USD vốn vay và viện trợ cho 200 quốc gia trong giai đoạn 2000 - 2023. Con số này lớn gấp 2 - 4 lần so với các ước tính trước đây, củng cố vị thế Bắc Kinh là chủ nợ chính thức lớn nhất thế giới.
Trong nhiều năm, Trung Quốc được nhìn nhận như “ngân hàng” của các quốc gia đang phát triển thông qua sáng kiến Vành đai – Con đường (BRI). Tuy nhiên, dữ liệu mới cho thấy dòng tiền của Bắc Kinh đang chuyển hướng rõ rệt khỏi nhóm nước nghèo.
Thay vì tập trung vào các dự án cơ sở hạ tầng ở những nền kinh tế yếu, Trung Quốc ngày càng ưu tiên các nước giàu và trung bình khá, đặc biệt trong các ngành công nghệ cao, chuỗi cung ứng chiến lược và năng lượng sạch.
Mỹ là nước nhận vốn vay từ Trung Quốc nhiều nhất thế giới
Theo báo cáo, Mỹ đứng đầu danh sách, nhận hơn 200 tỷ USD cho gần 2.500 dự án và hoạt động – mức cao hơn bất kỳ quốc gia nào khác.
AidData cho biết các doanh nghiệp và thực thể nhà nước Trung Quốc “hiện diện ở mọi ngành và mọi vùng” của nước Mỹ. Nguồn vốn Bắc Kinh tham gia xây dựng hàng loạt dự án quan trọng như: các cơ sở LNG ở Texas và Louisiana, trung tâm dữ liệu tại Bắc Virginia, các nhà ga tại sân bay JFK và LAX, hay các tuyến ống dẫn khí và dầu như Matterhorn Express và Dakota Access.
Không chỉ xây dựng hạ tầng, Trung Quốc còn tài trợ các thương vụ mua lại công ty công nghệ cao, đồng thời cung ứng tín dụng cho nhiều tập đoàn thuộc Fortune 500 như Amazon, AT&T,
Điều gì khiến Trung Quốc giảm mạnh cho vay các nước đang phát triển?
Tỷ trọng vốn vay dành cho các quốc gia thu nhập thấp và trung bình thấp đã giảm từ 88% năm 2000 xuống chỉ 12% năm 2023. Đây là sự đảo chiều mạnh so với thời kỳ bùng nổ của BRI.
Nguyên nhân chính được nêu trong báo cáo: Bắc Kinh đang dồn sức cho các chuỗi cung ứng và tài sản công nghệ cao – những yếu tố mang ý nghĩa chiến lược lâu dài. Vì vậy, Trung Quốc chuyển vốn sang các nền kinh tế giàu, nơi có nhiều doanh nghiệp công nghệ, khoáng sản chiến lược và cơ sở hạ tầng then chốt.
Điển hình là Anh nhận 60 tỷ USD, còn Liên minh châu Âu nhận 161 tỷ USD trong cùng giai đoạn.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc phản hồi rằng mọi hoạt động đầu tư và cấp vốn của họ đều “tuân thủ thông lệ quốc tế, nguyên tắc thị trường và nguyên tắc bền vững tài chính”.
Việc Trung Quốc giảm mạnh cho vay với các nước nghèo nhưng tăng rót vốn vào Mỹ và châu Âu cho thấy chiến lược tài chính của Bắc Kinh đang thay đổi sâu sắc.
Khi Trung Quốc tập trung vào hạ tầng trọng yếu, khoáng sản chiến lược và tài sản công nghệ cao, sự cạnh tranh giữa các siêu cường trong lĩnh vực năng lượng, dữ liệu và công nghệ sẽ ngày càng gay gắt.
Điều này có thể khiến các nước đang phát triển, vốn phụ thuộc vào vốn vay Trung Quốc cho các dự án hạ tầng lớn, gặp khó khăn hơn trong việc tiếp cận nguồn tài chính quốc tế.
Khi căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc gia tăng, nhiều chuyên gia cảnh báo rằng Bắc Kinh hoàn toàn có thể dùng các “vũ khí kinh tế” để phản...
